وزارت بهداشت و سازمان میراث فرهنگی کاری از پیش نمی برند

ایران نیز به دلیل دارا بودن پیشینه تاریخی در علم پزشکی و موقعیت جغرافیایی خود دارای پتانسیل های بیشماری است که متاسفانه بنا به دلایلی تا کنون نتوانسته در این حوزه از ظرفیت های خود استفاده کند.

یکی از اعضای هیئت مدیره انجمن علمی و گردشگری ایران در گفتگو با سیناپرس در رابطه با گردشگری سلامت در ایران گفت: در بحث گردشگری سلامت چند واژه مترادف به کار برده می شود که عبارتند از گردشگری پزشکی، گردشگری سلامت و گردشگری مکمل که نام های متعددی است که در این حوزه استفاده می شود. اما همه اینها قائل به یک گونه خاصی از گردشگری هستند که با هدف کسب سلامت انجام می شود.

دکتر پروانه پرچکانی با بیان اینکه یکی از ارکان مهم گردشگری انگیزه است و انگیزه این نوع گردشگری بر مبنای کسب سلامت است، ادامه داد: این حوزه دارای زیر مجموعه های مختلفی از جمله پزشکی، ورزشی و منابع طبیعی و… است که به سلامت فرد کمک می کند.

عضو هیئت علمی دانشکده گردشگری دانشگاه علم و فرهنگ اظهار کرد: باتوجه به پتانسیل های کشور در حوزه گردشگری سلامت کشورمان چند مزیت رقابتی وجود دارد که هیچگاه به آنها توجه نکرده و نمی کنیم. نخست خوشنامی پزشکان و پیشینه تاریخی که رشته پزشکی در کشورمان دارد.

وی افزود: دیگری منابع متعددی است که گاهی تحت عنوان جاذبه از آنها یاد می شود مانند منابع آب گرم و فضاهای توریست درمانی که می تواند در اختیار افراد قرار بگیرد. دیگر اینکه کشور ما در حوزه خدمات پزشکی برای توریست ها مقصد ارزانی است. به این معنا که خدمات با کیفیت با قیمت بسیار مناسب ارائه می دهد که باید این موضوع باعث جلب مشتری شود اما در عمل می بینیم که چنین اتفاقی نمی افتد.

عدم مدیریت یکپارچه و متمرکز فعالیت های حوزه سلامت

پرچکانی تصریح کرد: دلیل اصلی آن هم این است که در کشور ما هیچ وقت به حوزه گردشگری سلامت به چشم یک زنجیره نگاه نکردیم که هر مهره ای ارزش مهره دیگر را افزایش می دهد. به بیان دیگر مانند دانه های تسبیح همه چیز در اختیار داریم اما نخ تسبیح که همان مدیریت یکپارچه و متمرکز فعالیت های حوزه سلامت است را در اختیار نداریم.

وی در ادامه با اشاره به اینکه در حوزه سلامت چند بخش مختلف وجود دارد گفت: به عنوان مثال در بخش پزشکی وقتی یک بیمار می خواهد برای درمان و انجام امور پزشکی مقصد ایران را انتخاب می کند، برای گرفتن ویزای درمان با وزارت امور خارجه در ارتباط است که یک وزارتخانه بسیار سخت گیری است و پروسه طولانی برای ویزا دادن باید طی شود. در حالی که برخی از بیماران اصلا زمانی ندارند که بخواهند برای مدت طولانی منتظر بمانند. البته وزارت خارجه یکسری تمهیداتی برای گردشگران حوزه سلامت اندیشیده اما هنوز هم این تلاش ناکافی است.

دکتر پروانه پرچکانی کلیت سیستم گردشگری سلامت کشور را دست دلالان و راننده های تاکسی دانست و عنوان کرد: حتی وزارت بهداشت هم حریف اینها نمی شود. سازمان گردشگری نیز دکوری و ویترینی به حوزه گردشگری سلامت ورود پیدا کرده و با چند آیین نامه و دستورالعمل و شیوه نامه سرگرم شده است.

 

پرچکانی عنوان کرد: از سوی دیگر، خدماتی که مسافر لازم دارد در بسته آژانس های مسافرتی دیده شده است که این آژانس ها به دلیل مشکلات عدیده ای که دارند عموما با نگاه انسانی به حوزه گردشگری سلامت نگاه نمی کنند و اغلب دید اقتصادی به این حوزه دارند.

وی خاطرنشان کرد: بخش دیگر هم مربوط به حوزه پزشکی است که پزشکان، بیمارستان ها و مراکز درمانی کشورمان در سال های اخیر تلاش های زیادی کردند و بخش های بین المللی بیمارستانی به توسعه این حوزه کمک کردند که تلاش خوبی بوده اما باز هم ناکافی بوده به این دلیل که انجام این کار تنها با ساختار فیزیکی میسر نیست بلکه نیازمند زیرساخت های واقعی است به این معنا که وقتی پزشک یا پرستار یا عوامل بیمارستان اصلا زبان مخاطب را نمی فهمند و بیمار باید حتما یک راهنما همراه خود داشته باشد که آن سوی ماجرا هم بیمار باید هزینه کند و با مشکلاتی مواجه می شود.

پرچکانی با تاکید بر اینکه همه اینها مزیت رقابتی ارزان بودن را تحت الشعاع قرار می دهد گفت: برعکس پتانسیل هایی که داریم هیچ وقت زیرساخت های خود را برای این گونه گردشگری تجهیز نکردیم و به جز چند هتل بیمارستان که در سال های اخیر تاسیس شده که در مقابل پتانسیل هایمان و نه در مقابل تقاضایی که وجود داد، ناکافی است.

این استاد دانشگاه اظهار کرد: نکته دیگر اینکه وقتی اگر قرار است سرویس مطلوب و آنچه که وظیفه است را ارائه دهیم یکباره هزینه ها را بالا می بریم. در صورتی که هتل بیمارستان برای گردشگری سلامت تاسیس می شود و قرار نیست مبلغ اضافه ای بابت آن از مسافر گرفته شود. درست است که هتل بیمارستان یکسری تجهیزات و شرایطی نیاز دارد که شاید نسبت به هتل عادی گرانتر باشد اما این دلیل نمی شود که بی محابا اعداد و ارقام را افزایش دهیم.

سیستم گردشگری سلامت کشور در دست دلالان است

پرچکانی کلیت سیستم گردشگری سلامت کشور را دست دلالان و راننده های تاکسی دانست و عنوان کرد: حتی وزارت بهداشت هم حریف اینها نمی شود. سازمان گردشگری نیز دکوری و ویترینی به حوزه گردشگری سلامت ورود پیدا کرده و با چند آیین نامه و دستورالعمل و شیوه نامه سرگرم شده است.

وی ادامه داد: در صورتی که اگر اراده ای در این حوزه وجود داشته باشد اکنون که قیمت بالای دلار در کشورمان، ایران را به بهشتی برای بیماران خارجی تبدیل کرده، باید شاهد بیشترین آورده در این حوزه باشیم که متاسفانه چنین اتفاقی نیفتاده است.

تاثیر مستقیم و غیر مستقیم تحریم ها بر گردشگری سلامت

عضو هیئت علمی دانشکده گردشگری در رابطه با تاثیر تحریم ها بر این حوزه گفت: به طور کلی تحریم ها و کلمه به کلمه مطالبی که در رسانه های بین المللی منتشر می شود در حوزه گردشگری کشور به طور عام و گردشگری سلامت به طور خاص تاثیر می گذارد و این قدرت رسانه است که در مورد ایران این اتفاق افتاده، البته این بدان معنا نیست که بگوییم تحریم ها این اتفاق را رقم زدند اما کمک کردند به این موضوع.

وی ادامه داد: ضمن اینکه تحریم ها باعث شده مواد اولیه، دارو و تجهیزات پزشکی تحت الشعاع قرار بگیرد این در حالیست که توریست خارجی قطعا به دنبال دریافت سرویس مطلوب است. بنابراین، تحریم ها مستقیم و غیر مستقیم بر این حوزه تاثیر گذار است.

لزوم گفتگو با افراد متخصص در تدوین آیین نامه ها

پرچکانی با اشاره به آیین نامه ای که قرار است میان وزارت بهداشت، وزارت امور خارجه، سازمان میراث فرهنگی در خصوص توسعه گردشگری سلامت کشور تدوین و ابلاغ شود، گفت: هیچ آیین نامه و دستورالعملی در حوزه گردشگری نمی تواند ارزآور باشد، فقط به سیستم گردشگری می تواند نظام دهد، آن هم در صورت داشتن نظارت کافی و ضمانت اجرایی برای آن.

وی ادامه داد: ضمن اینکه در تدوین این شیوه نامه ها و آیین نامه ها با افراد متخصص حوزه به بحث و گفتگو نمی شود و چالش های حوزه بررسی نشده و خروجی نشان می دهد که خیلی از جوانب در نظر گرفته نمی شود. قانونی که با توجه به نیازهای موجود وضع نشود اجرا نشود، عملا به کاری نمی آید.

پرچکانی با تاکید بر اینکه خیلی بیشتر از تدوین آیین نامه و دستورالعمل و شیوه نامه به متخصصان و ریشه یابی نیازها و مشکلات نیاز داریم، گفت: دلالان اغلب باعث می شوند اعتماد مخاطب با سودجویی آنان سلب شود اینها باید آموزش داده شوند چراکه عملکرد آنان چهره کشور را در این حوزه خدشه دار می کند.

وی ادامه داد: آئین نامه ها برای کسانی که در حال حاضر مخرب حوزه گردشگری سلامت هستند نیست، بلکه برای بنگاه ها و سازمان هایی است همیشه دستورالعمل ها را در بالاترین حد رعایت می کنند و اینگونه آنها را تحت فشار گذاشته و مانع فعالیت آنها می شویم.

گفتگو: هانیه حقیقی

No tags for this post.