این ماه گرفتگی موسوم به "ماه سرخ"(blood moon) فاز کامل خود را در یک ساعت و 43 دقیقه در 27 ژوئیه، زمانی که "قمر زمین" به رنگ قرمز یا قهوه‌ای پر زرق و برق نمایش داده می‌شود، به پایان خواهد رساند. این رویداد آسمانی پیش‌بینی شده تقریبا چهار ساعت به طول می‌انجامد.
طی این ماه گرفتگی، ماه به رنگ قرمز تیره یا قرمز مایل به قهوه‌ای ظاهر می‌شود، اما به طور کامل تاریک نمی‌شود، زیرا بخشی از نور خورشید که از طریق جو زمین عبور می‌کند در اطراف لبه زمین خم می‌شود و به سطح ماه می‌افتد.
تمام رنگ‌های روشن مانند رنگ قرمز تیره یا نارنجی در ماه گرفتگی ماه ژوئیه نمایش داده می‌شوند. همچنین "پراکندگی رایلی"(Rayleigh scattering)، ذرات سبز و بنفش رنگ در آسمان را که طی ماه گرفتگی ایجاد شده بودند را از بین خواهد برد. "پراکندگی رایلی" نوعی پراکنش کشسان نور یا سایر امواج الکترومغناطیس است که به وسیله ذرات کوچکتر از طول موج، حتی اتم‌ها یا مولکول‌ها اتفاق می‌افتد.
این ماه گرفتگی کامل از ساعت 15:30 به وقت منطقه زمانی شرقی(12 شب به وقت تهران) و تا ساعت 17:13 به وقت منطقه زمانی شرقی(1:43 بامداد به وقت تهران) رخ خواهد داد . اوج ماه گرفتگی در ساعت 16:21 منطقه زمانی شرقی(51 دقیقه بامداد به وقت تهران) اتفاق خواهد افتاد.
این ماه گرفتگی در سراسر آفریقای شرقی و آسیای مرکزی و تا حدودی در آفریقای غربی، آسیای شرقی، آمریکای جنوبی، اروپا و استرالیا قابل رویت خواهد بود اما برای افراد ساکن آمریکای شمالی قابل مشاهده نخواهد بود.
دلیل طولانی بودن این ماه گرفتگی چیست؟
علی آزادگان، کارشناس نجوم در این خصوص گفت: تمام مراحل این ماه گرفتگی که جمعه آغاز می شود و سحرگاه شنبه به پایان می رسد شش ساعت و ۱۳ دقیقه و ۴۸ ثانیه طول خواهد کشید.
آزادگان با بیان اینکه در این ماه گرفتگی، ماه در اولین مرحله گرفت وارد نیم سایه زمین می شود که نشان از آغاز گرفت است، بیان کرد: ماه به تدریج بیشتر داخل نیم سایه زمین فرو می رود تا اینکه بالاخره لبه ماه وارد تمام سایه زمین می شود و این مرحله را با نام آغاز گرفت جزئی می شناسیم.
وی افزود: ماه با حرکت در سایه زمین بیشتر وارد تمام سایه زمین می شود تا اینکه لبه مقابل ماه هم وارد تمام سایه زمین خواهد شد که بعد از آن کل ماه در تمام سایه زمین قرار گرفته و ماه گرفتگی کلی آغاز می شود. بعد از آن، ماه به حرکت خود در تمام سایه زمین ادامه می دهد تا به اوج برسد. بعد از اوج ماه گرفتگی، ماه تمام مراحل قبلی را به ترتیب معکوس طی می کند تا کاملا از تمام سایه و سپس از نیم سایه خارج شود.
وی خاطر نشان کرد: یکی از دلایل طولانی بودن این ماه گرفتگی این است که مدار ماه به دور زمین به شکل بیضی است و دارای اوج و حضیض است.
ساختار کلی این خسوف طولانی چگونه است؟
وی ادامه داد: ماه در اوج مدار خود بیشترین فاصله از زمین را دارد و به همین دلیل قرص ماه نیز کوچکتر است و بنا بر قوانین مداری کپلر سرعت حرکت مداری آن نیز به کمترین مقدار می رسد. از قضا درست در همین روز ماه در اوج مداری خود قرار دارد پس قرص ماه با سرعت کمتری تمام سایه ماه را طی می کند و خسوف طولانی تر می شود.
به گفته این کارشناس نجوم، البته در این خسوف، مرکز قرص ماه کمی از مرکز تمام سایه زمین عبور می کند و همین باعث شده تا چند دقیقه از طولانی ترین خسوف ممکن یعنی یک ساعت و ۴۷ دقیقه کوتاه تر باشد ولی در هرصورت طولانی ترین خسوف قرن بیست و یکم خواهد بود.
وی با بیان اینکه طولانی ترین خسوف قرن بیستم هم در همین روزها یعنی تابستان رخ داده بود، گفت: چون در این روزهای سال همیشه زمین در اوج مداری خود قرار دارد و از خورشید دور است، سایه زمین هم مخروط درازتر و عریضتری دارد که خود به طولانی شدن خسوف کمک می کند.
آیا در ایران این خسوف قابل رویت است؟
آزادگان با بیان اینکه رویت این خسوف از هر جای ایران در صورت مناسب بودن هوا امکانپذیر است، گفت: از دیگر ویژگی‌هایی که برای این خسوف می توان پیش یینی کرد تاریک تر بودن قرص ماه در حین خسوف نیم سایه ای، جزئی و کلی است. معمولا خسوف هایی که بعد از آتشفشان های بزرگ روی می دهند تاریک تر از حال عادی هستند و فعال بودن بعضی از آتشفشان های زمین ممکن است روی تاریکی ماه تاثیرگذار باشد.
وی گفت: همین شب می توان مریخ را نیز در فاصله ۶ درجه ای ماه دید. مریخ در این شب به مقابله با خورشید می رسد و درخشندگی آن در آسمان ما پنج برابر بیشتر از حال عادی خواهد بود. در این وضعیت مریخ در فاصله ۷۱ میلیون کیلومتری قرار دارد. این فاصله تا چند روز بعد یعنی سه شنبه ۹ مرداد به ۵۸ میلیون کیلومتر کاهش می یابد و درخشندگی مریخ هم نسبت به چند روز قبل دو برابر خواهد شد.
No tags for this post.