ایجاد بیماری های دستگاه تنفسی، بروز عفونت گوش میانی، بروز بیماری های انسداد دستگاه تنفسی، بروز سرطان ریه، بروز بیماری های قلبی و عروقی و عفونت حاد دستگاه تنفسی از جمله تاثیرهای ریزگردها به روی سلامت انسان‌هاست.
همچنین ورود گرد و غبار، موجب بروز حساسیت ها و آلرژی های فراوان در بدن انسان می شود. براساس مطالعات سازمان بهداشت جهانی، افزایش 10 میکروگرم در متر مکعب در میانگین سالانه ذرات معلق در هوا، یک درصد میزان مرگ و میر را افزایش می دهد. این در حالی است که 3/4 درصد مرگ و میرهای ناشی از مشکلات تنفسی به خاطر مواجهه مستمر باآلاینده ها است.
متداولترین نشانه هایی که طی یک پدیده گرد و غبار مشاهده می شود، تحریک چشم ها و راه های هوایی فوقانی است. معمولا نوزادان، کودکان و نوجوانان، سالخوردگان، افراد مبتلا به بیماری های تنفسی مانند آسم و برونشیت و آمفیزم و بیماران قلبی در مقابل این پدیده آسیب پذیرترند. قرار گرفتن این افراد در معرض گرد و غبار می تواند واکنش های حساسیتی و حملات آسم را تشدید کند، مشکلات تنفسی حادی را ایجاد کند، در ایجاد بیماری های قلبی و عروقی موثر باشد و نهایتا طول عمر را کاهش دهد.
کدام ریزگردها خطرناک ترند؟
محل و مقدار نشست ذره ها در دستگاه تنفسی، تابعی از فاكتورهای فیزیكی معینی است كه مهمترین آنها، اندازه ذره هاست. ذره‌هایی که در قسمت گلو و حلق گرفته می شوند عموما وارد دستگاه هاضمه شده و در مدت نسبتا کوتاهی دفع می شوند، ذره‌هایی که وارد نای می شوند به وسیله مخاط از جریان هوای تنفسی جدا می شوند و در نهایت به دستگاه هاضمه راه می یابند. ذره‌هایی که به برونش ها می رسند خیلی کند تر حذف می شوند اما اینکه کدام ذره ها در چه قسمتی از سیستم تنفسی رسوب می‌کنند تابع قطر ذره، سرعت تنفس و حجم تنفس است. ذره های بسیار ریز می توانند به اعماق ریه راه یابند و برای زمان طولانی در سیستم تنفسی باقی بمانند.
بر خلاف اغلب آلاینده‌ها، خطرهای ناشی از ذرات معلق بر اثر واكنش‌های زیان‌آور بیوشیمیایی نیست بلكه اثر تحریك كنندگی این مواد است كه آنها را در دسته آلاینده‌های محیطی قرار داده است. عوارض خطرناك این مواد رابطه مستقیم با قطر، شكل و سطح این نوع ذرات دارد. این نوع آلاینده‌ها باعث التهاب در نسوج بدن (به خصوص شش‌ها) شده و موجب زخم بافت ها یا حتی سرطان می‌شوند.
ذره های گرد و غبار، ذره هایی با قطر كمتر از 150 میکرون هستند اما ذره هایی با قطر متوسط كمتر از 10 میکرون خطرناكتر و از نظر اثر سوء مورد توجه هستند زیرا این ذره ها برای مدت طولانی در هوا به صورت معلق باقی می‌مانند. ذره هایی با قطر متوسط كمتر از 5 میکرون می‌توانند به سیستم تنفسی نفوذ كرده و وارد نایژك‌ها شوند. ذرات معدنی به علت شكل خاص آیرودینامیكی به راحتی در هوا معلق می‌شوند بنابراین اثر وخیم‌تری نسبت به ذره های معلق معمولی دارند.
آیا ریزگردها رابطه مستقیمی با ابتلا به سرطان دارند؟
رضا ملک زاده، معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: هر چند ریز گردها می تواند تاثیر مستقیم در بسیاری از حوزه های سلامت داشته باشد اما آنچه مردم پیرامون تاثیر ریزگردها در خوزستان و استان های دیگر بر افزایش سرطان می گویند، هنوز به اثبات نرسیده است.
معاون وزیر بهداشت اظهار کرد: به طور قطع برای دستیابی به پاسخ مطمئن و مستند می بایست در این زمینه مطالعات و پژوهش های بیشتری انجام شود. هر چند احتمال این موضوع کم و بعید نیست اما هنوز ارتباط مستقیم سرطان با ریزگردها در خوزستان و دیگر استان هایی که آلودگی ریزگرد دارند به اثبات نرسیده است.
وی تاکید کرد: البته ریزگردها و آلودگی های هوا ناشی از بروز این پدیده می تواند در ایجاد بیماری های تنفسی و بیماری های قلبی و ریوی و همچنین بیماری های کبدی به ویژه ابتلا به کبد چرب نقش آفرین و تاثیر مستقیم داشته باشد.
پاسخ وزیر بهداشت به شیوع بیماری‌های پوستی چه بود؟
سید حسن قاضی زاده هاشمی، وزیر بهداشت و درمان و آموزش پزشکی پیشگیری از بیماری های ناشی از ریزگردها را لازم و ضروری بیان کرد و گفت: بحث ریزگردها و مسایل زیست محیطی یک مقوله کلان است و استاندار خوزستان به صورت مستقیم با رییس جمهوری و معاونان او این موضوع را پیگیری می کند و در بخش خدمات رسانی نهایت تلاش از سوی همکاران وزارت بهداشت انجام می شود.
وی در پاسخ به سوالی دیگر مبنی بر اینکه با توجه به شیوع بیماری‌های پوستی ناشی از ریزگردها در منطقه، آیا بین نهادهای دولتی برای مبارزه و جلوگیری از شیوع این بیماری‌ها هم افزایی وجود دارد، گفت: آن بخشی که به ریزگردها و تغییر اقلیم و در مجموع مسایل زیست محیطی که مسایل کلانی است، مربوط می‌شود، توسط استاندار خوزستان و از طریق ارتباط مستقیم با شخص رئیس جمهور و معاونان رییس‌جمهور در حال پیگیری است. ما نیز در بخش خدمات درمانی نهایت سعی خود را در این زمینه به کار می‌گیریم.
وزیر بهداشت ادامه داد: البته از کاستی‌ها و کمبودهای موجود عذرخواهی می‌کنیم. اگر منصفانه بخواهیم نگاه کنیم، توانمندی دانشگاه علوم پزشکی اهواز و سایر دانشکده‌های علوم پزشکی استان خوزستان در حال ارتقا است و همه کمک می‌کنند که قابل تقدیر است.
گزارش: فرزانه صدقی
No tags for this post.