ستاره‌های پرجرم، زندگی خود را با یک انفجار عظیم به نام ابرنواختر (supernova) پایان می دهند. ابرنواخترها، انفجارهایی هستند که در زمان مرگ ستاره‌های عظیم – حداقل 8 برابر جرم خورشید – روی می دهند. در این شرایط، تمام سوخت هسته‌ای ستاره به اتمام رسیده و نور زیادی تولید می شود و یک هسته کوچک نوترونی به جای می ماند.
در این انفجار ستاره‌ای معمولا حجم زیادی از مواد – بسیار بیشتر از جرم خورشید – به فضا پرتاب می شوند؛ اما پژوهشگران در رویدادی موسوم به iPTF 14gqr، شاهد خروج موادی معادل یک پنجم جرم خورشید بودند. این رویداد نخستین بار در رصدخانه پالومار (Palomar) در سن‌دیه‌گو رصد شد.
منسی کاسلیوال (Mansi Kasliwal)، نویسنده این مطالعه تأکید کرد: شاهد فروپاشی هسته یک ستاره عظیم بودیم، اما تنها جرم بسیار کمی از آن به فضا پرتاب شد. این رویداد را یک ابرنواختر ناپیوسته می دانیم. این برای نخستین بار است که شاهد چنین رویدادی بودیم.
کاسلیوال افزود: مشاهدات ما نشان می دهد که یک ستاره درحال مرگ دارای یک همراه نامرئی – احتمالا یک ستاره نوترونی – است که نفوذ گرانشی قوی آن، حجم عظیمی از جرم ستاره را قبل از انفجار به شکل ابرنواختر از بین می برد.
ستاره‌شناسان در مورد اخیر عنوان کردند که احتمالا یک ابرنواختر قبلی در پس یک ستاره نوترونی باعث ایجاد یک سیستم ستاره نوترونی دوتایی (باینری) شد. این سیستم دوتایی که از دو سیستم ستاره‌ای عظیم ایجاد می شود، مدت ها دانشمندان را با چالش مواجه کرده بود.
براساس نظریه جدید، نیروی گرانشی ستاره نوترونی در طول اولین ابرنواختر، بیشترین بخش لایه خارجی ستاره باقی مانده را تشکیل می دهد. زمانی که این ستاره منفجر می شود، ابرنواختر مواد کمتری به فضا پرتاب می کند و سیستم می تواند پایدارتر باقی بماند.
نتایج این مطالعه در مجله Science منتشر شد.
مترجم: معصومه سوهانی
منبع: newsweek
No tags for this post.