به گفته عباس سروش، معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا، هم اکنون آب شرب در شهرها و روستاها توسط آب زیرزمینی و سطحی تامین می‌شود. به طور کلی در سطح کشور ۵۹.۵ درصد از مصارف آب شرب از آب های زیرزمینی و ۴۰.۵ درصد از آب سطحی تامین می‌شود. اگر این را به تفکیک شهر و روستا بگوییم در روستاها برداشت از آب سطحی بسیار کم است؛ به گونه‌ای که تنها ۱۳ درصد از آب سطحی برداشت می‌شود و از آب زیرزمینی ۸۷ درصد برداشت صورت می‌گیرد، اما در شهرها این عدد متفاوت است؛ چراکه میزان برداشت از آب‌های سطحی ۴۸ درصد و از آب‌های زیرزمینی ۵۲ درصد است.
وی افزود: هم اکنون ۴۴ درصد جمعیت کشور بدون تنش آبی، ۱۷.۱ درصد درمحدوده تنش آبی زرد، ۱۱ درصد در محدوده تنش نارنجی و ۲۷.۹ درصد نیز در وضعیت تنش آبی قرمز قرار دارند.
وی با اشاره به توزیع جمعیت در شهرهای مختلف، اظهار کرد: اگر بخواهیم این عدد را براساس تعداد شهرها بگوییم باید گفت تعداد شهرهایی که دارای تنش آبی هستند زیاد نیست چراکه ۷۱.۱ درصد از شهرها (به لحاظ تعداد) هیچ تنش آبی ندارند، اما شهرهایی که دارای تنش آبی هستند جمعیت آنها به گونه‌ای است که ۶۶ درصد جمعیت شهرها را تشکیل می‌دهند.
به گفته معاون آب و آبفای وزیر نیرو مجموعا در سه محور زرد، نارنجی و قرمز از ۱۱۵۷ شهر، ۳۳۴ شهر تنش آبی دارند که بیشتر آنها در محور زرد و قرمز قرار گرفته‌اند و کار شرکت‌های آب و فاضلاب این است که این شرایط را در فصل تابستان مدیریت کنند که البته برای این مساله نیز راهکارهایی درنظر گرفته شده است.
وی اظهار کرد: در بخش کوتاه مدت، اقدامات اضطراری و فوری در نظر گرفته شده تا مدیریت تقاضا و مصرف آب شرب صورت گیرد. در این راستا اقداماتی نظیر؛ مدیریت فشار آب، افزایش ظرفیت تامین و انتقال که عمدتا به وسیله چاه‌ها صورت می‌گیرد، مورد توجه قرار گرفته است. البته در این میان سیاست وزارت نیرو این است که کیفیت آب کاهش نیابد و آب سالم دراختیار مردم قرار گیرد، چرا که هدف وزارت نیرو تامین نیاز مشترکان با آب سالم است.
جداسازی فضای سبز از آب شرب
هم اکنون، آبیاری فضای سبز با آب شرب، سهم زیادی از آب مصرفی کلانشهرها را به خود اختصاص داده است. اهمیت این مساله باعث شد شورای عالی آب دو سال پیش مصوبه ای مبنی بر جلوگیری از استفاده شهرداری از آب شرب در آبیاری شهری تصویب کند. سال گذشته نیز تکلیفی در قانون بهینه‌سازی آب شرب توسط مجلس تصویب شد که براساس آن شهرهایی که بیش از ۲۵۰ میلی‌متر باران در سال دارند باید جداسازی آب شرب از فضای سبز در آنها صورت بگیرد. علاوه براین سال گذشته هیات وزیران مصوبه‌ای رادر این زمینه داشت که براساس آن تخصیص رایگان فاضلاب خام به شهرداری‌ها و استفاده از فاضلاب محلی بتوان آب فضای سبز را بازچرخانی کرد. اما با وجود این مصوبه‌ها همچنان شاهد آبیاری فضای سبز با آب شرب در سطح شهری هستیم.
معاون آب و آبفای وزیر نیرو ادامه داد: یکی دیگر از اقدامات کوتاه‌مدت، جداسازی فضای سبز از آب شرب است. به همین دلیل در بسیاری از شهرها اعلام کرده‌ایم که از آب لوله‌کشی برای فضای سبز استفاده نکنند که البته این موضوع برای سازگاری با کم‌آبی و خشکسالی، در دنیا نیز مرسوم است. اصطلاحی وجود دارد با عنوان چمن قهوه‌ای، یعنی در زمان کم‌آبی، چمن باید بسوزد چرا که نمی‌توان به مردم گفت که آب نداریم اما فضای سبز خوبی در شهر وجود داشته باشد.
وی با بیان اینکه سالانه در کشور از محل شبکه توزیع آب شرب، ۱۲۲ میلیون مترمکعب آب برای آبیاری فضای سبز شهری استفاده می‌شود، اظهار کرد: اگر در این عدد صرفه‌جویی صورت گیرد، قطعاً می‌تواند تأثیر بسزایی در تأمین آب شرب داشته‌باشد.
درخواست واگذاری 50 حلقه چاه برای تامین آب شرب
فروغ مرتضایی نژاد، مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان با تاکید بر حقابه فضای سبز از زاینده رود، گفت: مسوولان هیچ آبی در اختیارمان قرار ندادند، و درخواست واگذاری 50 حلقه چاه برای تامین آب شرب را دارند. گزینه دیگرمان برای تامین آب مورد نیاز، پساب بود اما پسابی که خریداری کردیم هم به دلیل اینکه در اختیار بخش صنعت و کشاورزی است، به ما تعلق نگرفت.
وی افزود: برای تامین آب فضای سبز صفه، منطقه 5 و 6 از تصفیه خانه سپاهان شهر و مناطق شمالی شهر از تصفیه خانه شاهین شهر بهره گیری می‌شود. همچنین با کشاورزانی که در ناژوان چاه خصوصی دارند، صحبت‌هایی مبنی بر در اختیار گذاشتن آب چاه‌ها برای حفظ درختان کهن و دریافت درآمد حاصل از کشت، صورت گرفته است.
وی با ذکر آمار 30 درصدی از عرصه فضای سبز در شهر که در اختیار سازمان نیست، افزود: آبیاری منازل، مدارس، دانشگاه‌ها و باغ‌های شخصی در اختیار ما نیست. منازل و باغ‌های شخصی به هر شکل ممکن و حتی با آب شرب آبیاری می‌شوند، اما مکانی مانند دانشگاه اصفهان توسط چاه‌های خود دانشگاه آبیاری می‌شوند.
وی خاطرنشان کرد: در بحران فعلی آب، فضای سبز باید با پساب آبیاری شود و چمن‌های مقاوم جایگزین چمن‌های فعلی شوند. اما نباید این نکته را فراموش کنیم که فراهم کردن محیطی سالم و مفرح برای شهروندان اهمیت بسیاری دارد.
ضرورت اجرای آبیاری قطره ای درختان
سیدمحمد رستگاری، فرماندار مهریز در این زمینه گفت: شهرداری نباید برای آبیاری فضای سبز در سطح شهر از آب بهداشتی شهروندان که با هزینه های بسیار بالایی تامین می شود، استفاده کند، لذا مسئولان شهرداری در اسرع وقت تمام توان خود را به جدا سازی آبشرب از غیرشرب به کار گیرند.
وی با بیان تداوم پدیده خشکسالی افزود: از راه های مهم مدیریت مصرف منابع موجود، موضوع جداسازی آب است. شهرداری باید با برنامه ریزی و همکاری بخش های دیگر نسبت به اجرای آبیاری قطره ای برای درختان معابر و پارک ها اقدام کند.
فرماندار مهریز اظهار کرد: مدیران دستگاه های اجرایی در کنار شهرداری باید نسبت به نظارت بر نوع مصرف آب در مجموعه های خود اقدام کنند.
گزارش: فرزانه صدقی
No tags for this post.