شاید بسیاری از مردم اطلاع نداشته باشند که کابلهای زیردریایی تقریباً 100 درصد از ترافیک دادههای اینترنتی موسوم به transoceanic را منتقل میکنند. این خطوط در کف اقیانوس قرار داشته و ضخامتی در حدود یک شلنگ آب معمولی دارند اما این کابلهای بهظاهر ساده، با اصلی تأمین اینترنت جهان، تماسهای تلفنی و حتی تلویزیونهای بینقارهای را با سرعت نور تأمین میکنند. یک کابل زیردریایی اینترنتی میتواند دهها ترابایت اطلاعات را در هر ثانیه منتقل کند.
تقریباً تمام ترافیک بینالمللی را در سراسر جهان توسط تنها چند صد سیستم کابلی منتقل میشود و به همین دلیل یک آسیب کوچک و اختلال جزئی در این کابلها میتواند تأثیرات گستردهای داشته باشد. ازآنجاییکه هر کابل میتواند مقدار فوقالعادهای از اطلاعات را حمل کند، برای قطع دسترسی اینترنت کل یک کشور، نیازی به قطع کامل کابل نیست زیرا در بسیاری از نقاط، مانند تونگا، فقط یک برش کابل برای قطع اینترنت کل کشور کفایت میکند. اگر سیمهای اصلی خراب شوند، میتواند هفتهها یا حتی ماهها ترافیک اینترنتی را مختل کند.
مطالعات انجامشده درباره شبکه زیردریایی کابلهای اینترنتی نشان میدهد تمامی کابلهایی که ما از آنها برای فرستادن تمامی اطلاعاتمان ازجمله ایمیل، اطلاعات بانکی و … استفاده میکنیم، در دریاها قرار داشته و عمدتاً غیرقابلکنترل و آسیبپذیر هستند. اگرچه تنها چند شرکت محدود ازجمله شرکت آمریکایی SubCom و شرکت فرانسوی Alcatel-Lucent به تجهیز و حفاظت و نصب این کابلها پرداخته و اغلب آنها در مسیرهای باریکی قرار داشته وسعت اقیانوسها و سخت بودن دسترسی به آنها اغلب مهمترین عامل حفاظت از این کابلها محسوب میشود؛ اما متأسفانه در صورت آسیب دیدن این کابلها در شرایطی مانند آنچه طی هفته جاری برای کشور تونگا رخ داد، دسترسی بخشهایی از جهان با شبکه اینترنت قطع خواهد شد.
جهانی دور از فناوری وای فای
واقعیت این است که ما ترافیک اینترنت را از طریق اقیانوسها و از بین موجودات عمق دریاها و از طریق کابل منتقل میکنیم که این موضوع با تصورات بیشتر مردم از اینترنت کاملاً در تضاد است. ممکن است این سؤالات در ذهن بسیاری از مردم به وجود آید که ما امروزه دارای فناوریهایی همچون ماهوارهها، وای فای و انتقال سیگنالها از طریق هوا هستیم و در عصر اطلاعات ابری به سر میبریم. آیا سیستمهای مبتنی بر کابلهای زیرزمینی متعلق به گذشته نیست و ما همچنان وابسته به این فناوری قدیمی هستیم؟
حقیقت این است که اطلاعات ابری و کلان همچنان از طریق کابلهای زیردریایی منتقلشده و هرچند ممکن است این باور وجود داشته باشد که فناوری کابلها متعلق به گذشته است، اما کابلهای فیبر نوری در حقیقت شاهراههای ارتباطات جهانی هستند. در این کابلها از نور برای رمزگذاری و ارسال اطلاعات استفادهشده و بهاینترتیب تغییرات جوی و شرایط آب و هوائی روی آنها اثر نداشته و از سوی دیگر انتقال اطلاعات از طریق این کابلها بسیار ارزانتر از انتقال اطلاعات به کمک ماهوارهها است. حتی در بسیاری از فواصل نهچندان دور؛ هم از کابلهای فیبر نوری استفاده میشود. مثلاً اگر شما یک پیام اینترنتی را از نیویورک به کالیفرنیا بفرستید هم احتمالاً این پیام از طریق کابلهای فیبر نوری منتقل خواهند شد. در حال حاضر امکآنجایگزینی این سیستم با روشهای ارتباطات ماهوارهای و هوائی وجود ندارد.
سامانهای آسیبپذیر
در حالت عادی این سیستم انتقال اطلاعات مبتنی بر کابلها، مشکلی ندارند و شاید باور این موضوع دشوار باشد که بزرگترین مشکل سیستمهای کابلی، فناوری آنها نیست بلکه انسان اصلیترین عامل تهدیدکننده این کابلها هستند. انسان در تمامی مناطق جهان ازجمله زیرزمین، زیر آب و فضای بین قطبها و … انسان اقدام به نصب خطوط تلفن، پروژههای حفاری، ساختمانسازی، اکتشاف و استخراج معادن و … کرده و فعالیتهای دیگری همچون کشتیرانی و … نیز میتواند بهنوبه خود به این کابلها آسیب رسانده و در بیشتر موارد براثر اشتباهات غیرعمدی ناشی از فعالیتهای انسانی، این کابلها قطع میشوند.
رسانهها در مورد این سیستمها و آسیبپذیری آنها سؤالات زیادی مطرح کردهاند: آیا شبکههای ارتباطی جهانی واقعاً در معرض اختلال قرار دارند؟ اگر این کابلها برداشته شوند چه اتفاقی خواهد افتاد؟ آیا همه ما باید در مورد خطر قطع این سیستم چه ناشی از تصادف یا فعالیتهای تروریستی، نگران باشیم؟
در پاسخ به این سؤال نمیتوان بهطور مطلق سخن گفت اما باید اذعان داشت که اصلیترین خطری که کابلهای اینترنت زیردریایی را تهدید میکند، فعالیتهای کشتیرانی و ماهیگیری است، نه اقدامات تروریستی و خرابکارانه. در طول تاریخ، بزرگترین علت اختلال در اینترنت و آسیبدیدگی کابلها؛ برخورد ناخواسته لنگر کشتیها بوده است. کمیته بینالمللی حفاظت از کابلها در سالهای گذشته تلاش بسیاری انجام داده است تا مانع چنین اتفاقاتی شود.
درنتیجه این اقدامات، امروزه بسیاری از کابلها در غلافهای فولادی پوشانده شدهاند و در مناطق زیردریایی مجاور ساحل که تهدید انسانی در آنجا بیشتر است، این کابلها در زیرزمین دفن شدهاند و در بستر دریا قرار ندارند. در مناطق عمیقتر، دسترسی دشوار به بستر اقیانوس بهطور عمده از کابل محافظت میکند و در این مناطق آنها فقط با یک پوسته پلیاتیلن نازک پوشیده شدهاند. این مسئله به این معنی نیست که استحکام لایه بیرونی کابلها در مناطق عمیق اقیانوس، کار دشواری است زیرا در این مناطق تهدیدات انسانی بسیار کمتر بوده و با توجه به وسعت دریاها، این مسیرهای عبور کابل، تقریباً بسیار ناچیز محسوب میشوند.
در حقیقت خرابکاری و تخریب عامدانه در طول تاریخ استفاده از کابلهای زیردریایی بسیار نادر بوده است. البته مواردی در این حوزه رخداده است برای نمونه طی جنگ جهانی اول، آلمانیها با حمله به ایستگاه کابل جزیره فانینگ در اقیانوس آرام، به آن آسیب رسانده و ارتباط بین این جزیره و متفقین را قطع میکنند. در سال 2008 نیز گروهی از افراد خرابکار، اقدام به آسیب رساندن به کابلهای اینترنت دریایی اسکندریه در کشور مصر میکنند که موجب بروز اختلال در دسترسی 70 درصد از کاربران این کشور میشود. البته این موارد جز استثناها بوده و بهندرت رخ میدهد.
افزایش ضریب امنیتی
واقعیت این است که نظارت بر این خطوط فوقالعاده دشوار است. طی مدتزمانی بیش از یک قرن، شرکتهای کابلی تلاش کردهاند تا از این خطوط محافظت کنند. باید در نظر داشت که خطوط اقیانوسی مربوط به عصر حاضر و دنیای اینترنت نبوده و اولین خطوط تلگراف در سالهای 1800 میلادی هرچند امکان معرفی محل انتقال این خطوط وضع قوانینی مبنی بر عدم توقف کشتیها در این مناطق وجود دارد اما هنوز معضلی جدی به نام رانش زمین وجود دارد که میتواند موجب آسیب دیدن این کابلها شود. از سوی دیگر اقیانوس بیشازحد گسترده هستند و طول این خطوط نیز بسیار طولانی است.
تقریباً تمام ترافیک بینالمللی را در سراسر جهان توسط تنها چند صد سیستم کابلی منتقل میشود و به همین دلیل یک آسیب کوچک و اختلال جزئی در این کابلها میتواند تأثیرات گستردهای داشته باشد. ازآنجاییکه هر کابل میتواند مقدار فوقالعادهای از اطلاعات را حمل کند، برای قطع دسترسی اینترنت کل یک کشور، نیازی به قطع کامل کابل نیست زیرا در بسیاری از نقاط، مانند تونگا، فقط یک برش کابل برای قطع اینترنت کل کشور کفایت میکند. اگر سیمهای اصلی خراب شوند، میتواند هفتهها یا حتی ماهها ترافیک اینترنتی را مختل کند.
البته خبر خوب در این زمینه، بیشتر بودن ظرفیت حمل انتقال کابلهای دریایی از میزان مصرف و انتقال اطلاعات کاربران فعلی جهان است که اگر بخشی از این سیستم آسیب ببیند، سایر بخشهای سیستم قادر به تأمین اینترنت قطعشده بوده و این فشار در بین مابقی سیستم، پخش خواهد شد. درنهایت باید خاطرنشان کرد که تنها راه خروج از این بحران، ساخت سیستمهای متنوعتر است.
ترجمه: احسان محمدحسینی
منبع: theconversation
No tags for this post.