کالای استراتژیکی به نام پلاسمای خون

خون یک کالای استراتژیک محسوب می شود و  پالایش خون صنعتی است که در آن پلاسما به عنوان ماده خام به فرآورده‌های دارویی مشتق از پلاسما مانند آلبومین، فاکتورهای انعقادی 8 و 9، داروی IVIG تبدیل می‌شود. همچنین گفتنی است،داروهای بیولوژیک گران قیمت تولیدشده از خون کامل در پالایشگاه های خون فراوری شده و مورد استفاده قرار می گیرد.

در حال حاضر تنها چند کشور جهان از تکنولوژی روز پالایشگاه های پلاسما بهره می برند که شامل آمریکا و هشت کشور اروپایی و البته دو کشور چین و کره جنوبی هستند.

پیش از این علی اکبر پورفتح اله در رابطه با وضعیت ایران در تولید پلاسما گفته بود: در حال حاضر به غیر از کشورهای صنعتی هیچ کشور دیگری دانش جمع آوری پلاسما با استانداردهای بین المللی برای تهیه داروهای مشتق از پلاسما را کسب نکرده است.

 گزارش ها نشان می دهد ، حدود ۹.۵ میلیون لیتر پلاسما در دنیا تلف می شود. چراکه، نسبت مصرف گلبول قرمز به پلاسما 5 به یک است، یعنی از هر 5 گلبول قرمزی که در مراکز درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد تنها یک واحد پلاسما مصرف می‌شود وچهار پنجم این پلاسماها مصرف بیمارستانی ندارند.

اما، ایران به این توانمندی رسیده است. طبق صحبت های این مقام مسوول طی برنامه ریزی های انجام شده باید تا کنون در زمینه تامین پلاسمای مورد نیاز برای تهیه داروهای مشتق از پلاسمای کشور، به خودکفایی می رسیدیم. البته شواهد حاکی از آن است که 60درصد داروهای مشتق از پلاسما با پلاسمای ایرانی تامین می شود.

اهمیت دستیابی به دانش جمع آوری پلاسما

پلاسما محصولی ارزشمند درجهت تولید داروهای مورد نیاز برای بیماران خاص است. با توجه به بیماری هایی که با داروهای مشتق از پلاسما، درمان و کنترل می شوند، نیاز به پلاکت و پلاسما، در عصر حاضر و در همه جوامع بیش از پیش احساس می شود. در کشور ما هم بنا بر همین ضرورت زیرساخت ها برای اجرای برنامه های انتقال خون در کشور فراهم شده است و در اغلب استان های کشور امکان اهدای مستقیم پلاسما وجود دارد.

نکته حائز اهمیت دیگر در این زمینه این است که بنا بر اظهارات مسوولان مربوطه تنها کشور در حال توسعه ای هستیم که توانسته ایم پلاسمای مازاد بر مصرف بیمارستانی را به دارو تبدیل کنیم. این در حالی است که گزارش ها نشان می دهد در حدود ۹.۵ میلیون لیتر پلاسما در دنیا تلف می شود. چراکه، نسبت مصرف گلبول قرمز به پلاسما 5 به یک است، یعنی از هر 5 گلبول قرمزی که در مراکز درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد تنها یک واحد پلاسما مصرف می‌شود وچهار پنجم این پلاسماها مصرف بیمارستانی ندارند.

اما، ایران از نظر امکانات و سلامت خون در میان کشورهای در حال توسعه، پیشروترین مرکز انتقال خون محسوب می‌شود. به این دلیل که ایران تنها کشوری در میان این کشورهاست که خون پلاسمای مازاد بر مصرفش را دور نمی‌ریزد، بلکه آن را از طریق پالایش قرادادی به دارو تبدیل می‌کند.

بر اساس این گزارش، با توجه به توصیه سازمان بهداشت جهانی، مردم هر کشور باید خون و فراورده های پلاسمایی مورد نیاز بیمارانشان را از خون و پلاسمای افراد واجد شرایط همان کشور تامین کنند تا از انتقال بیماری های بومی از طریق خون یا پلاسمای مردم دیگر کشورها جلوگیری به عمل آمده و از سلامت فرآورده های تولیدی آن، اطمینان بیشتری حاصل شود. طی سال های اخیر با پیشرفت علم پزشکی و به کارگیری تجهیزات پیشرفته این امکان در کشور به وجود آمده است تا عمل اهدای خون جداسازی پلاسما از خون و بازگشت اجزای غیر پلاسمایی خون به بدن اهدا کننده به طور همزمان انجام شود.

گزارش: هانیه حقیقی

No tags for this post.