پرتوهای کیهانی، مانعی برای سفر به مریخ
در حال حاضر بار کشف این حقایق بر دوش سازمان های فضایی جهان قرار دارد. گرچه تاکنون اطلاعات زیادی کشف شده، ولی هنوز در مراحل ابتدایی قرار داریم و فضانوردان برای رفتن به سفرهای طولانی مدت، بویژه برای مطالعه سیاره مریخ با مانعی به نام پرتوهای کیهانی و خطرات ناشی از آنها برای سلامت بدن مواجه هستند.
آژانس های فضایی برای سفرهای بلندمدت مانند مریخ برنامه ریزی و تلاش می کنند فضاپیماهای قدرتمندی را بسازند که بتواند با موفقیت انسان را به دوردستها در فضا ببرد، ولی مطالعات اخیر نشان می دهد فضانوردانی که به سیاره مریخ سفر می کنند به واسطه قرار داشتن در معرض پرتوهای کیهانی ممکن است دچار آسیبهای مغزی شوند. محققان برای بررسی این موضوع، چند موش آزمایشگاهی را در معرض ذرات باردار الکتریکی قرار دادند. این نوع ذرات در فضا به وسیله پرتوهای کیهانی به وجود می آیند. شش هفته بعد موشها در معرض پرتوهای اکسیژن و اکسید تیتانیوم قرار گرفتند. نتایج به دست آمده نشان می دهد این موش ها دندریت یا شاخه های متعدد سلول های عصبی شان را از دست داده اند. دانشمندان در آنها کاهش حس کنجکاوی، فعالیت و احساس گیجی مشاهده کردند. بویژه زمانی که از نظر یادگیری و سطح حافظه مورد آزمایش قرار گرفتند.
علاوه بر افت دندریت ها، علائم دیگری مانند کاهش کارکردهای شناختی که بیشتر در بیماران مبتلا به آلزایمر مشاهده می شود، نیز در گزارشها ثبت شده است. با وجود مقدار اندک ذرات باردار الکتریکی، انتظار نمی رفت چنین آسیبهای عمده ای در موشها مشاهده شود و از این رو می توان گفت دامنه تاثیرات این پرتوها فراتر از انتظار دانشمندان بود.
از این رو به نظر می رسد انسان هایی که در معرض پرتوهای کیهانی قرار می گیرند، عوارضی مشابه موشها را تجربه می کنند و در حقیقت این یک خطر جدی برای فضانوردانی محسوب می شود که قرار است مدت طولانی را در سفرهای فضایی سپری کنند. ابرنواخترها معمولا در تولید پرتوهای کیهانی نقش اصلی را به عهده دارند. این ذرات، ترکشهای ستاره های بسیار پر جرمی هستند که در مرحله تحول و تکاملشان دچار انفجار بسیار مهیبی می شوند و حجم عظیمی از ماده و انرژی را در کیهان رها می کنند.
این پرتوها فقط به نقطه خاصی از فضا اختصاص ندارند و به شکل پراکنده می توان آنها را در همه جا مشاهده کرد. به علاوه آن قدر نیرومند هستند که از لباس فضانوردان و حتی از جمجمه سر انسان عبور کنند و تاثیرات مخربی بر بدن بگذارند. البته در اینجا باید خاطر نشان کرد که پرتو کیهانی به فضانوردانی که در ایستگاه فضایی بین المللی مستقر هستند، آسیب نمی رساند.
منبع:جام جم آنلاین