هفته جهانی آگاهی از آنتی بیوتیک

کمپین آگاهی از آنتی بیوتیک مجموعه ای شامل پوستر، آگهی، اینفوگراف و فایل های چندرسانه ای به تمام زبان های سازمان ملل تنظیم کرده و خواهان مشارکت تمام افراد و نهادها در سراسر دنیا در این موضوع است تا تمام افراد برای تمرکز روی این معضل تشویق شوند.
از زمان کشف آنتی بیوتیک،‌ این داروها نقش سنگ بنای پزشکی مدرن را ایفا کرده اند. با این حال استفاده نابجا و مستمر از این منبع دارویی در انسان و حیوان،‌ باعث ظهور معضلی به نام مقاومت در برابر آنتی بیوتیک شده است.
مقاومت ضد میکروبی به مقاومت یک میکروارگانیسم (شامل باکتری، قارچ، ویروس و انگل) در برابر داروهای ضد میکروبی، برای درمان عفونت ناشی از آن گفته می شود. زمانی که این میکروارگانیسم ها نسبت به داروهای ضد باکتری، ضد قارچ و ضد ویروس مقاوم شوند، داروهای استاندارد بی اثر می شوند، عفونت در بدن باقی می ماند و به راحتی منتقل می شود.
درمان بسیاری از بیماری های کشنده مانند سل، فقط با آنتی بیوتیک امکان پذیر است و همین یک مورد نشان می دهد مقاومت در برابر این گروه درمانی تا چه اندازه می تواند خطرناک باشد.
یک برنامه جهانی برای مقابله با مشکل رو به رشد مقاومت در برابر آنتی بیوتیک ها و سایر داروهای ضد میکروبی در شصت و هشتمین مجمع جهانی بهداشت در ماه می سال 2015 میلادی تایید شد. یکی از اهداف اصلی این طرح بهبود آگاهی و درک مقاومت در برابر آنتی بیوتیک از طریق ارتباطات موثر، آموزش و تعلیم است.
تکامل گونه های مقاوم یک پدیده فرآیندی کاملا طبیعی است و زمانی رخ می دهد که میکروارگانیسم به اشتباه تکثیر شود یا صفات مقاوم بین چند میکروارگانیسم رد و بدل شود.
استفاده مکرر و نابجا از آنتی بیوتیک، یکی از مهمترین دلایل افزایش باکتری های مقاوم به دارو هستند. آنتی بیوتیک یک منبع با ارزش دارویی است که برای درمان عفونت های باکتریایی مورد استفاده قرار می گیرد و استفاده از آن تنها با تجویز پزشک و در یک دوره درمانی کامل موثر است.
باید درنظر داشت که آنتی بیوتیک فقط قادر به درمان عفونت های باکتریایی است و به هیچ عنوان در برابر عفونت های ویروسی مانند سرماخوردگی، گلودرد و آنفلوآنزا موثر نیست.
مقاوت در برابر آنتی بیوتیک به یک معضل جهانی بدل شده و همین امر کارشناسان سازمان جهانی بهداشت را به ایجاد کمپینی برای مقابله با این معضل واداشته است.
در سال 2012 میلادی، سازمان جهانی بهداشت گزارشی را مبنی بر افزایش مقاومت به داروهای ایدز ارایه کرد. این گزارش پیام آور این مطالب بود که کنترل این بیماری مهلک با داروهای رایج، اثربخشی کمتری دارد و باید به سمت داروهای پرهزینه تر حرکت کرد.
در سال 2013 میلادی، 480 هزار مورد جدید بیماری سل مقاوم به دارو در 100 کشور گزارش شد که به معنی دوره های درمان طولانی تر و اثر بخشی کمتر داروهای فعلی بود.
بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، نسبت بالایی از باکتری های مقاوم به آنتی بیوتیک که سبب عفونت های شایعی مانند عفونت های دستگاه ادراری، ذات الریه و عفونت های خون می شوند، وجود دارند. ناکارا بودن دارو نسبت به عفونت به معنای افزایش نرخ ناتوانی و مرگ و تحمیل هزینه های هنگفت در حوزه بهداشت است.
با ارایه راهکارهایی می توان به حل معضل مقاومت در برابر آنتی بیوتیک کمک کرد. یکی از این موارد افزایش اطلاعات در زمینه بیماری ها، درمان های رایج و اثر بخشی داروها است. برای اولین قدم باید اطلاعات دقیقی در مورد درمان های رایج و اثر بخشی آن به دست آورد تا بتوان مواد نابجای استفاده از آنتی بیوتیک را تشخیص داد. مورد دوم توقف استفاده از آنتی بیوتیک در مزارع و دامداری ها است؛ چراکه استفاده از آنتی بیوتیک در مزارع و دامداری ها، یکی از مهمترین روش های انتقال به انسان است. عدم تجویز آنتی بیوتیک در بیماری های انگلی، قارچی و ویروسی، استفاده از دوره کامل آنتی بیوتیک و توسعه داروهای مختلف از دیگر راهکارهای عملی برای کنترل این معضل است.