بازی‌های دیجیتالی؛ متهم اصلی رفتارهای ضد فرهنگی و خشونت کودکان
بازی هایی که می توانند زمینه یادگیری بسیاری از لغات رکیک انگلیسی را فراهم کند و رفتارهای خشن ضد فرهنگی را به کودکان آموزش دهد و حتی آنها را با بسیاری از تصاویر برهنه و مستهجن آشنا کند. بازی هایی که علاوه بر آسیب‌های جسمانی( بینایی، مغزی، ذهنی، استخوان بندی، گردش خون، چاقی، سوء تغذیه و…)، آسیب های روانی ـ تربیتی مانند پرخاشگری، انزوا طلبی، تنبلی ذهن، کمرنگ شدن روابط خانوادگی، افت اخلاقی و تحصیلی، از خود بیگانگی، شرط بندی، کم‌شدن علاقه به فعالیت‌های بدنی و اجتماعی، فرار از مدرسه، دزدی برای تهیه پول بازی، صرف پول برای بازی به جای تغذیه، گوشه‌گیری و …. به دنبال دارند. این مهم موجب شده تا توجه به فواید و ضررهای آنها در کانون توجه متخصصان علوم روانشناسی و علوم رفتاری قرار گیرد.
دکتر سیما فردوسی، دکترای روان شناس بالینی در این خصوص گفت: همه آدم ها به خصوص کودکان نباید صحنه های سنگ دلی، نامروتی و رفتارهای ظالمانه را مشاهده کنند. بسیاری از مکاتب روانشناسی ثابت کرده اند که کودکان با مشاهده تصاویر خشن می‌توانند خشونت و سنگدلی را یاد بگیرند. متاسفانه بعضی از بازی ها دارای صحنه های خشن است که باعث افزایش هیجان کودکان می‌شود. این کودکان هیجان زده می‌شوند اما باید بنشیند و بازی شان را ادامه دهند. بازی هایی که سرعت و حرکت در دنیای مجازی (نه حقیقی) دارند.
این عضو هیات علمی گروه روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی عنوان کرد: البته تمام بازی های دیجیتالی بد نیست اما کودکان نباید در این بازی ها افراط کنند. خانواده ها باید قانون و مقررات داشته باشند. آنها باید ساعت هایی مخصوصی را به فرزندانشان اجازه بازی بدهند نه اینکه کودک 24 ساعت هیچ کاری جزء بازی کردن انجام ندهد. متاسفانه در حال حاضر بازی‌های فکری- حقیقی به نوعی کنار رفته اند. این نوع بازی ها و ابزارها، انسان ها را کم کم به غار تنهایی خودش سوق می‌دهد. به طوری که هر فردی گوشه ای می‌نشیند و با موبایل و لپ تاپش کار می کند.
این مدرس آموزش خانواده در سازمان آموزش و پرورش ادامه داد: متاسفانه نسل های جوان ما امروز دیگر حوصله گفت وگو و حرف زدن با والدینشان را ندارند. اگر با آنها صحبت کنید، پاسخ های بسیار کوتاهی دریافت می کنید. حتی در بسیاری از مواقع هم اصلا جواب نمی دهند. خودشان هم ادعا می کنند که اصلا حوصله حرف زدن ندارند. بیشتر آنها به سمت نوشتاری تا گویایی پیش می روند. اغلب کم صحبت می کنند. شنونده های خوبی نیستند. عملکرد مغز آنها در حال تغییر است. مغز کودکان، نوجوانان و جوانان نیاز به محرک های بسیار قوی برای برانگیختگی و هیجان دارد.
این کارشناس امور خانواده در صدا و سیما بیان کرد: آموزش و پرورش، خانواده ها، صدا و سیما، رسانه ها همه وظیفه دارند که محرک های قوی و هیجان آور کودکان را بررسی و جایگزین شبکه های اجتماعی و بازی های دیجیتالی کنند. مثلا والدین باید سعی کنند از ورزش هایی که هیجان و سرعت دارد، بیشتر استفاده کنند. فضای خانه شان زیاد سرد نباشد. رفت و آمد بیشتری با سایران داشته باشند. مناسبت هایشان با دوستان و اقوام شان را بیشتر کنند.
وی خاطر نشان کرد: ما باید جایگزین مناسبی برای این فضاهای دیجیتالی و انگیزه ها و محرک های خیلی قوی و هیجان انگیز برای کودکان و نوجوانان مان به وجود بیاوریم تا آنها شاد و خوشحال شوند و عملکرد مغزی شان طوری شود که باعث یادگیری آنها در سطح بالاتر شود. دست اندرکاران این موضوع باید اتاق فکری تشکیل بدهند و بررسی کنند که چگونه از همان سطح ابتدایی از مدارس و مهد کودک ها این هیجان های مثبت را در افراد به وجود بیاورند تا کودکان به جای کم تحرکی و یک جا نشستن و تنبلی، افزایش وزن و کسب هیجان از طریق گوشی موبایل به سمت محرک ها سوق پیدا کنند.
چند رهنمود دیگر
والدین باید با تدبیر خویش و تهیه بازی های استاندارد با فرزندانشان همراه باشند و نکات ذیل را در نظرگیرند:
1. پدر و مادرها باید تا حدی با بازی‌های رایانه‌ای آشنا باشند و بدانند که هر بازی برای چه سنی مناسب است.
2. والدین در خرید چنین بازی‌هایی فرزندشان را راهنمایی و استفاده برخی بازی‌ها را منع کنند و از آسیب‌های مخرب آن برایشان صحبت کنند.
3. والدین باید در ساعت های معینی اجازه انجام بازی‌های رایانه‌ای به کودکان را بدهند.
4. بهتر است گاهی پدر و مادرها هم در انجام بازی با کودکان همراه شوند؛ بازی‌های دسته جمعی می‌تواند به صمیمیت روابط خانواده و ایجاد رقابت سالم در میانشان کمک کند.
5. باید در کنار استفاده از رایانه، تحرک هم وجود داشته باشد و فرزندان را تشویق به ورزش های مناسب کرد؛ حتی استفاده از بازی‌های رایانه‌ای که باعث رشد ذهنی افراد شده نیز مفید است.
6. استفاده از بازی‌های فکری و معمایی یکی از راه‌های رشد خلاقیت و نوآوری کودکان است. بازی‌هایی که بیشتر سلول‌های مغزی را به کار وادار و فکر آنان را درگیر کند؛ نرم‌افزارهای آموزشی می‌توانند نقش مهمی در این زمینه داشته باشند.
گزارش: فرزانه صدقی
No tags for this post.
