به‌طور تقریبی، می‌توان گفت که یک‌سوم غذایی که سالانه درجهان برای مصرف ما تولید می‌شود چیزی در حدود ١,٣میلیارد تن، دور ریخته شده و هدر می‌رود.
گزارش‌های فائو حکایت از این مووضع دارد که درجهان ٩٠٠میلیون نفر از گرسنگی رنج می‌برند که با ضایعات ١,٣میلیارد تنی غذا می‌توان ٨٠٠میلیون نفر از گرسنگان را سیر کرد و تقریبا گرسنگی در جهان را ریشه‌کن کرد.
با این‌که گفته می‌شود ضایعات بالای غذا هم درکشورهای درحال توسعه و هم درکشورهای صنعتی رقم قابل توجهی است اما خوب است بدانید که گزارش‌های جهانی دو مدل متفاوت هدردادن غذا درکشورهای مختلف را نشان می‌دهد. براین اساس درکشورهای درحال توسعه ضایعات غذا بیشتر مربوط به فرآیند برداشت تا فرآوری است که البته با توجه به توسعه‌نیافتگی صنایع و بخش تولید دراین کشورها این گزارش طبیعی به نظر می‌رسد. این درحالی است که درکشورهای صنعتی بیشترین ضایعات غذا در خرده‌فروشی‌ها و به دست مصرف‌کننده نهایی اتفاق می‌افتد؛ به عبارتی درکشورهای توسعه‌نیافته تولید اسراف کارتر است و درکشورهای صنعتی مصرف‌کننده.
ضایعات غذا در ایران
ضایعات غذا بیشتر از آب آشامیدنی تمام مردم ایران، آب هدر می‌دهد، به بیان دیگر زباله موادغذایی ایرانی‌ها معادل ٦٠درصد درآمد نفتی ارزش دارد.
گزارش مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق بازرگانی نشان می‌دهد میزان آبی که برای ضایعات کشاورزی مصرف می‌شود، معادل ٩,٣میلیارد مترمکعب است. جالب است بدانید که گزارش‌های رسمی حاکی از آن است که کل آب مصرفی در بخش شرب و صنعت تنها ٧میلیارد مترمکعب برآورد شده و این به آن معناست که میزان آبی که با ضایعات کشاورزی در ایران تلف می‌شود، به اندازه تمام آبی است که مردم کشور و صنایع مصرف می‌کنند.
طبق بررسی دیگر، این رقم تقریبا معادل نیمی از آب شیرینی است که از رودهای کرخه، کارون و جراحی به خلیج‌فارس می‌ریزد. مقایسه آب تلف‌شده در ضایعات کشاورزی با کل آب مصرفی در کشاورزی ایران نیز عددهای قابل توجهی را نشان می‌دهد. گزارش‌ها درباره میزان مصرف آب در بخش کشاورزی متفاوت است. وزارت نیرو معتقد است، کشاورزی ٨٣میلیارد مکعب آب کشور را مصرف می‌کند و وزارت کشاورزی به عدد ٥٧میلیارد مترمکعب تأکید دارد. اگر بخواهیم گزارش وزارت نیرو را درنظر بگیریم، ضایعات کشاورزی حدود یک‌نهم کل آب مصرف‌شده در بخش کشاورزی را به خود اختصاص می‌دهد و اگر بخواهیم به گزارش وزارت کشاورزی استناد کنیم، تقریبا یک‌ششم آب کشاورزی با ضایعات هدر می‌رود. از این میان نکته جالب‌تر آن است، میزان آبی که در ضایعات کشاورزی هدر می‌رود، از تمام آبی که مردم ایران و بخش صنایع مصرف می‌کنند، بیشتر است. براساس گزارش‌های موجود میزان آبی که در بخش شرب و صنعت استفاده می‌شود، ٧میلیارد مترمکعب تخمین زده شده است. این درحالی است که آب تلف‌شده ناشی از ضایعات کشاورزی ٩.٣میلیارد مترمکعب برآورد شده است.
بازیافت زباله راهکار کنترل زیان
موضوع کاهش ضایعات موادغذایی در درجه اول باید با ارتقای فناوری و توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی در زنجیره تولید کنترل شود و سپس به بحث فرهنگ‌سازی برای مصرف‌کننده نهایی می‌رسیم.
این‌که سرنوشت ضایعات موادغذایی در ایران به کجا ختم می‌شود، درباره کارخانجات موادغذایی وضع معلوم است. بیشتر آنها با رعایت ضوابطی موادغذایی از تاریخ مصرف گذشته را معدوم می‌کنند و برگشت آنها به چرخه تولید تقریبا غیرممکن است، زیرا موادغذایی به محض فساد تغییر رنگ، بو و مزه می‌دهند و برگشت دوباره آنها به چرخه تولید به معنی کاهش کیفیت و ضرر افزوده است.
از طرفی نبود صنایع فرآوری یا بازیافت مناسب نیز باعث می‌شود چاره‌ای جز معدوم‌سازی و دورریختن این دسته از موادغذایی وجود نداشته باشد. بنابراین برای کنترل دورریز موادغذایی در ایران باید در زنجیره تولید و پس از آن صنایع مناسب ایجاد شود.
No tags for this post.