نفوذ به دنیای شگفت انگیز پلانکتون ها

 مطالعه ای 3 ساله روی این موجودات به کارشناسان و متخصصان امور دریایی امکان شناخت این موجودات را برای اولین بار داده است.

در دنیای باور نکردنی پلانکتون ها شاهد  تاژک های صورتی رنگ  که همانند آنچه در فضاپیما وجود دارد به حرکت آرام در سطح آب اقیانوس ها می کنند , زائده های مبادله ژنی بین آن ها و سایر ویژگی های ظاهری که مختص این گونه است خواهید بود.

این گونه به همراه میلیون ها پلانکتون میکروسکوپی ویروسی, میکروبی , لاروی و یوکاریوت ها گونه های ناپیدایی هستند که اساس حیات , زندگی و همچنین چرخه غذایی در کره زمین را برای تمام موجودات زنده فراهم کرده اند. این موجودات تک سلولی با همکاری یکدیگر باعث حرکت راحت روی سطح اقیانوس ها , تولید نیمی از اکسیژن مورد نیاز ما انسان ها , جذب شدن کربن های تولید شده , تاثیر در وضعیت آب و هوایی شده و همچنین مهم ترین عضو چرخه غذایی اقیانوس ها هستند. اما با اینکه آن ها اثرات فراوانی روی اقیانوس ها , اتمسفر و حتی محیط زیست سطح کره زمین دارند در دنیایی زندگی می کنند که برای ما  بسیار ناشناخته بوده و به تازگی متوجه شده ایم که تنوع آن ها به اندازه تنوع و گوناگونی موجوداتی است که در جنگل های استوایی زندگی می کنند.

با بهره بردن از تکنیک های جدید عکس برداری که از عکس برداری پزشکی برگرفته شده اند و همچنین استفاده از اقیانوس پیمای تارا که سال های بسیاری را صرف جمع آوری پلانکتون ها از اقیانوس ها نموده( تا ما با غنای این گونه بسیار جالب بیشتر آشنا شویم )دانشمندان اطلاعات دقیق تری نسبت به گذشته جمع آوری کرده اند. به گفته کیریستن ساردت، یکی از موسسان آزمایشگاه سلول شناسی در ایستگاه دریایی ویله فرانچه سرمر، پلانکتون ها بسیار عجیب هستند زیرا تمام شاخه های حیات روی کره زمین را در بر می گیرند و بدون آن ها حیات در کره خاکی با دشواری های بسیاری همراه خواهد بود.

ساردت یکی از محققان اقیانوس پیمای تحقیقاتی تارا  است که سه سال روی این اقیانوس پیما مشغول مطالعه و جمع آوری انواع پلانکتون ها در اقیانوس های سراسر جهان بوده است. وی می افزاید: با مطالعات انجام شده همچنان ماهیت و ساختار این موجودات بسیار ناشناخته مانده و باید تحقیقات گسترده تری برای شناخت هرچه بهتر آن ها صورت پذیرد. محققانی که در کشتی تحقیقاتی تارا مستقر بودند هفته ها به فیلم برداری و ثبت داده های بدست آمده مشغول بودند همچنین تیمی از زیست شناسان دریایی و جانور شناسان در این کشتی بیش از 35000 نمونه از 200 منطقه مختلف را اخذ نمودند.

با استفاده از تور های مختلف آن ها موفق به جمع آوری تعداد زیادی از این موجودات و کشف یک میلیارد بارکد ژنتیکی شدند .این محققان تا عمق 1000 متری آب اقیانوس جایی که دنیای ناشناخته ویروس ها , باکتری ها   ,کرم ها , موجودات ژلاتینی و ارگانیسم های فوتوسنتزی پیچیده است را بررسی کردند. بسیاری از این موجودات قبلا شناسایی و کشف نشده بودند و این سفر تحقیقاتی که توسط اقیانوس پیمای تارا به انجام رسید مطالعه اقیانوس ها را به طور کلی متحول ساخت.

مطابق گفته های ساردت پلانکتون ها بازه  وسیعی از لحاظ اندازه و ابعاد دارند و ساختار حیات آن ها بسیار شکننده باست طوریکه باید ظرف مدت یک روز هم آن ها را از سطح اقیانوس ها جمع آوری نمود و هم در همان روز مورد مطالعه و آزمایش های مورد نظر قرار داد. با بهره بردن از دوربین هایی که قابلیت فیلم برداری در زیر آب را دارند و همچنین استفاده از لنز های مایکرو , فیلم برداری از حیات اقیانوسی برای اولین بار امکان پذیر شد. لازم به ذکر است مححقان برای شناسایی رنگ های طبیعی و واقعی این موجودات فیلم های تهیه شده را روی نگاتیو های مشکی رنگ به ثبت رساندند.

همان گونه که در مناطق مختلف نقاط مهمی از لحاظ تنوع زیستی پلانکتون ها وجود دارد , تعداد بسیار زیادی پلانکتون نیز در قطب شمال موجود است اما تنوع گونه های آن ها بسیار اندک بوده و تنها تعداد انگشت شماری از گونه های این موجود شگفت انگیز در این منطقه به چشم می خورد. ولی  بر خلاف قطب در مناطق استوایی نیز همانند خشکی ها با تنوع بی نظیری از این گونه جالب رو به رو هستیم.

ساردت با انتشار کتابی با نام  پلانکتون ها  , به شکلی بسیار زیبا و با در هم آمیختن علم و هنر این گونه ارزشمند روی کره زمین را به تصویر می کشد. وی همچنین در این کتاب در مورد تغییرات اقیانوس ها که در اثر اسیدی شدن آب ها و تغییرات آب و هوایی بوجود آمده هشدار های جدی می دهد. به گفته وی تعداد و جمعیت فیتو پلانکتون ها در قرن اخیر به طرز چشم گیری در اقیانوس های سراسر دنیا کاهش یافته است و در نقطه مقابل موجوداتی که در آب های گرم زندگی می کنند (همانند عروس دریایی) بیش از پیش در حال تکثیر شدن هستند که این امر باعث بر هم خوردن چرخه غذایی در میان این گونه ها می شود. اینکه آیا ما شاهد کاهش جمعیت و یا تغییرات عظیم در ساختار این گونه ها هستیم نیازمند مطالعات فراوانی پیرامون این مبحث است اما به طور قطع بسیاری از گونه های زیستی در حال تطابق خود با شرایطی هستند که به تازگی باعث تغییراتی در زیستگاه آن ها شده است.

ما انسان ها با تغییرات عظیمی که در اکوسیستم های مختلف ایجاد کرده ایم باعث از میان رفتن گونه های مختلفی شده ایم و هیچکس نمی داند تغییراتی که انسان ها بوجود آورده اند قابل بازگشت است یا خیر!

منبع

No tags for this post.