دانشمندان درحالیکه گرم شدن شبهجزیره قطب جنوب را بررسی کرده و از این روند نگران هستند، نمیدانند تغییراتی که در اثر این گرما در آینده ایجاد خواهد شد، چیست. شبهجزیره قطب جنوب در بخش شمالی این قاره قرار دارد که با هزار و 300 کیلومتر، بزرگترین شبهجزیره قاره جنوبگان بهحساب میآید.
گرم شدن هوا باعث ذوب شدن یخها شده و آب تازهای ایجاد میکند که خود در ذوب شدن بیشتر یخها تأثیر گذاشته و شیارهایی عمیق از ذوب شدن یخها در بدنه یخچالها میسازد و هر چه این شیارها عمیقتر شود کوههای یخ یا یخچالها سبکتر و نازکتر شده و درخطر بیشتری از نابودی قرار خواهند گرفت.
به علت گرم شدن زمین تغییرات عمده در زندگی جانوران این شبهجزیره قابلمشاهده است. پنگوئن آدلی یکی از انواع پنگوئنهای قطب جنوب، در این شبهجزیره زندگی میکنند که روی تختههای بزرگ یخ سرخورده وزندگیشان به این یخها بستگی دارد. گروههای پنگوئن آدلی در امتداد سواحل غربی این شبهجزیره به دلیل گرم شدن هوای این منطقه و ذوب شدن یخها ازهمپاشیده شده است. اما گروههایی از این پنگوئنها که در رأس شمال شرقی شبهجزیره قطب جنوب زندگی میکنند به دلیل سردتر بودن هوا در اثر جریانهای اقیانوسی، پابرجا و پررونق هستند.
با افزایش گرما، بارش در بخش غربی این شبهجزیره، زیاد شده است که در اثر آن پرهای جوجههای پنگوئنها خیس میشوند و با وزش بادهای قطبی این جوجهها محکومبه مرگ هستند.
دلایل مختلفی ازجمله افزایش مصرف سوختهای فسیلی و گازهای گلخانهای باعث تغییرات آب و هوایی و گرمایش زمین شده که در اثر آن بخش غربی شبهجزیره قطب جنوب از همه زودتر دچار این تغییرات شده است. گرمایش زمین تغییرات عمدهای در زندگی جانوران شبهجزیره قطب جنوب ایجاد کرده است. درواقع این گرم شدن باعث ایجاد تغییر در الگوی غذایی حیوانات، محلی که استراحت کرده وزندگی میکنند، بزرگ کردن بچههایشان و حتی تغییر در تعامل بین جانوران قطبی شده است.
هیدر لینچ (Heather Lynch) یک متخصص زیستشناسی پنگوئن در دانشگاه استونی بروک (Stony Brook) در رابطه با این تغییرات میگوید: «اتفاقی دراماتیک در حال انجام است. ما باید نگران شویم که واقعاً نمیدانیم چه اتفاقی در حال رخ دادن است.»
آنچه از این تغییرات قابلمشاهده است، این است که جمعیت پنگوئنهای آدلی در این منطقه تقریباً در حدود 90 درصد در حال کاهش است. علاوه بر آن در سال 1904 میلادی خلیجی در این منطقه زیستگاه انبوهی از پرندگان بوده که در حال حاضر فقط 6 لانه از این پرندگان دیده میشود.
وجود یخها برای زندگی در این شبهجزیره حیاتی بوده که تنها با هوای سرد امکانپذیر است. گرم شدن هوا و ذوب شدن این یخها زندگی جانوران را در این منطقه دچار اختلال کرده و آینده آن را به خطر انداخته است.
ریچارد آلی (Richard Alley) متخصص یخچالهای طبیعی (glaciologist) در این رابطه میگوید: « گرم شدن هوا باعث ذوب شدن یخها شده و آب تازهای ایجاد میکند که خود در ذوب شدن بیشتر یخها تأثیر گذاشته و شیارهایی عمیق از ذوب شدن یخها در بدنه یخچالها میسازد و هر چه این شیارها عمیقتر شود کوههای یخ یا یخچالها سبکتر و نازکتر شده و درخطر بیشتری از نابودی قرار خواهند گرفت.»
بر اساس مطالعات دانشمندان نیوزلندی، نابودی یخهای قطب جنوب نتیجه تغییرات آب و هوایی است که میتواند برای قرنها ادامه داشته باشد. این یافته برای پیشبینی آینده قطب جنوب بسیار مهم هستند چراکه تغییر سطح آب دریاها نیز رابطهای مستقیم با آن خواهد داشت بهویژه هنگامیکه یخچال بزرگ شرقی قطب جنوب بهاندازه کافی آسیبپذیر بوده و میتواند در بالا بردن سطح آب دریا تا دهها متر نقش داشته باشد.
علاوه بر آن، این تحقیقات نشان میدهد روند فعلی بالا رفتن دمای آب اقیانوسها سبب ایجاد اختلاف درجه حرارت در لایههای مختلف آب اقیانوس شده و درنتیجه روند ذوب یخهای قطبی با سرعتی بیشتر و از لایههای عمیقتر صورت میگیرد.
برخلاف تصور عموم مردم که فکر میکنند این پدیده بهآرامی در حال پیشروی است اما متأسفانه آبهای گرم اقیانوسها از مناطق تحتانی در حال ذوب کردن شدید یخهای قطب جنوب بوده و این روند بهطور وخیمی در حال تسریع است. این موضوع در آینده نزدیک تأثیرات خود را عیان کرده و شاهد سست شدن سطح یخهای قطبی و بوده و این مناطق بهطور بالقوهای سستتر و بیثباتتر خواهند شد.
ترجمه: احسان محمد حسینی
منبع: nationalgeographic
No tags for this post.