چالشی به نام عدم تخصیص بودجه کافی به پژوهش

عدم تخصیص بودجه کافی به پژوهش در کشور همواره مورد اعتراض دست اندرکاران و مسوولان حوزه پژوهش بوده است.

بنابر آمار، سهم بودجه تحقیقاتی از تولید ناخالص ملی در کشور چین ۲ درصد، آمریکا ۲/۸ درصد، فرانسه ۲/۳ درصد، هند یک‌درصد، کره‌جنوبی ۳/۶ درصد، آلمان ۲/۹ درصد، ژاپن ۳/۴ درصد، روسیه ۱/۵ درصد است این در حالیست که سهم ایران تنها حدود نیم‌درصد است.

بنابراین پرواضح است که از لحاظ اختصاص سهمی از تولید ناخالص داخلی یا G.D.P به امر پژوهش در کشور مشکل اساسی وجود دارد. البته براساس قانون برنامه ششم توسعه نیز قرار بود این میزان تا ۴ درصد افزایش پیدا کند که هنوز عملیاتی نشده است. علاوه بر این، مقام معظم رهبري نیز در سياست‌هاي ابلاغي تاکید کرده اند که حداقل ۴ درصد توليد ناخالص داخلي تا پايان ۱۴۰۴ به پژوهش اختصاص يابد.

بنابر نظر کارشناسان و متخصصان امر، عدم مشارکت بخش خصوصی نیز مشکل دیگری است که این حوزه با آن مواجه است. چراکه، در کشورهای پیشرفته، بخش خصوصی و غیردولتی در تولید ناخالص ملی نقش اساسی دارد. به عنوان مثال در سهم پژوهش از تولید ناخالص ملی در کشورهای اروپایی حداقل نیمی از آن مربوط به بخش خصوصی و غیردولتی است و اینگونه نیست که همه این میزان را دولت تأمین کند.

در هرحال، پژوهش به معنای تصمیم‌سازی و مطالعه علمی برای گرفتن تصمیم بهتر است اما گویا مسئولان کشور به گرفتن تصمیم‌های آنی خو گرفته اند این در حالیست که همگان به این امر واقفند که پژوهش بخشی از تصمیم‌سازی مدیران است که باید برای آن هزینه شود.

از سوی دیگر در شرایط سخت تحریم که با توسل به پژوهش می توانیم کشور را از بسیاری جهات به خودکفایی رسانده و مشکلات ناشی از تحریم را کاهش دهیم توجه به نقش تخصیص مناسب بودجه به پژوهش کشور بیش از پیش مطرح می شود. چراکه، در شرایطی که کشورمان با چالش های ناشی از تحریم دست و پنجه نرم می کند و کمبود منابع و قطع ارتباط با کشورهای پیشرفته حوزه پژوهش را با چالش جدی مواجه کرده است. تخصیص نیافتن بودجه کافی فشار مضاعفی را بر حوزه پژوهش وارد می کند.

شاهین آخوندزاده معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت بعد از تحریم هایی که توسط آمریکا به کشورمان تحمیل شد که البته بعد علمی نیز داشت پیرامون این موضوع در نامه ای در مجله نیچر عنوان کرد که ترامپ نمی تواند رشد علمی ایران را متوقف کند.

براساس این گزارش، در ادامه فعالیت های آخوندزاده، این استاد دانشگاه با نگارش مقاله ای با عنوان «امکان علم بدون مرز در دوره ترامپ» در مجله لنست که معتبرترین مجله پزشکی دنیاست، داستان چهل سالگی انقلاب را بیان و همچنین تلاش کرد از موضع قدرت حرف خود را به گوش جهان برساند.

به گفته آخوندزاده در پایان این مطلب آمده است ایرانیان با همکارانشان در سراسر دنیا تلاش می کنند که نگذارند رئیس جمهوری که دوست دارد دور هر چیزی دیوار بکشد این بار دور علم دیوار بکشد. زیرا با تحریم مالی در واقع امکان خرید کتاب، مجله و شرکت در کنگره های علمی وجود نخواهد داشت.

در هرحال، باید توجه داشته باشیم که اکنون که دشمنان ایران و انقلاب با هر بهانه و دستاویزی سعی در متوقف کردن افتخارات و فعالیت های رو به جلوی کشور را دارند با تمام قدرتی جلوی توطئه های آنها بایستیم. باید متوجه باشیم که خودکفایی کشور می تواند مشت محکمی بر دهان دشمنان باشد و این مهم میسر نمی شود مگر با پژوهش.

No tags for this post.