ولنتاین، کادویی به اقتصاد کشور
به گزارش سیناپرس به نقل از تجارت نیوز، تولیدکنندگان چینی از ماه‌ها قبل این روز را جشن می‌گیرند. عده‌ای ولنتاین را رسوخ فرهنگی نامناسب در کشور می‌دانند و برخی دیگر اصلا «به این چیزها اعتقاد ندارند». از نظر اقتصادی، ولنتاین خوبی‌ها و بدی‌هایی دارد که به آن خواهیم پرداخت. اما پرسش اساسی این است که چطور هدیه بخریم که کمترین ضربه را به اقتصاد کشور بزند و همچنین بتوانیم عزیزان خود را با حداقل هزینه، خوشحال کنیم.
زیان وزن مرده در خرید کادوی ولنتاین
فرض کنید من حاضرم برای داشتن یک عطر نهایتا ۵۰۰ هزار تومان بپردازم. یعنی قیمت کم‌تر از این مرا خوشحال و هر عددی گرانتر، خرید را لغو می‌کند. مثلا شاید با ۷۰۰ هزار تومان گزینه‌ای بهتر یا کالایی دیگر مثل کفش انتخاب کنم. پس ارزش این کالا برای من عدد ۵۰۰ هزار است.
فرض کنید عطر الف ۵۰۰ هزار تومان است و عطر ب ۱ میلیون تومان. شاید شریک زندگی شما برند ب را بیشتر دوست دارد. اما با قیمت ۱ میلیون ترجیح می‌دهد یک شیشه الف و یک جفت کفش نو بخرد. از نظر اقتصادی اگر به‌عنوان کادوی ولنتاین عطر ب را بخرید، ۵۰۰ هزار تومان زیان وزن‌مرده یا DeadWeight Loss ایجاد کرده‌اید.
ارزش برای گیرنده هدیه – قیمت برای هدیه دهنده = زیان وزن‌مرده
بررسی‌ها نشان می‌دهد که در هر هدیه حتما مقداری زیان وزن مرده (DWL) وجود دارد. در بیشتر موارد، کادوی ولنتاین دقیقا همان چیزی نیست که می‌خواهیم. حتی اگر انتخاب کادو ولنتاین دقیق باشد، منی که مدتی است آن را می‌خواهم فروشگاهی ارزان‌تر سراغ دارم.
حالت دیگر این است که کالایی را آرزو دارم، اما به دلیل قیمت نامناسب آن را نمی‌خرم. نخریدن، یعنی عدم تناسب بین قیمت و ارزش، یعنی وجود DWL. شاید نیازهای دیگری دارم که ترجیح می‌دهم اول آن‌ها را رفع کنم. اگر قیمتش مناسب بود که الان کالا را خریده بودم… زیان وزن مرده یا DWL صفر نمی‌شود، اما می‌شود آن را حداقل کرد.
زیان وزن‌مرده و شخصیت فردی
طبیعی است که کسی که من را به خوبی نمی‌‌شناسد، اختلاف سنی‌اش با من زیاد است یا فقط برای رفع تکلیف هدیه‌ای خریده، وزن‌مرده بزرگ‌تری ایجاد کرده باشد.طبق بررسی‌ها بدترین هدایا (بیشترین زیان وزن‌مرده) توسط این افراد خریداری می‌شود:
- زن برای شوهر (یا نامزد)
- ناپدری و نامادری برای فرزندخوانده
- عمو، دایی، خاله و عمه برای برادرزاده و خواهرزاده
- پدربزرگ و مادربزرگ برای نوه‌ها
بهترین هدایا را هم این افراد می‌خرند:
- فرزند برای مادر و پدر
- دوستان صمیمی
- شوهر برای زن (یا نامزد)
- خواهرها و برادرها برای هم
از این فهرست می‌شود فهمید که به‌نظر اقتصاددانان کار خانم‌ها برای خرید هدیه ولنتاین دشوارتر است. اما معمولا آقایان کادوی ولنتاین خوبی می‌خرند.
البته شاید خانم‌ها نامادری‌ها بی‌سلیقه‌ترین خریداران هدیه نباشند. یک تحلیل دیگر این است که شوهرها، فرزندخوانده‌ها برادرزاده و خواهرزاده‌ها و نوه‌ها کم‌تر از دیگران قدرشناس هدایی می‌شوند که دریافت می‌کنند. در مقابل والدین هر چیزی که از فرزندشان بگیرند را دوست خواهند داشت!
زیان وزن‌مرده و نوع هدیه
کادوی ولنتاین می‌تواند هر چیزی باشد. از یک شاخه گل گرفته تا یک خودرو یا ویلای لوکس. طبیعتا شخصیت طرف مقابل هم بر انتخاب هدیه تاثیر می‌گذارد. مثلا برای خانم‌ها است روسری بخریم اما این هدیه برای آقایان مناسب نیست. از نظر اقتصاددانان بهترین هدایای ولنتاین (با کمترین زیان وزن‌مرده) به ترتیب از این قرار هستند:
- مسافرت (تقبل بلیت، هتل و مخارج سفر)
- بلیت کنسرت، تیاتر و سینما
- کادوهای خدماتی (مثل پرداخت حق نظافت منزل یا کارواش)
- کامپیوتر و گوشی
- عطر، لوازم آرایشی و بهداشتی
- لوازم دکوری
- زیورآلات (طلا و جواهرات)
فهرست بدترین کادوهای ولنتاین (با بیشترین زیان) کمی عجیب به‌نظر می‌رسد:
- اکسسوری و لوازم جانبی (روکش صندلی خودرو، ماوس، پاوربانک)
- لوازم آشپزخانه (بشقاب، آبمیوه‌گیری، فنجان)
- ساز و لوازم موسیقی
- حیوانات خانگی (سگ، گربه، پرنده)
- لباس
- ابزارآلات (پیچ‌گوشتی، آچار، قیچی)
- کتاب
عجیب نیست؟ چرا باید کتاب و ساز در فهرست بدترین هدایا قرار بگیرند؟با این که این دو قلم کالا در فهرست کالاهای مورد علاقه من قرار دارند، برای من هم معمولا کتاب و ساز انتخاب خوبی نبوده‌اند.
چرا کتاب و ساز نه؟
من آدم کتاب‌خوانی هستم و معمولا پولی را برای خرید کتاب هزینه می‌کنم. اما معمولا کتاب‌هایی که هدیه می‌گیرم یا با موضوع مورد علاقه من ارتباط ندارند، یا اگر در زمینه مورد علاقه من هستند، گزینه‌های دلخواهم نیستند. من هم دوست ندارم برای ولنتاین کتاب کادو بگیرم.
من به اقتصاد علاقه دارم و برای مثال کتابی از ریچارد تالر می‌تواند خوشحالم کند. اما دوستی که خودش اقتصاد نخوانده یا به اقتصاد رفتاری علاقه‌مند نباشد، شاید کتابی بخرد که «فکر می‌کند» خوب است. در مورد ساز، ممکن است سازی بگیرم که به آن علاقه ندارم، یا یک سه‌تار یا تنبک دیگر به مجموعه سازهایم اضافه شود. در حالی که من بهتر از بیشتر دوستانم می‌دانم که چطور باید سه‌تار انتخاب کرد. احتمالا آن‌ها سازی می‌خرند که از ارزشش گرانتر است.
از تمام این‌ها گذشته اگر الان قرار باشد ساز بخرم، احتمالا یک کمانچه خوب می‌گیرم. یک کمانچه معمولی یا یک سنتور، زیان وزن مرده به همراه دارد.
هدایای نقد و شبه‌نقد
شاید با خود فکر کنید که زیان وزن‌مرده در وجوه نقدی، صفر است. استدلال این است که فرد با پول نقد یا شبه نقد (مثل سکه، کارت هدیه و دلار) قادر خواهد بود هر چیزی که دوست دارد را خودش بخرد.بررسی‌ها نشان می‌دهد که رضایت از دریافت هدایای نقدی و شبه‌نقدی چندان بالا نیست. آقایان دریافت وجه نقد به عنوان هدیه را بی‌احترامی می‌دانند و هدیه نقدی برای خانم‌ها نشانه بی‌توجهی است: کم‌تر خانمی دوست دارد برای ولنتاین پول هدیه بگیرد! کادویی که اصلا رمانتیک نیست!
صنایع دستی نماد هویت، فرهنگ و تمدن است.
سالانه کارت هدیه‌های زیادی به‌صورت نقدنشده باقی می‌ماند و هرگز از آن استفاده نمی‌شود. برخی از این مبلغ، پولی است که به صورت باقی‌مانده در کارت می‌ماند و هرگز خرج نمی‌شود. مثلا ممکن است ۹۵ تومان از یک کارت هدیه ۱۰۰ تومانی را خرج کرده و ۵ تومان باقی‌مانده را فراموش کنید.
با این وجود یک راه برای کاهش زیان وجود دارد: به طرف مقابل پیشنهاد کنید که با مبلغی مشخص، هر عطری که خودش دوست دارد را انتخاب کند. اگر نمی‌خواهید لذت هدیه دادن را خراب کنید، می‌توانید کارت‌هدیه خرید از فروشگاه را هدیه بدهید.
ولنتاین می‌تواند باعث رونق موقتی بازار شود
ولنتاین بهانه‌ای است برای ابراز محبت به کسانی که دوستشان داریم. لازم نیست هدیه یک شیئ بی‌مصرف (مثل خرس) باشد که هرگز استفاده نمی‌شود و برای اقتصاد کشور، زیان خالص به حساب می‌آید.
اگر کادو ولنتاین به درستی انتخاب شود، می‌تواند باعث رونق موقتی بازار شود و به خروج از رکود کمک کند. مثلا کسی که از یک فروشگاه آنلاین کادوی ولنتاین می‌خرد، برای کارمندان شرکت اینترنت، تولیدکنندگان محتوا، کارکنان فروشگاه، پیک، تولیدکننده یا واردکننده کالا و دیگر عوامل دخیل در تولید و عرضه آن محصول شغل ایجاد می‌کند.
با یک برنامه‌ریزی درست می‌شود از این موقعیت استفاده کرد تا پول به گردش بیفتد و چرخ اقتصاد (هرچند برای مدتی کوتاه) روان شود.طبیعی است که خرید کالاهای تولید داخل (حتی عروسک ایرانی) سود بیشتری برای اقتصاد کشور دارد.
کادوی ولنتاین چه بخریم؟
همان‌طور که دیدیم لوازم دکوری و زیورآلات در فهرست کالاهایی با زیان وزن‌مرده پایین هستند. همچنین گفتیم که خرید کالای داخلی به ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی کمک می‌کند. از کنار هم گذاشتن این دو گزاره می‌شود به یک نتیجه جالب رسید:
می‌توانیم از تولیدات و صنایع دستی ایران، هدایایی دکوری تهیه کنیم. به این شکل از مشاغل سنتی و فرهنگ ناملموس ملی هم حمایت کرده‌ایم و زیان وزن‌مرده کم‌تری را به اقتصاد تحمیل کرده‌ایم.
از بین ترمه، زری، گلیم، مینیاتور، مینا، خاتم، معرق، منبت، محرق، مرصع و دیگر صنایع دستی ایران می‌توانید هدایایی با DWL کم انتخاب کنید، یا عزیز خود را به کنسرت موسیقی سنتی و تئاتر ببرید.البته قطعا باید شخصیت طرف مقابل را در نظر گرفت. برای کسی که موسیقی سنتی دوست ندارد، بلیت کنسرت یک زیان صددرصدی است!
No tags for this post.
