کابوس سرطان مدتی است که جوامع صنعتی امروزی از جمله کشور ما را با خود درگیر کرده است. در این میان شایعات بسیاری درباره علل افزایش سرطان بر سر زبان‌هاست. عده‌ای امواج پارازیت را مقصر می‌دانند و عده‌ای دیگر خوراکی‌های صنعتی که در نبود نظارت کافی در دسترس مردم قرار می گیرند را متهم می‌کنند. اما شاید جدی‌ترین تهدیدی که تاکنون به آن اشاره شده است را بتوان آلودگی هوا دانست که بخش مهمی از آن در اثر ایجاد ترکیبات آروماتیک ناشی از سوختن بنزین در کلانشهرهای ایران ایجاد شده است.
بیشتر ما برای پلیس‌های راهنمایی و رانندگی یا رانندگان تاکسی که شبانه روز در معرض هوای آلوده شهر قراردارند تاسف میخوریم اما بهتر است بدانیم خانم‌های خانه دار وضعیت بهتری ندارند . بررسی‌های دکتر مسعود جمشیدی، استادیار دانشگاه علم و صنعت ایران نشان می‌دهد در هوای داخل منازل هم ترکیبات آروماتیک یافت می‌شود که اتفاقا خطر سرطان‌زایی بالایی با وجود غلظت کمتر نسبت به آلودگی هوای خارج از خانه دارند.همین دلیل باعث شد تا دکتر جمشیدی به فکر تولید نوعی رنگ ساختمانی بیفتد که این ترکیبات آروماتیک را جذب و تخریب کند. حاصل تلاش‌های این محقق تولید یک نوع رنگ فتوکاتالیستی است که می‌تواند با استفاده از نور خورشید، آلاینده‌های فرار از جمله ترکیبات آروماتیک سرطان‌زا را تخریب کرده و به ماده کم خطر دی اکسید کربن تبدیل کند.
البته این‌گونه رنگ‌ها پیش از این هم در دنیا به صورت تحقیقاتی تولید شده بود اما نمونه های مشابه هم گران بودند و هم کیفیت کافی برای استفاده تجاری را نداشتند. این در حالی است که رنگ تولید شده توسط این محقق در دانشکده مهندسی شیمی دانشگاه علم و صنعت ایران با روشی جدید تولید شده که ضمن ارتقاء کیفیت و ماندگاری بالای خاصیت پالایندگی، با هزینه‌ای اقتصادی تولید می‌شود. در حال حاضر مذاکراتی برای صنعتی سازی این رنگ با صنایع رنگسازی در جریان است ضمن آنکه پیش از ورود به عرصه تجاری باید آزمایش‌های بیشتری جهت تضمین استاندارد بودن عملکرد این رنگ صورت پذیرد.
دکتر جمشیدی در این زمینه می‌گوید: آلودگی هوای مناطق صنعتی به جهت فعالیت های صنعتی و در مناطق شهری به علت دود ناشی از اگزوز خودروهاست که آلودگی های آلی زیادی را به دنبال دارد. بسیاری از این آلودگی های آلی از نوع آروماتیکی هستند و خصوصاً این نوع از آلودگی ها بیماری های صعب العلاج مثل سرطان ها را به دنبال دارند و در غلظت های خیلی پایین امکان ایجاد خستگی و بدن درد را به دنبال دارند. در این پروژه قصد ما ساختن نانو کامپوزیتی بود که قابلیت شکستن آلودگی ها را در یک فاز گازی داشته باشد. شکستن آلودگی به معنی حذف آلاینده‌ها نیست بلکه شکستن ساختار آروماتیکی، در حالت ایده آل تبدیل به co2 است.
وی با اشاره به میزان آلودگی co2 ادامه داد: میزان آلودگی مجاز co2 بسیار بیشتر از بعضی ترکیبات آروماتیک است و همچنین وجود این ماده در غلظت‌های بسیار زیاد مانند وقتی که دود بخاری گازی وارد خانه می‌شود خفگی ایجاد می‌کند ولی در مقابل غلظت کم، آلودگی های آروماتیک باعث بروز بیماری های خطرناک مثل سرطان می شوند که خیلی هم سریع عمل می کنند.
جمشیدی افزود: نوع کاربردی که ما در نظر گرفتیم به حالت رنگ است که رنگ نماهای بیرونی و داخلی ساختمان ها را شامل می شود چرا که بیرون ساختمان و داخل آن در مساحت بسیار زیادی با هوا در تماس هستند، پس بهترین پتانسیل برای استفاده ما است. روی این سطوح می توان از لایه‌های پلیمری بی رنگ که اصطلاحاً جلا گفته می شود استفاده کرد.
وی افزود: ترکیبات آروماتیک منابع زیادی می توانند داشته باشند. در مورد آلودگی ساختمان دو قسمت وجود دارد، یک بخش خارجی که بیرون ساختمان ها قرار دارند و یک بخش داخلی هم وجود دارد که شامل محیط های اداری و خانگی می شود که ۷۰ تا ۸۰ درصد وقتمان در این محیط ها می گذرد. متأسفانه طبق بررسی های انجام گرفته بیشترین احتمال آسیبی که در مورد ترکیبات آروماتیک وجود دارد در بخش های داخلی است یعنی عملاً چون ۸۰ درصد زمان ما در داخل ساختمان ها می گذرد، اگر آلودگی داخل ساختمان ها وجود داشته باشد عکس العمل ما به آلودگی در این محیط ها قطعاً چندین برابر محیط های بیرونی است به عبارتی یا غلظت در داخل بیشتر است یا چون زمان در معرض آلودگی قرار داشتن بیشتر است لذا خطر بیشتری ما را تهدید می کند.
استادیار دانشگاه علم و صنعت ایران گفت: یکی از منشأهای آلودگی آلی و آروماتیک، مربوط به گازهای خروجی اگزوز خودروهایی است که عمل احتراق آنها ناقص اتفاق افتاده است .همچنین با توجه به مقادیر بنزنی که در سوخت وجود دارد، خود سوخت نیز منشأ دیگری برای آلودگی های آلی و آروماتیک به حساب می آید. که مخصوصاً در اطراف پمپ بنزین ها غلظت مواد آروماتیک و آلی بیشتر از حالت عادی است.
وی افزود: شاید به نظر برسد می توان با نصب پنجره های دو جداره این منابع آلودگی را از داخل خانه حذف کرد ولی متأسفانه پخت و پز یکی از عوامل ایجاد این نوع آلودگی است به علاوه لوازم و وسایل رنگ شده منزل حتی رنگ های روغنی در و پنجره و دیواها هم می توانند یکی از عوامل ایجاد ترکیبات آروماتیک باشند که اصطلاحاً به این ترکیبات آلی VOC گفته می شود که به معنی ترکیبات آلی فرار است و ترکیبات خطرناک سرطان زا هستند. رنگ، لاک یا جلای روی لوازم چوبی منزل به شدت آزاد کننده VOC هستند. این عوامل در طی زمان داخل خانه‌ها افزایش می یابند و مشاهده شده که افرادی که زمان زیادی در خانه هستند دچار سر درد، بدن درد و خستگی مزمن هستند که از عوارض تماس با این نوع مواد محسوب می شوند.