برابری علم ارتوپدی ایران با دنیا

او به مدت چهار سال( از سال 1369 تا 1371 ) مدیر کل آموزش دانشگاه علوم پزشکی ایران بود. او سال 1372 در زمان وزارت دکتر ملک زاده به عنوان قائم مقام آموزش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی انتخاب شد و به مدت 6 سال در این سمت به فعالیت مدیریتی و آموزشی اش پرداخت.

وی در این مدت توانست تجربه های بسیار مهم و ارزشمندی در بحث کلان آموزشی در زمینه نظارت و ارزیابی، آموزش پزشکی مداوم و اعتبار بخشی بیمارستان های آموزشی و مرکز مطالعه های آموزشی پیدا کند. پس از اتمام این دوره در سال 1378 با وجود فعالیت های درمانی و آموزشی در بیمارستان رسول اکرم(ص) و بعضی مراکز خصوصی، به عنوان معاون آموزشی دانشگاه علوم پزشکی ایران انتخاب شد. کسب چنین سمتی فرصت خوبی برای او فراهم کرد تا بتواند تمام تجربه های آموزشی کسب شده در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی را نیز در دانشگاه پیاده سازی کند.

دکتر فراهینی ضمن انجام فعالیت‌های آموزشی، از سال 1376 تا 1383رییس فدراسیون پزشکی نیز بود؛ راه اندازی یک مرکز پزشکی- ورزشی بسیار ارزشمند شامل کلینیک طب ورزشی، مرکز فیزیوتراپی، مرکز رادیولوژی و MRI و آزمایشگاه مختصر دوپینگ از جمله اقدام‌های موثر او در زمان ریاستش است.

او همچنین همزمان در سال 1376 به عنوان عضو هیات ممتحنه گواهینامه تخصصی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برگزیده شد و فرصتی را برای او فراهم آورد که دوره فوق تخصصی جراحی زانو در دانشگاه علوم پزشکی را طی کند و پس از آن در سال 1383 به عنوان عضو هیات ممتحنه برد تخصصی از طریق وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی انتخاب شد و همزمان به سمت دانشیاری رشته ارتوپدی ارتقای علمی پیدا کرد.

 فراهینی از سال 1385تاکنون به عنوان رییس بخش آموزشی ارتوپدی بیمارستان رسول اکرم(ص) مشغول به انجام وظیفه است. طی این مدت او دوره های متعدد آموزش کوتاه مدت جراحی زانو و ارتوپدی در مراکز علمی معتبر دنیا کسب کرده است و از سال 1385 تاکنون به عنوان عضو رسمی آکادمی جراحان ارتوپدی آمریکا و عضو رسمی جراحان ارتوپدی اروپا شده است.او مولف 5 کتاب در زمینه ارتوپدی و جراحی زانو و طب ورزشی است و تاکنون بیش از 40 مقاله داخلی و خارجی از او در مجله های معتبر دنیا به چاپ رسیده است.

دبیر انجمن علمی کشور (گروه پزشکی) وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی( از سال 1373 تا 1375)، معاون آموزشی دانشگاه علوم پزشکی ایران( از سال 1377 تا 1386) و رییس هیات امناء مجتمع حضرت رسول اکرم (ص) (از سال 1386 تا 1389) از دیگر فعالیت های علمی و آموزشی او طی این سال ها محسوب می شوند.

در ادامه گفتگو با دکتر حسین فراهینی، رییس بخش آموزشی ارتوپدی بیمارستان رسول اکرم(ص) را بخوانید:

 چه شد که رشته پزشکی را انتخاب کردید؟

من از ابتدا علاقه زیادی به رشته پزشکی داشتم. مادرمم نیزعلاقه فراوانی داشت که من در رشته پزشکی تحصیل کنم. آن زمان در شهرستان خوراسگان( از شهرستان های تابع استان اصفهان) که زادگاه من است، دبیرستانی وجود نداشت بنابراین من مجبور شدم برای ادامه تحصیل به اصفهان بروم. دبیرستان محل تدریس من یکی از بهترین دبیرستان های آن زمان اصفهان بود که زمینه رشد بسیاری از دانش آموزان را فراهم کرد. یکی از افتخارهای محصلان آن زمان ورود به این دبیرستان بود. من به واسطه عمویم که پزشک داروساز و مدرس شیمی و یکی از دبیرهای آن دبیرستان بود، توانستم  در آن مدرسه در رشته طبیعی ثبت نام کنم. شهرستان ما تا اصفهان 5 کیلومتر فاصله داشت به همین دلیل من برای رفتن به مدرسه روزانه 5 کیلومتر را با دوچرخه طی می‌کردم. این مدرسه باعث شد تا استعداد من شکوفاتر و علاقه من به درس خواندن زیادتر شود و من برای رسیدن به هدفم کوشاتر شوم. سال 1353 من با معدل بالا، موفق به اخذ دیپلم طبیعی شدم و همان سال در کنکور سراسری شرکت  کردم با تشویق عمویم، اولین رشته تحصیلی ام را پزشکی انتخاب کردم و در نهایت توانستم وارد دانشکده علوم پزشکی دانشگاه اصفهان بشوم.

هیچ وقت از اینکه چنین رشته ای را انتخاب کردید، پشیمان شده اید؟

اصلا. اگر من شانس دوباره ای برای تولد داشته باشم و دوباره متولد بشوم، بازهم همین رشته و مسیر را انتخاب خواهم کرد. هرچند من طی این مسیر صدمه دیده و مسایل و مشکل های زیادی را پشت سر گذاشته ام اما رضایتمندی من به این رشته به دلیل کمک به بیماران نیازمند در زمینه های مختلف درمانی و تخصصی و فوق تخصصی بسیار زیاد است. در حال حاضر حیطه فوق تخصصی من جراحی زانو است و من روزانه با تعداد زیادی بیمار در سن های مختلف با بیماری های مختلف در سطح حادثه های ورزشی، آسیب های ورزشی، جراحی های زانو و تعویض مفاصل و بیماری های ارتوپدی مواجه هستم که می‌توانم برای درمان این افراد کمک زیادی کنم.

به عنوان کسی که سال ها در این حوزه به فعالیت علمی و آموزشی پرداخته اید، هم اکنون شایع ترین بیماری های حوزه تخصصی شما کدامند؟

استئوآرتریت یا آرتروز( ساییدگی مفصل)، دفرمیته ها مانند زانوی پرانتزی، ضرب دری، ساییدگی کشکک(در جوان ها به ویژه خانم ها) از شایع ترین بیماری های زانو در ارتوپدی به حساب می آیند. در این بین آرتروز از مهمترین این بیماری ها به حساب می آید که معمولا در خانم ها از سن 55 سالگی و در آقایان در سن 65 سالگی رخ می دهد. بیماری های تخریب مفصلی بیشتر وابسته به عواملی مانند سن و جنس، شغل( افرادی که دارای کارهای سنگین هستند)، ژنتیک، زمینه های فامیلی، نوع تغذیه، بی‌تحرکی و افزایش وزن و چاقی، دفرمیته در اندام های تحتانی و فوقانی است.

اگر چنانچه فردی مبتلا به آرتروز شود، باید برای پیشگیری از پیشرفت بیماری اش چه کارهایی انجام دهد؟

آرتروز معمولا در مفصل هیپ یا لگن، زانو و شانه رخ می دهد..کسانی که آرتروز پیشرفته در مفاصل زانو و لگن دارند نباید دو زانو و چهارزانو بنشینند. از پله ها نباید زیاد بالا و پایین بروند. نباید در شیب زیاد پیاده رویی نکنند.

پیاده رویی برای این افراد مضر نیست؟

ما حتی به بیماران آرتروز پیشرفته نیز هیچ وقت توصیه نمی کنیم که پیاده رویی نکنند زیرا با راه نرفتن ممکن است دچار عوارض جانبی دیگری مانند افزایش وزن، بالا رفتن قند و چربی، پوکی استخوان و در نهایت نارحتی های قلبی و عروقی شوند بنابراین باید این بیماران در هر شرایطی با استفاده از زانو بند( مبتلایان آرتروز زانو) یا وسایل کمکی مانند عصا، راه رفتن روزانه و فعالیت نسبی شان را داشته باشند. چنانچه آنها قادر به ادامه این روند نبودند در نهایت باید اقدام به تعویض مفصل کنند.

چگونه می توان زمان جراحی تعویض مفصل زانو را عقب بندازیم؟

اغلب ما برای تعویض مفصل بر اساس سن و پیشرفت ضایعه های مفصلی بیمار تصمیم به عمل جراحی می گیریم. اگرچنانچه آرتروز در مراحل اولیه باشد، این افراد معمولا با درمان های دارویی و فیزیوتراپی و آب درمانی و شنا و استفاده از عصا و تزریق های داخل مفصلی درمان می شوند یا زمان جراحی تعویض مفصل شان به عقب می افتد اما در مراحل پیشرفته درمان بیماری تنها تعویض مفصل است؛ در این مرحله تعویض مفصل از نظر درمانی کار بسیار ارزشمند و خوبی به حساب می آید.

آیاروش های درمانی نوین مانند سلول درمانی توانسته به این حوزه کمک کند؟

این روش ها بیشتر برای درمان بیماری های سخت و درمان ناپذیر مانند ضایعه های غضروفی، آرتروز های پیشرفته مد نظر است. هرگاه درمان قطعی برای این بیماری ها نباشد روش های مختلف درمانی مانند سلول درمانی و PRP در مفاصل یا سایر روش های متعدد پیش می آید که هم اکنون این روش ها در مرحله آزمون و خطا قرار دارند. این روش ها با گذشت زمان و کسب تجربه و دانش افراد و کامل تر شدن می توانند درمان قطعی داشته باشد. در حال حاضر درمان قطعی و نهایی آرتروز در مفاصل مانند زانو، تعویض مفصل است زیرا ضایعه های غضروفی قابلیت ترمیم ندارند بنابراین روش های مختلف و متعدد درمانی پیش می آید اما هیچکدام از این درمان ها قطعی نیست.

آینده این رشته را با وجود روش های درمانی نوین چطور پیش بینی می کنید؟

اگر این روند ادامه پیدا کند، با وجود تربیت متخصصان ارتوپدی و پزشک های با تجربه در دانشگاه ها و سایر مراکز درمانی و امکانات پیش رویمان، آینده بسیار خوبی پیش روی این رشته قرار داد به شرط اینکه بتوانیم در بحث پژوهش نیز پیشرفت های قابل توجهی کسب کنیم.

هم اکنون رشته ارتوپدی ایران را نسبت به دنیا چگونه ارزیابی می کنید؟ آیا متخصصان ارتوپد ما از لحاظ علمی قادر به رفع نیازهای بیماران کشور هستند؟

خوشبختانه در رشته ارتوپدی، با وجود استادان بسیار ارزشمند دانشگاهی و با وجود مدارک بسیار ارزشمندی که اغلب از دانشگاه‌های درجه اول اروپا و آمریکا و سایر دانشگاه های معتبر دارند، سطح علمی رشته ارتوپدی در زمینه های مختلف دقیقا هم سطح با سایر مراکز معتبر دنیا است و از لحاظ علمی و فعالیت های درمانی و حتی امکانات درمانی نیز ما هیچگونه کمبودی نداریم ولی به نظر می رسد که ما در بحث پژوهش و تحقیقات یک مقدار هنوز توانایی ها و امکانات لازم را در مقایسه با کشورهای پیشرفته نداریم و در این زمینه با کمبود مواجه ایم.

 

گفتگو : فرزانه صدقی

 

No tags for this post.