تیر خلاص سموم قاچاق بر سلامت جامعه

امنیت غذایی به دسترسی همه افراد یک جامعه، در تمام ادوارعمر به غذای کافی و سالم برای داشتن زندگی سالم و فعال گفته می‌شود و درآمد خانوار از عوامل مهم در تامین امنیت غذایی در یک نظام اجتماعی است. عامل مهم دیگر در تامین امنیت غذایی جامعه، ذائقه و دانش تغذیه‌ای خانواده‌ها در نحوه تخصیص بودجه برای تهیه بهترین نوع غذای در دسترس و چگونگی تقسیم غذا در خانواده است.

امنیت غذایی زمانی تامین می‌شود که سرانه سبد غذایی خانواده به صورت صحیح انتخاب و تهیه شود، برای افراد خانواده کافی و به صورت صحیح طبخ شود تا عناصر و مواد غذایی سالم و صحیح به سلول‌ها و اندام‌های بدن برسد. برای تامین امنیت غذایی در یک کشور و نظام اجتماعی باید سازمان‌ها و نهادها با هم همکاری داشته باشند و با هماهنگی یک سازمان متولی امنیت غذایی، بر تولید یا واردات مواد و محصولات غذایی، آموزش و تبلیغ و آگاهی دادن به جامعه و سیاست گذاری‌های کلان اقتصادی نقش ایفا کنند.

سازمان مسوول امنیت غذایی نیز باید نسبت به نوع مواد غذایی، میزان و قیمت آن‌ها همیشه مطلع باشد و بررسی کند که همه مردم از نظر فیزیکی به این غذا دسترسی داشته باشند و درآمدشان به قدری باشد که بتوانند این غذا را بخرند و این سازمان در صورت بروز بحران باید زنگ خطر را به صدا درآورد و اندازه‌گیری این امنیت را بر عهده بگیرد.

افزایش مخاطرات تغذیه‌ای با گسترش زندگی مدرن شهری

باقری لنکر‌انی، عضو پیوسته فرهنگستان علوم پزشکی گفت: زندگی مدرن‌ شهری و تغییرات فناوری همه را در معرض‌ مخاطرات محیطی‌ قرار می‌دهد. بخشی از مخاطرات محیطی، مخاطرات تغذیه‌ای هستند.

ریيس مركز تحقيقات سياست‌گذاری سلامت افزود: امروزه عامل اصلی چاقی در کشور مصرف بالای کربوهیدرات است در حالی که برخی متخصصان‌ این عامل را به اشتباه چربی می‌دانند و بیشتر تمرکز آنها روی کاهش وزن و کاهش توده چربی بدن است.

وزیر پیشین بهداشت اظهار داشت: همچنین در زمینه تغذیه با مشکلات دیگری از جمله باقی مانده سموم و کودهای شیمیایی‌ در موادغذایی‌ رو به رو هستیم که خوشبختانه‌ وزارت جهاد کشاورزی با همکاری وزارت بهداشت اقدامات موثری را انجام داده‌اند و برخی سمومی که در این زمینه مشکل ساز هستند را از بازار حذف کرده‌ایم اما هنوز مواردی را به صورت قاچاق مشاهده می‌کنیم.

این استاد دانشگاه در خصوص انتخاب موادغذایی‌ در خانوار گفت: یکی از مشکلات ما انتخاب موادغذایی‌ کم ارزش و ناسالم است که نشان می‌دهد خانواده‌های ایرانی قیمت بیشتری برای غذای ناسالم در برابر غذای سالم و مفید پرداخت می‌کنند.

وی بیان کرد: یکی دیگر از مشکلات انتخاب ماهی در سبد خانوار است به خصوص ماهی دریا که حاوی ید و مصرف آن برای خانم‌ها ضروری است به عنوان مثال تحقیقاتی انجام شده که ماهی‌هایی که چربی بالایی دارند مثل کوسه ماهی حاوی فلزات سنگی هستند و این برای خانواده به خصوص زنان باردار خطرناک است.

ضرورت افزایش کیفیت و الگوی مصرف غذا

دکتر غلامرضا اصغری، رییس سازمان غذا و دارو نیز گفت: هم اکنون مشکل جوامعی مانند ایران بحث کیفیت و الگوی مصرف غذاست. متاسفانه روز به روز چاقی و بیماری‌های مرتبط با آن مانند سکته‌های قلبی، فشار خون و سایر بیماری های غیر واگیر بیشتر می‌شود که نه تنها نوعی رنج انسانی است بلکه هزینه‌های سرسام آوری را به نظام سلامت کشور تحمیل می‌کند بنابراین توجه مردم نسبت به تغییر الگوی مصرف غذایشان و داشتن تحرک فیزیکی می‌تواند به افزایش زندگی آنها کمک کند.

وی با بیان این که عمده مشکل ما نحوه مصرف غذا و سبد غذایی مردم است، اظهارداشت: با کمک آموزش و پرورش باید این مشکل رفع شود تا از مصرف غذاهای پرچرب و پرنمک پرهیز و میوه و سبزیجات و غلات را استفاده کنند. حتی می‌توان تا ۴۰ درصد با تغییر سبک زندگی از بروز سرطان‌ها پیشگیری شود. امروزه اولین عامل مرگ و میر در کشور بیماریهای قلبی و عروقی است که با نوع تغذیه نیز مرتبط است.

وی با اشاره به ادامه همکاری صنایع غذایی برای کاهش قند، چربی، و نمک در محصولات غذایی گفت: نظارت روی محصولات تراریخته، سموم دفع آفات و غیره ادامه می‌یابد. در عین حال قرار است سند ایمنی غذا با همکاری دستگاه‌های مرتبط نهایی شود و امیدواریم شاهد تحولی در این حوزه باشیم تا بتوانیم به ارتقای سلامت جامعه کمک کنیم.

سیب زمینی‌های نیترات دار و تهدید آنها برای سلامت

در این بین سموم شیمیایی نقش به سزایی در امنیت غذایی جامعه و سلامت بهره‎برداران بخش کشاورزی دارند. آلوده شدن برخی میوه‌ها، به ویژه سبزی‌ها، به آفت‌کش‌ها و سموم کشاورزی، رخدادی انکارناپذیر است و به همین سبب همواره بحث تجمع نیترات و برخی از انواع فلزات سنگین و سمی در محصولات کشاورزی و باغی مطرح بوده است. اخیرا بحث وجود نیترات در سیب زمینی برخی مناطق خبر ساز شده است.

دکتر وحید مفید، مدیرکل فراورده‌های غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو درباره نیترات در سیب زمینی برخی مناطق به ایسنا گفت:  نمونه برداری‌های معاونت‌های غذا و دارو دانشگاه‌های علوم پزشکی بر اساس روش‌های علمی بوده و اگر در نمونه‌ای میزان نیترات حتی چند برابر  باشد، نمی‌توانیم حکم کنیم که کل سیب زمینی‌های کشور این مشکل را دارند. ممکن است در برخی مناطق به نمونه‌هایی برخورد کنیم که میزان نیترات و نیتریت بالاتر از حد مجاز باشد، اما این موضوع به این معنا نیست که میزان باقی مانده سموم روی همه محصولات تولیدی در کشور به صورت نامتعارف بالاتر از حد مجاز باشد.

وی افزود: هم اکنون سازمان غذا و دارو براحتی می‌تواند فراورده‌های غذایی را به واسطه پروانه ساخت آن از کارخانه تولیدی رهگیری کند، اما این امکان در مورد محصولات کشاورزی وجود ندارد و مزارع هنوز شناسنامه‌دار نشده‌اند و ما صرفا در صورت بالا بودن باقی مانده سموم، موارد را به وزارت جهادکشاورزی اعلام می‌کنیم.

وی با بیان اینکه تمام برنامه سازمان، نظارت بر زنجیره تولید مواد غذایی در قالب "سند ایمنی  غذا" است، افزود: با برنامه‌ریزی صورت گرفته و قول جهاد کشاورزی در اوایل زمستان، اولین گروه از کدهای شناسه مزارع به ما اعلام می‌شود و ما می‌توانیم محصولات کشاورزی را نیز ردیابی و پایش کنیم.

۳ رنگی که سلامت محصولات غذایی صنعتی را تعیین می‌کنند

مدیرکل فرآورده‌های غذایی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و دارو در ادامه صحبت‌هایش با اشاره به برخی اقدامات سازمان غذا و دارو برای ارتقاء سلامت محصولات غذایی صنعتی، گفت: اقداماتی را در این زمینه از دو سال گذشته آغاز کردیم. یکی از راه‌هایی که احساس کردیم می‌تواند در حوزه تغذیه مردم کمک کند، نصب چراغ راهنمای تغذیه‌ای بود که در آن سعی شده اطلاعات مربوط به یک ماده غذایی کارخانه‌ای را با زبان ساده و با سه رنگ به مردم بگوییم. مثلا اگر رنگ مواد تشکیل‌دهنده محصولی مانند میزان چربی آن،  سبز باشد، یعنی این ماده غذایی کاملا ایمن و سلامت است و مصرفش توصیه می‌شود. وقتی زرد شود، یعنی این محصول به آستانه خطر نزدیک شده است و وقتی قرمز باشد، یعنی فرد باید احتیاط کند و مثلا کسی که چربی دارد از این محصول استفاده نکند.

مفید با بیان اینکه تمرکز ما بیشتر روی سلامت مواد غذایی است، افزود: تقریبا تمام محصولاتی که یک عامل خطر را داشته‌اند، چراغ راهنمای تغذیه را نصب کرده‌اند. همچنین محصولاتی که چند جزئی بوده‌اند و میزان هر یک از موادشان می‌تواند بر سلامت تغذیه‌ای موثر باشد نیز عمدتا چراغ راهنمای تغذیه‌ای را نصب کرده‌اند.

گزارش: فرزانه صدقی

 

 

 

No tags for this post.