متاسفانه در حالی که بر همگان واضح است که آلودگی پلاستیک‌ها در اقیانوس‌های جهان اتفاقی خوبی به شمار نمی‌رود، اما تا کنون تنها شناسایی تاثیر پلاستیک‌ها بر اکوسیستم دریایی آغاز شده است.
تخمین زده می‌شود که حدود ۲۷۰ هزار تن پلاستیک بر روی سطح اقیانوس‌ها شناور باشد و بر اساس پژوهش اخیر دانشگاه پلی‌موث، به واسطه همین میزان از پلاستیک‌ها، قریب به ۷۰۰ گونه جانوری دریایی در معرض خطر قرار دارند. فراتر از آن، پژوهشگران بر این باورند که پلاستیک نقشی کلیدی در افزایش نرخ انقراض گونه‌های جانوری ایفا می‌کند.
پژوهش‌ها نشان داده که ۶۹۳ گونه جانوری دریایی با مشکلات ناشی از ضایعات پلاستیکی دست و پنجه نرم می‌کنند و در همین حال ۴۰۰ گروه از آنها گرفتار این ضایعات هستند. خطر آلودگی ناشی از پلاستیک‌ها به واسطه آسیب‌های اکوسیستمی، بر هر دو گروه جانوران کوچک و بزرگ دریا تاثیر منفی می‌گذارد.
در طول ۴۰ سال گذشته، حدود ۵۲ درصد از گونه‌های جانوری وحشی دنیا منقرض شده اند و ادامه روند دفع زباله‌های پلاستیکی در دریاها، افزایش این آمار را موجب خواهد شد. گرچه انسان همواره به خاطر آلوده کردن دریاها سرزنش می‌شود، اما از طرفی قدرت آن را دارد که تخریب دریاها را متوقف سازد.
علاوه بر اینها، بسیاری از مواد پلاستیکی در پی جزر و مد امواج دریا به ساحل شسته شده وفضای ساحلی را زشت و آلوده کرده اند. ضمن اینکه کارشناسان معتقدند با توجه به علاقه برخی از مردم به غذاهای دریایی وجود این زباله ها در آب می تواند ماهی ها و صدف ها را به شدت آلوده کنند و برای زندگی انسان نیز بسیار خطرساز باشند به همین دلیل باید هر چه سریعتر با این معضل مقابله کرد.
وضعیت غول های پلاستیکی در ایران
خلیج فارس به عنوان یکی از مهمترین شاهر‌اه‌های دریایی دنیا مطرح است، از معضل آلودگی دریایی رنج می‌برد و خطرات ناشی از آن، تاثیرات جبران ناپذیری را بر اقلیم این خلیج خواهد گذاشت. یکی از چالش‌های پیش‌روی خلیج فارس ورود انواع پسماندها به‌خصوص پسماندهای پلاستیکی به دریاست.
دریای خزر هم که به عنوان یکی از محبوب‌ترین تفرج‌گاه‌ها نزد مردم کشور به شمار می‌رود، از گزند آلودگی دریایی در امان نمانده و شاخص‌های محیط زیستی از آلودگی بیش از حد بزرگترین دریاچه جهان حکایت دارد. گسیل انبوهی از گردشگران به سوی شمال ایران و رهاسازی پسماندها به خصوص مواد پلاستیکی در سواحل خزر وضعیت آن را بحرانی ساخته است. به گونه ای که معاون دریایی سازمان محیط زیست نیز چندی پیش گزارش داده بود که روزانه ۱۴ هزار تن زباله در استان‌های ساحلی ایران تولید می‌شود و ادامه روند فعلی دفع این زباله‌ها، تهدیدی جدی علیه زیست‌بوم دریاها خواهد بود.
معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست با تاکید بر اجرای طرح نبرد با غول پلاستیکی در سواحل خلیج فارس، افزایش سطح آگاهی ساحل نشینان را مهمترین اصل در اجرای این طرح دانست.
بر همین اساس به تازگی پروین فرشچی در پی سفر به جنوب کشور بر اهمیت محیط زیست خلیج فارس تأکید و اجرای طرح «نبرد با غول پلاستیکی» را در راستای افزایش آگاهی جوامع ساحل نشین ذکر کرد.
وی آسیب پسماندهای پلاستیکی بر محیط زیست کره زمین به‌ویژه دریاها و اقیانوس‌ها را خارج از حد تصور عنوان کرد و مردم را بزرگترین سرمایه یک کشور و حس تعلق و مالکیت مردم بر سرزمین‌شان را راهکاری برای توسعه متوازن و پایدار کشور دانست.
معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست کم توجهی در برنامه‌های توسعه‌ایِ دو دهه اخیر و شاید سده اخیر را عاملی برای عدم توسعه پایداراستان‌های ساحلی عنوان و به هم افزایی دستگاه‌های ملی در حوزه دریایی برای تدوین سند توسعه دریایی کشور در سال‌های اخیر اشاره کرد و گفت: نقش و مطالبه مردم و نهادهای مرتبط در اجرایی شدن مفاد این سند بسیار ارزشمند و راهگشا است.
معاون محیط زیست دریایی سازمان محیط زیست چمدی پیش نیز طرح «نبرد با غول پلاستیکی در سواحل خزر» را مطرح کرده بود.
وی در این باره گفت: هدف از طرح «نبرد غول پلاستیکی» این است که ابتدا بحث تفکیک از مبدا را برای شهروندان جا بیندازیم و بدانیم که زباله‌های پلاستیکی چه بلایی بر سر طبیعت می آورد. پلاستیک‌های جمع‌آوری شده در روز آخر در یک نقطه جمع آوری شده و به بازیافت تحویل داده می‌شود.
بر اساس این گزارش، بررسی ها حاکی از آن است که بیشترین زباله پلاستیکی از طرف ایران وارد دریای خزر می‌شود.
No tags for this post.