موزه، مانند بسياري از پديده‌هاي جديد جهان، در قرن نوزدهم ميلادي وارد فرهنگ ايران شد. نخستين موزه‌ها در جهان، مجموعه‌هاي شخصي بودند كه با هدف نمايش براي عموم ايجاد نشده بودند، بلكه صرفأ نشان دهنده‌ي علاقه‌ي افراد به شمار مي‌آمدند. يكي از نخستين موزه‌ها، موزه‌ي «اِشمولين» در آكسفورد انگلستان است كه در سال 1683م تأسيس شد.
در سال 1249 ش.، ناصرالدين‌شاه پس از سفر به اروپا و ديدار از موزه‌هاي كشورهاي روسيه، فرانسه، انگليس، ايتاليا، سوئيس، آلمان و اتريش، به تقليد از آن‌ها دستور داد گوشه‌اي از كاخ گلستان را به شكل موزه درست كنند؛ البته اين موزه مختص شاه و اطرافيانش بود. اين موزه پس از مدتي از بين رفت و جواهرات آن به خزانه‌ي بانك ملي و سلاح هاي موجود در آن، به موزه‌ي دانشكده افسري سپرده شد. در دوره‌ي مشروطه، به دستور وزير معارف (صنيع‌الدوله)، دايره‌اي به نام اداره‌ي عتيقات بين سال‌هاي ( 1295- 1297م.) به وجود آمد كه كارش سر و سامان دادن به وضع نابسامان حفاري‌هاي غير مجاز بود. در همين زمان بود كه موزه‌ي «ايران معارف» تأسيس شد. اين موزه، در برگيرنده‌ي اشياي عتيقه، كاشي، سفال، سكه و سلاح بود كه به عنوان اولين گام مؤثر در تاريخ موزه‌داري ايران به شمار مي‌رود.
بيش‌ترين جلوه‌ي تاريخ موزه‌داري ايران را، در ايجاد موزه‌ي ايران باستان بايد جستجو كرد. اين موزه، با 2744 متر زيربنا، به دليل قدمت اشياء در زمره‌ي يكي از موزه‌هاي مادر دنيا محسوب مي‌شود كه در سال 1316ش. افتتاح گرديد. اين موزه، در برگيرنده‌ي آثار مختلفي از هزاره‌ي ششم پيش از ميلاد تا دوران مختلف اسلامي است و اشياي آن در دو طبقه به نمايش در آمده است.
آثار و اشياي به نمايش درآمده در موزه، آئينه‌ي تمام‌نمائي از فرهنگ، هنر، آداب و رسوم، باورها و اعتقادات گذشتگان و نياكان ماست كه آن را مي‌توان پل ارتباطي ميان گذشته، حال و آينده به شمار آورد.
حفظ ميراث فرهنگي، وظيفه‌اي همگاني و هميشگي است. آموزش همگاني براي حفظ ميراث فرهنگي از راه رسانه ها و مطبوعات، و بالا بردن فرهنگ نگهداري از آثار باستاني، از عوامل مهم حفاظت از ميراث فرهنگي است. هم‌چنين اختصاص بودجه‌ي كافي براي حفظ و بازسازي آثار باستاني و جلب مشاركت عمومي در حفظ و نگهداري آن‌ها، از عوامل مهم حفاظت از آثار باستاني است.
گسترش موزه‌هاي دنيا و همكاري همه‌جانبه‌ي علمي، فرهنگي و صنعتي در ميان آن‌ها، در تحقق دستيابي به اهداف فرهنگي از طريق هماهنگ ساختن اقدامات بين‌المللي و تدوين برنامه‌هائي مؤثر است كه خطوط اساسي همكاري مشترك و دوجانبه‌ي مردم و موزه‌ها را در سطح جهاني دارا باشد. بر همين مبنا در قطعنامه‌ي شماره‌ي 5 دوازدهمين مجمع عمومي كميته‌ي بين‌المللي موزه‌ها (ايكوم- كه در 28م مي 1977م. ميلادي در مسكو برپا شد- روز 18م. مي) / 29م ارديبهشت روز جهاني موزه‌ها نام گرفت و از همان سال، در روز ياد شده در همه‌ي كشورهاي عضو، مراسمي برگزار مي‌شود.
منبع:nlai.ir(سازمان اسناد و کتابخانه ملی )
No tags for this post.