عامل بیماری میکروب بروسلا است که اولین بار در سال 1887 توسط یک پزشک اسکاتلندی که در جزیره مالت سکونت داشت از طحال سربازی که از این بیماری فوت نمود جدا و کشف شد و بعد از این به نام بروسلز نامیده شد.
دکتر مسعود مردانی، فوق تخصص بیماریهای عفونی در خصوص این بیماری گفت: تب مالت می‌تواند از چهارگونه دام به انسان منتقل شود .نوع اول که شایعترین آن است معمولا از بز و گوسفند وشتر منتقل می‌شود. نوع دوم از گاو منتقل می‌شود و دیگر انواع آن از خوک و سگ به انسان منتقل می‌شوند. میکروب بروسلا با جوشاندن و پاستوریزه کردن شیر و فراورده‌های دامی کشته می‌شود و معمولا این باکتری به مدت هشت هفته در پنیر تازه محلی غیرپاستوریزه که از شیر گوسفند و بز تهیه شده است باقی می‌ماند. جالب اینجا است که منجمد کردن، عامل بیماری را از بین نمی‌برد و گاهی در خاک خشک آلوده به ادرار و مدفوع حیوانات آلوده تا چهل روز باقی می‌ماند . این بیماری در اغلب کشورها به صورت اپیدمی وجود دارد منتهی یک سری از کشورها از جمله نروژ، سوئیس و سوئد این بیماری را ریشه کن کرده اند.
مردانی در خصوص مواد غذایی که منجر به ابتلا این بیماری می‌شوند افزود: ثابت شده است که میکروب بروسلز بطور شایع از راه شیر و فراورده های شیری غیر پاستوریزه و گوشت خام به مغز و استخوان منتقل می‌شود و دیده شده که حتی استنشاق عامل بیماری در آغل حیوانات آلوده هم باعث ابتلا به بیماری می‌شود. همچنین خراشیدگی پوست از مواردی است که فرد را مبتلا به بیماری میکند. خوشبختانه انتقال بیماری از انسان به انسان جز در موارد نادری اتفاق نمی‌افتد.
وی ادامه داد: علائم بالینی بیماری به حدی زیاد است که از آن به عنوان بیماری هزار چهره نام می‌برند. تب مالت گاه به صورت یک بیماری حاد تب دار خود را نشان می‌دهد و ثابت شده است که دوره نهفتگی بیماری بین یک تا سه هفته است. یعنی از زمانیکه فرد شیر یا گوشت آلوده را مصرف میکند تا زمانیکه اولین علائم بروز کنند بین یک تا سه هفته طول می‌کشد. شایعترین علائم بیماری تب ،لرز،تعریق شدید شبانه ،سردرد ،دردهای استخوانی عضلانی، ضعف، بی اشتهایی، درد مفصل،یبوست ،گلو درد وسرفه خشک است. زمانیکه این بیماران را معاینه می‌کنیم ممکن است در زیربغل دچار بزرگی غدد لنفاوی باشند و یا کبد و طحالشان بزرگ شود. اگرتب مالت مفصل را گرفتار کرده باشد مفصل دردناک می‌شود و اگر ریه آسیب دیده باشد فرد دچار سرفه و تب می‌شود. باید گفت هیچ نقطه ای از بدن نیست که از تأثیر بیماری در امان باشد. این بیماری درصد کمی از مرگ و میر را به خود اختصاص می‌دهد و معمولا کسی از این بیماری فوت میکند که دریچه قلب او درگیر شده باشد.
این عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی تهران افزود: این بیماری از راه مصرف ماست انتقال نمی‌یابد زیرا در تهیه ماست شیر به خوبی جوشانده می‌شود. منتهی بستنی‌های سنتی و دست ساز که در سطح شهر فروخته می‌شوند و عمدتا غیر پاستوریزه هستند می‌توانند باعث ابتلا افراد به بیماری شود.کشکهایی که به خوبی جوشانده وپخته نشوند می‌توانند بیماری تب مالت را انتقال دهند. کباب کردن دنبلان که در دین مبین اسلام هم مکروه است و در برخی از روستاها انجام می‌شود، خصوصا اگر حیوان آلوده به بیماری باشد بیماری را انتقال می‌دهد.استفاده از گوشتهای آلوده و جیگرهای آبدار نپخته راه دیگر انتقال این بیماری است.
مردانی در پاسخ به پرسش خبرنگار سینا راجع به روشهای درمان بیماری گفت: معمولا درمان تب مالت با داروهای مخصوص این بیماری صورت می‌گیرد و حتما باید با ترکیب آنتی بیوتیکها انجام شود. زیرا اگر ما تنها یک دارو به بیمار بدهیم بدن بیمار به دارو مقاوم می‌شود و بهبودی حاصل نمی‌شود. ما معمولا ترکیبی از کپسول داکسی سایکلین و آمپول جنتامایسین را تجویز می‌کنیم.البته علاوه بر این داروها داروهایی نظیر کوکتریموکسازول هم استفاده می‌شوند. ولی نکته ای که باید بدانید این است که حتی اگر کلیه درمانها در این بیماری به موقع باشد حدود ده درصد از موارد امکان عود دارد. بیمارانی که چندین بار مبتلا به بیماری شوند ممکن است بیماری را بطور مزمن تجربه کنند که فرم خاصی از بیماری است و گاهی سبب علیل شدن فرد می‌شود.
وی درخصوص پیشگیری از بیماری گفت: بهترین کار حذف منبع عفونت در طبیعت است. که این منابع دام و حیوانات خانگی هستند و بهترین کار واکسیناسیون حیوانات برعلیه بیماری است. این واکسن دوبار در فاصله دو ماه انجام می‌شود. نکته قابل توجه این است که این واکسیناسیون هر دو سال یکبار باید انجام شود و اگر دامها آلوده نباشند انسان هم آلوده نمی‌شود. بروسلزخوشبختانه مرگ ومیر بالایی ندارد و حتی قبل از کشف آنتی بیوتیکها بر علیه بیماری شایعترین علت مرگ افراد گرفتاری دریچه قلب بود. ولی اگر تب مالت سیستم اعصاب را درگیر کند و سبب مننژیت شود منجر به عدم توانایی و معلولیت در افراد می‌شود.
معمولا فصل شیوع این بیماری در بهار است و علت آن هم این است که این بیماری در فصل زاد و بلد دام و شیردهی بیشتر آنها شیوع بیشتری پیدا میکند و توصیه ما این است که عزیزان به هیچ وجه از مراکزی که گوشتها را خارج از چرخه بهداشتی آن به فروش می‌رسانند اقدام به خرید نکنند.
مردانی در آخر گفت: متأسفانه در کشور ما در چند سال اخیر بروز تب مالت به طرز چشمگیری افزایش پیدا کرده است. بطوریکه در سال 86 موارد بیماری بطور تقریبی 10 تا 11 هزار مبتلا در سال بود ولیکن در حال حاضر بر طبق گزارش ها این رقم به بیش از بیست هزار مورد در سال رسیده است. البته این آمار بخش خصوصی را شامل نمی‌شود که اگر این آمار هم اضافه شود متوجه می‌شویم که این بیماری از شیوع بالایی در کشور برخوردار است.
وی از برگزاری کنگره تب مالت در ابان ماه سال جاری خبر داد و افزود این کنگره هر سال برگزار می‌شود و امسال شرکت عموم در این کنگره آزاد است و هدف آن آشنایی هرچه بیشتر مردم و مسوولین با این بیماری و پیشگیری از روشهای ابتلا به تب مالت است.
No tags for this post.