نخستینیان هیچگاه به میزان کافی و آنطور که شایسته آنها است، موردتوجه دانشمندان قرار نگرفتهاند. مدتها پسازآن که نخستین گونههای ماهی از دریاها به خشکی آمده و سکنی گزیدند و پیش از ظهور خزندگان غولپیکر در عصر مزوزوئیک، شاهد دورهای هستیم که از آن بهعنوان یک جدول زمانی تکاملی جایگزین یادشده و جهان تحت سیطره عموزادهها و خویشاوندان دور انسان، یعنی پستانداران اولیه قرار داشت.
دورهای که بیشترین بحث و تردید درباره آن وجود دارد، بازه زمانی و مرحله تولید زغالها و کربنیزه شدن اجساد این جانوران است. این رویداد در زمانی رخ داده است که مهرهداران خانههای دائمی خود را روی زمین و در مناطق دور از آب ساختند که با دوران اولیه دوره زمینشناسی پرمین منطبق است. دوره زمینشناسی پرمین (Permian) یکی از زیرشاخههای دوره پالئوزوئیک محسوب شده و در حدود ۲۵۰ تا دویست و نود میلیون سال پیش بوده است.
بااینحال سازندگان دنیای آن روزگار و چگونگی پیدایش آنها هنوز برای دانشمندان مرموز و مجهول مانده و مطالعات جدید دانشمندان درباره از بین رفتن جنگلهای این دوره تنها کمی تصویر بازسازیشده از روزگار پستانداران نخستین را شفافتر کرده است.
در این میان، دورهای که بیشترین بحث و تردید درباره آن وجود دارد، بازه زمانی و مرحله تولید زغالها و کربنیزه شدن اجساد این جانوران است. این رویداد در زمانی رخ داده است که مهرهداران خانههای دائمی خود را روی زمین و در مناطق دور از آب ساختند که با دوران اولیه دوره زمینشناسی پرمین منطبق است. دوره زمینشناسی پرمین (Permian) یکی از زیرشاخههای دوره پالئوزوئیک محسوب شده و در حدود ۲۵۰ تا دویست و نود میلیون سال پیش بوده است.
تا امروز تصور میشد که تغییرات رخ داده در تنوع زیستی این دوره به دلیل از بین رفتن جنگلهای بارانخیز بوده است. نظریات موجود و فرضیه اصلی این بود كه کاهش میزان جنگلها و تغییر محیط از شرایط مرطوب به شرایط آب و هوایی خشکتر در دوره پرمین، سبب جداگانه ماندن گونههای مختلف مهرهداران بهصورت ایزوله شد. بر این اساس، شرایط محیطی سبب تکامل بسیاری از اشکال جدید در مناطق محصورشده و زیستگاههای خاص خود شدند. تنوع گیاهان و تنوع زیستی در این زمان به این دلیل بود که تغییرات در ساختار جنگل، زیستگاههای جزیرهای را ایجاد کرد که در آن فرصتهای تکاملی تغییر یافت.
اما دان (Emma Dunne) متخصص دیرینهشناسی و تیمی از همکارانش پیشنهاد میکنند که دلیل این رخداد، احتمالاً موضوع دیگری بوده است. آنها با استفاده از روش نمونهبرداری از فسیلها و مطالعه کربنی شدن آنها در لایههای مربوط به دوره پرمین، اطلاعاتی به دست آوردند که احتمالاً بر اساس آن نظریات موجود؛ تغییر خواهد کرد.
زمانی که دیرینه شناسان در مورد الگوهای اصلی در مستندات فسیلی مطالعه میکنند، باید اصل نمونهگیری را در نظر بگیرند. باید توجه داشت که بقایای تاریخ زندگی روی کره زمین بهصورت نامنظم ضبطشده است و اغلب کاوشها توسط سؤالات و پیشفرضهای شکلگرفته بر اساس مستندات در دسترس هدایت میشوند. بهعبارتدیگر همانطور که میدانیم، مستندات فسیلی، تحت تأثیر شرایطی هستند که طی آن برای هزاران سال حفظشده است. بعضی از لایهها و عناصر تشکیلدهنده آنها برای دانشمندان شناختهشدهاند و حفاریهای این مناطق برای چند دهه انجامشده است درحالیکه اطلاعات ما درباره بسیاری از دیگر لایهها و محوطههای زیمن شناسی بسیار ناچیز است.
با توجه به اطلاعاتی که در پایگاه داده دیرین زیستشناسی (Paleobiology Database) وجود دارد، دان و همکارانش در مورد ۴۷۶ گونه از موجودی به نام تتراپوود (tetrapod) که در ابتدای دوره پرمین زندگی میکردند بررسیهایی انجام داده و این جانور را موردبررسی قراردادند. بر این اساس آنها نتیجه گرفتند که برخی از نظریات پیشین دانشمندان درست نبوده و باید مجدداً بازبینی شود.
در ابتدا دان و همکارانش در مقاله خود مینویسند: جنگلهای بارانی در این دوره از بین نرفتند بلکه این زیستگاههای سرسبز و باتلاقی جایگزین شدهاند. در حقیقت ما شاهد یک نوع تغییر و تبدیل هستیم و شرایط بهگونهای نبوده که سکونتگاههایی مجزا و خاص بهصورت دور از هم و احاطهشده توسط مناطق غیرقابلسکونت شکل بگیرد.
از سوی دیگر اعضای این گروه تحقیقاتی در مطالعات خود دریافتند که علیرغم تغییرات گیاهی رخ داده در این دوره، بین جمعیتهای مختلف مهرهداران این روزگار، ارتباط وجود داشته است.
ترجمه: احسان محمدحسینی
منبع: scientificamerican
No tags for this post.