در بخش دانشگاهی و روزنامهنگاری، سرقت ادبی و علمی یک جرم جدی بهحساب میآید اما این مسئله هنوز در مقالات پژوهشی – پزشکی منتشرشده در سراسر قاره آفریقا رعایت نشده است و بهصورت یک مشکل جدی وجود دارد.
از جمله مسائل مهم و ترسناک در رابطه با سرقت علمی در آفریقا این است که تنها ۲۶ مجله از ۱۰۰ مجله مستقر در قاره آفریقا، سیاست سرقت ادبی – علمی را رعایت میکنند. درواقع سرقت علمی بهصورت یک مشکل بزرگ در سراسر جهان وجود دارد و باید به آن رسیدگی شود.
در این پژوهش مشخصشده که در سال ۲۰۱۶ میلادی صد مجله مستقر در آفریقا با ۴۹۵ مقاله بهصورت آنلاین منتشرشده است. در بخش نتیجهگیری ۳۱۳ مقاله منتشرشده بین یک تا دو جمله یا بیشتر از شش جمله سرقت شده بودند.
نویسندگان و پژوهشگران این مقالات با استفاده از نرمافزاری به نام Turnitin، برای مقایسه مطالب ارائهشده با محتوا یا مقالاتی که بهصورت آنلاین منتشر شدند، پی به سرقتهای ادبی بردند.
در این پژوهش اولین تحقیق برای ادعای سرقت ادبی و علمی در مجلههای پزشکی زیست پزشکی آفریقا در نظر گرفتهشده است. این تحقیق نشان میدهد که سرقت جملهها یا ایدهها بیشتر در بخشهای مقدمه و طرح موضوع مقاله مطرح بوده و در بخش نتیجهگیری کمترین سرقت ادبی وجود داشته است.
اگرچه نمونههای بررسی شده در این پژوهش در سی کشور آفریقایی تنها به زبان انگلیسی انجامشده است بااینحال در کشورهایی مانند نیجریه و آفریقای جنوبی سرقت ادبی – علمی بین سه تا شش جمله در بسیاری از مقالات دیدهشده و شایع است.
یکی دیگر از مسائل مهم و ترسناک در رابطه با سرقت علمی و ادبی در آفریقا این است که تنها ۲۶ مجله از ۱۰۰ مجله مستقر در این قاره، سیاست سرقت ادبی – علمی را رعایت میکنند. درواقع سرقت علمی بهصورت یک مشکل بزرگ در سراسر جهان وجود دارد و باید به آن رسیدگی شود.
در برخی از کشورهای قاره آفریقا بهعنوان یک قاره عقبمانده در جهان، مانند کشورهای جنوب صحرای آفریقا برای تولید علم کمتر از ۵/۰ درصد از تولید ناخالص ملی را صرف کارهای تحقیقاتی میکنند. بسیاری از دانشمندان ساعتها کار میکنند و گاه تحقیقات و چاپ آنها را بهصورت رایگان انجام میدهند؛ اما مؤسسات و محققان در آفریقا از خواب غفلت بیدار شدهاند و به استفاده از قانون سرقت ادبی و مشخص کردن مقاله بدون اعتبار با مقاله معتبر اذعان کردهاند. بهعنوانمثال، دانشگاههای نیجریه در سراسر این کشور برای جلوگیری از سرقت علمی و فکری اقدامات لازم را انجام دادهاند.
لازم به ذکر است که شبکه تحقیق بیعیب آفریقا (African Research Integrity Network) در سال ۲۰۱۵ میلادی نیز بهمنظور ارتقاء یکپارچگی تحصیلی و مقابله با موارد سرقت علمی – ادبی و تضاد منافع ایجاد شد. نهادهای دیگری نیز مانند پروژه مشارکت مجلات علمی آفریقایی بهطور خاص به حمایت از آموزش نویسندگان و داوران در آفریقا میپردازند؛ بنابراین میتوان امیدوار بود که استانداردها در میان محققان علمی و پزشکی در این قاره در حال بهبود باشد.
ترجمه: فاطمه کردی
منبع: qz
No tags for this post.