سال سخت پژوهش
قائم مقام معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اشاره به تمرکز این معاونت بر نیروی انسانی و حمایت مالی مستقیم از ۲۵۰۰ تا ۲۶۰۰ پژوهشگر در قالب طرح‌های دستیار پژوهش، سرباز پژوهشگر، پزشک پژوهشگر، پسا دکترا، استادیارهای جوان، گرنت فرهیختگان و گرنت دانشمندان یک درصد، گفت: نتایج طرح‌های ثبت بیماری‌ها و پیامدهای سلامت که در دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور به انجام رسیده، امسال به بار می‌نشیند و قابل بهره‌برداری است.
شاهین آخوندزاده در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه در طول پنج سال گذشته و امسال به عنوان سال ششم، بر نیروی انسانی متمرکز شده‌ایم، گفت: تمام برنامه‌های معاونت تحقیقات و فناوری متمرکز بر اعضای هیئت علمی و دانشجویان است که این برنامه‌ها به شکل‌های مختلف از جمله در قالب گرنت‌ها و برنامه‌های توانمندسازی محقق می‌شود.
وی ادامه داد: اعتقاد داریم در جامعه اعضای هیئت علمی و از بین ۱۹ هزار نفر، ۲۰۰۰ نفر به صورت مؤثر عمل می‌کنند و موتور پژوهش هستند که اگر بتوانیم از این ۲۰۰۰ نفر حمایت کنیم، حداقل می‌توانیم وضعیت موجود را حفظ کنیم.
قائم مقام معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در همین زمینه افزود: در کنار اعضای هیئت علمی، دانشجویان پست دکترا و استادیاران جوان را توانمند می‌کنیم که این جمعیت ۲۰۰۰ نفری افزایش پیدا کند. بنابراین می‌توان گفت برای جوانان هم برنامه‌های مختلفی داریم.
آخوندزاده یادآور شد: آمار می‌گوید سال گذشته از برنامه‌های پژوهشی حدود ۲۵۰۰ تا ۲۶۰۰ نفر حمایت مالی مستقیم کرده‌ایم.
محدودیت در گسترش آزمایشگاه‌های تحقیقاتی
وی ذیل دیگر برنامه‌های معاونت تحقیقات و فناوری، به پیاده‌سازی مدل آزمایشگاه جامع در دانشگاه‌ها اشاره کرد و توضیح داد: با توجه به اینکه در شرایط کنونی کشور منابع مالی محدود است و به عنوان مثال قیمت دستگاهی که ۱۰۰ میلیون تومان بود ظرف یک سال و نیم به ۵۰۰ میلیون تومان رسیده، نمی‌توانیم آزمایشگاه‌های تحقیقاتی را گسترش بی‌حساب و کتاب دهیم.
قائم مقام معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی خاطرنشان کرد: بنابراین سعی کردیم به سمت مدل آزمایشگاه‌های جامع (Core fascilitie) حرکت کنیم؛ یعنی تمام امکانات آزمایشگاهی گران‌قیمت را در یک مکان در دانشگاه متمرکز کنیم و همه دانشکده‌ها از آن‌جا سرویس بگیرند و وسایل آزمایشگاهی در دانشکده‌های مختلف دانشگاه پراکنده نباشد.
آخوندزاده در همین خصوص تشریح کرد: بعد از آنکه تکمیل حدود ۱۰ آزمایشگاه جامع تیپ یک را به اتمام رساندیم، از سال گذشته آماده‌سازی ۱۴ آزمایشگاه دیگر در تیپ ۲ و ۳ را آغاز کردیم و امیدواریم امسال آن‌ها را به اتمام برسانیم و از لحاظ زیرساخت‌های سخت‌افزاری هم امکاناتی ایجاد کنیم.
وی با اشاره به اینکه سال جاری سال سختی برای پژوهش است، تصریح کرد: منابع مالی ما محدود است، امکانات ارزی ما قطع شده و هنوز نتوانستیم پول منابع الکترونیک را پرداخت کنیم؛ در واقع پول بوده اما بانک‌ها نتوانستند آن را جا به جا کنند. احتمالاً منابع الکترونیک رسمی ما قطع می‌شود.
قائم مقام معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در پایان این بخش از صحبت‌های خود تأکید کرد: به هر حال باید از راه‌های مختلف غیرمعمول، در شرایطی که در تحریم اقتصادی هستیم بتوانیم وضعیت‌مان را حفظ کنیم.
هزینه ۱۰۰ میلیونی هر مقاله ژنتیک
آخوندزاده سپس به برنامه‌های ثبت بیماری‌ها و پیامدهای سلامت در معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت اشاره و اظهار کرد: برنامه‌های ثبت بیماری در حال به بار نشستن هستند. فاز بعدی این است که آن‌ها را حفظ کنیم چرا که نمی‌توانیم برنامه‌های ثبت را توسعه کمی بدهیم.
وی ضمن اشاره به بازدید خود از اجرای برنامه‌های ثبت بیماری‌ها و پیامدهای سلامت در دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور، گفت: اخیراً از دانشگاه علوم پزشکی اراک بازدید کردم که دو برنامه ثبت بیماری‌های بسیار موفق داشت. برنامه‌های ثبت، کارهای تحقیقاتی ملی و ارزان‌قیمت هستند که از همین امسال به بار می‌نشینند.
قائم مقام معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اضافه کرد: در کنار برنامه‌های ثبت، نتایج طرح ملی "پرشین کوهورت" با کمی تأخیر بیرون می‌آید و تا دو سال آینده به ثمر می‌رسد. در حال حاضر بیمار گیری کوهورت‌ها شروع شده و با توجه به آنکه مطالعات کوهورت یا مطالعات گروهی آینده‌نگر فالو آپ ۵ یا ۱۰ ساله دارند، بیماران تازه به آن‌ها وارد شده‌اند و باید دید طی این ۵ یا ۱۰ سال چه اتفاقاتی می‌افتد.
آخوندزاده درباره مزایای برنامه‌های ثبت بیماری‌ها گفت: اطلاعاتی که ثبت شوند، آنالیز می‌شوند و نتایج آن‌ها به صورت ملی منتشر می‌شود. این نتایج نه تنها برای سیاست‌گذاران و تصمیم‌گیران مفید هستند، بلکه تعداد زیادی مقالات بین‌المللی از آن‌ها بیرون می‌آید.
وی یادآور شد: برای انجام یک کار ابتدایی علمی در ژنتیک باید ۱۰۰ میلیون تومان خرج کنید تا یک مقاله منتشر شود. این در حالی است که برای کل برنامه‌های ثبت ۱۰۰ میلیون تومان خرج شده و ده‌ها مقاله از آن‌ها بیرون می‌آید.
قائم مقام معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اشاره به اینکه پارسال دو فراخوان برای طرح‌های مؤسسه ملی توسعه تحقیقات پزشکی (نیماد) داشتیم، توضیح داد: دو فراخوان انجام گرفت و در حال حاضر حدود ۳۰۰ طرح تحقیقاتی بزرگ مورد حمایت نیماد هستند. امید است امسال هم این فراخوان را انجام می‌دهیم؛ گرچه ممکن است امسال به دلیل محدودیت منابع مالی به جای دو فراخوان یک فراخوان بدهیم.
آخوندزاده علت این امر را دریافت کمتر از ۱۰۰ درصد بودجه از سازمان برنامه و بودجه در سال گذشته دانست و توضیح داد: طرح‌های دستیار پژوهش، سرباز پژوهشگر، پزشک پژوهشگر، پسا دکترا، استادیارهای جوان، گرنت فرهیختگان و گرنت دانشمندان یک درصد فعال است و همان‌طور که عنوان شد مجموع آن‌ها همان حمایت مالی مستقیم از ۲۵۰۰ پژوهشگر است.
No tags for this post.
