سوله‌های مدیریت بحران مکانی برای انبار تجهیزات فاسد نشدنی و استفاده آن در زمان های بحران است. این سوله ها در واقع فضایی است که با هدف کمک به جامعه و افراد و خانواده های بحران زده ، در زمان وقوع حوادث و بحران ها، ایجاد شده که انباری از تجهیزات و امکاناتی باشد تا در زمان وقوع حادثه مورد استفاده قرار گیرد.
سوله‌های مدیریت بحران چه کارکردهایی دارند؟
به گفته احمد صادقی، رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، سوله‌ها از یک‌سو دارای تجهیزات امداد و نجات ویژه‌ای هستند که پس از رخداد حوادث برای استفاده به کمک می‌آیند و از سوی دیگر محل برگزاری کلاس‌های آموزش تخصصی و عمومی برای اعضای ستاد مدیریت بحران نواحی، گروه‌های دوام و شهروندان هستند.
وی تاکید کرده است که سوله‌ها طبق استانداردهای جهانی دارای مواد غذایی و آب نیستند و فقط تجهیزات امداد و نجات دارند. شهروندان باید آموزش ببینند که پس از رخداد یک‌حادثه مثل زلزله اول در ساختمان پناه بگیرند و پس از اتمام لرزه‌های اولیه برای اسکان موقت طبق نقشه‌های تخلیه اضطراری امن محله خود به نزدیک‌ترین مدرسه، مسجد، حسینیه، ورزشگاه یا بوستان بروند. قطعا طبق هماهنگی‌ها در آنجاها پس از رخداد حادثه عوامل خدمات شهری حضور دارند و به افراد خدمات بهداشتی، غذایی و… ارایه می‌کنند.
متولی تامین سوله‌های مدیریت بحران چه کسانی هستند؟
در سال 94 دستورالعمل تشکیل ستاد مدیریت بحران در شهرداری‌ها به استناد مواد قانونی از سوی وزارت کشور ابلاغ شد. دستورالعملی که به واسطه آن مهم‌ترین ارگان اجرایی شهرها به ویژه در شهرهای بزرگ خود را برای مواجهه احتمالی با بحران‌ها آماده می‌کنند. پیش‌بینی و پیشگیری، آمادگی، مقابله و بازسازی و همکاری و تعامل درون سازمانی و برون سازمانی وظیفه‌ای است که به عنوان وظایف چهارگانه مدیریت بحران شهرداری‌ها تعریف شده است.
طبق آیین نامه رییس ستاد مدیریت بحران در هر شهری، شهرداری است از همین رو باید نظارت و کنترل کند و سایر دستگاه‌های عضو ستاد نیز آن را پشتیبانی می کنند.
کدام شهرها نیازمند سوله‌های مدیریتی هستند؟
ایران با وسعت ۱۶ میلیون و ۴۸۴ هزار و ۱۹۵ متر مربع از جمله کشورهای زلزله خیز دنیا است که با وجود حدود ۲۴ گسل فعال، سالانه بیشترین قربانیان حادثه زلزله را به خود اختصاص می‌دهد. بر اساس اطلاعات به دست آمده از پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی، گسل شمال تهران در مناطق جمعیتی تهران و کرج و گسل شمال تبریز با جمعیت ۲ میلیون نفری جزو گسل‌های خطرناک با توان زلزله‌ای بالا در کشور محسوب می‌شوند.
شمال تهران با وجود جمعیت ۲ میلیون و یکصد هزار نفری ساکن و حدود ۴۰۰ هزار نفر از استان البرز در ادامه غربی این گسل به عنوان پر ریسک‌ترین منطقه محسوب می‌شوند علاوه بر این شهرهای کوچکتری، چون قم، اهواز، مریوان، زاهدان، ارومیه، جاسک، چابهار، نائین و بندرعباس در کنار گسل‌های کشور توسعه یافته و لرزش هایی با ریشتر‌های متفاوت را تجربه می‌کنند.
در این بین خطر زلزله و سایر مخاطره های زیست محیطی شهر تهران بیش از سایر کلانشهرها است. چندی پیش بود که خانم فلاویا اشپیگل، معاون علمی یونسکو در کنفرانس بین‌المللی زلزله‌شناسی اعلام کرد که طبق تحقیقات گسترده جهانی اغلب شهرهای بزرگ جهان از نظر حوادث مختلف مثل آتشفشان، طوفان، زلزله، سونامی و… جزو شهرهای بسیار خطرناک معرفی شده‌اند که تهران در میان 10شهر نخست این فهرست قرار دارد.
تهران نیازمند ۱۵۰ سوله بحران است
زلزله های پی در پی سر پل ذهاب کرمانشاه و پس از آن با لرزش هشدار آمیز کلانشهرهای تهران، این سوال را مطرح کرد که آیا پایتخت در برابر زلزله آماده است؟ آیا سوله‌ها یا پایگاه های مدیریت بحران فعلی پاسخگوی نیاز پایتخت نشینان است؟ آیا همه محله های شهر تهران سوله دارند؟
هم اکنون تهران 123ناحیه دارد که طبق برنامه باید هر ناحیه یک‌پایگاه مدیریت بحران داشته باشد. از سوی دیگر در هریک از مناطق 22گانه باید یک‌پایگاه ویژه وجود داشته و 5 پایگاه نیز به‌عنوان پایگاه معین در ورودی‌های شهر آماده خدمت‌رسانی باشند(در مجموع 150 پایگاه ) اما آمار و پراکندگی جغرافیایی نشان می‌دهد هم‌اکنون هر منطقه 22پایگاه ویژه دارد، 5پایگاه معین ساخته شده اما برخی از نواحی شهر هنوز سوله و پایگاهی ندارند.
چندی پیش محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران گفت: مناطق 9، 10، 11، 12، 14، 16و17تهران خطرپذیری بالایی در برابر زلزله دارند اما در همین مناطق به دلایل وجود عوامل مختلف ساخت سوله جدید بسیار سخت شده است چراکه سوله باید فاکتورهای اصلی زیر را دارا باشد.
-پیرامون سوله (پایگاه) باید حداقل یک فضای باز وجود داشته و از ساختمان‌های بلندمرتبه (12طبقه به بالا) دور باشد.
-در کنار محل سوله‌ها بافت فرسوده که احتمال ریزش آنها بر اثر حادثه وجود دارد، قرار نداشته باشد.
-در مجاورت محل تاسیسات خطرساز مثل منابع بزرگ سوخت نباید باشد.
-حداقل مساحت مورد نیاز برای احداث هر سوله 1250مترمربع و زیربنای 900مترمربع فراهم باشد.
-در کنار محل مورد نظر مسیلی وجود نداشته باشد.
-محل دارای مکانیک خاک مناسب برای احداث سازه‌ای مستحکم باشد.
-دسترسی راحت به محل از نظر معابر فراهم باشد.
متولی مدیریت بحران در اهواز مشخص نیست
همچنین برخی از کلانشهرها مانند اهواز نیز به دلیل موقعیت جغرافیایی و اقلیمی تقریبا از مناطق بحران خیز به شمار می رود و مدیریت پس از حوادث و اسکان اضطراری حادثه دیدگان دراین کلانشهر ضروری است اما این مساله یکی از چالش‌های مغفول مرکز استان پهناور خوزستان به حساب می آید.
به گفته ابراهیم نوشادی، معاون برنامه ریزی و توسعه شهرداری اهواز، هم اکنون یک سوله مدیریت بحران در منطقه هشت اهواز وجود دارد که عملا تغییر کاربری داده و در حال حاضر به عنوان فضای ورزشی از آن استفاده می شود.
نبی الله خون میرزایی، فرماندار اهواز نیز ساخت سوله برای اسکان اضطراری را یکی از وظایف شهرداری ها عنوان کرد و ادامه داد: شهردار به عنوان رییس ستاد مدیریت بحران شهری موظف به اسکان اضطراری شهروندان آسیب دیده است. متاسفانه شهرداری اهواز در سال های گذشته از این موضوع غفلت کرده است.
وی با بیان اینکه فضاهایی برای اسکان اضطراری در مواقع بروز حادثه نداریم تصریح کرد: شهرداری اهواز در بودجه 97 ساخت سوله برای اسکان اضطراری را پیش بینی کرده است و ما نیز درحال هماهنگی های بین دستگاهی هستیم.
محمد هادی قنوات، عضو شورای شهر با اشاره به اینکه اهواز، شهر بحران زده است اما هیچ پیش بینی برای مدیریت بحران آن نشده است گفت: در شهر تهران متولی اصلی مدیریت بحران شهر، شهرداری تهران است اما در شهر اهواز متولی اصلی مشخص نیست و هربار این وظایف بین دستگاه ها پاس کاری می شود.
گزارش: فرزانه صدقی
No tags for this post.