بررسی های انجام شده از نظام‌های بازنشستگی در کشورهای عضو سازمان همکاری های اقتصادی و توسعه (OECD) در فاصله زمانی سپتامبر 2015 تا سپتامبر 2017 حاکی از کاهش اصلاحات بازنشستگی نسبت به سال های گذشته است؛ ایجاد تغییرها در سن بازنشستگی، مزایا، میزان حق بیمه یا تشویق های مالیاتی در کشورهای عضو از جمله اصلاحات بازنشستگی در نظر گرفته می‌شود.
بسیاری از اصلاحات بازنشستگی در دو سال گذشته در زمینه های مختلف انجام شده است. هم اکنون کشورهایی نظیر کانادا، جمهوری چک، فنلاند، یونان و لهستان، اقدام های فراوانی در زمینه اصلاحات نظام بازنشستگی انجام داده اند و بعضی ازکشورها نیز اصلاحات قبلی خود را اندکی تغییر داده اند.
12 کشور از کشورهای عضو OECD از جمله استرالیا، کانادا، مجارستان و لتونی نیز نرخ های مشارکت را تغییر داده اند یا میزان حق مشارکت را با سن یا درآمد محدود کرده اند؛ 12 کشور دیگر مثل کشورهای کانادا، فنلاند، فرانسه و یونان نیز سطوح مزایا را برای گروه های خاص یا بازنشستگان تغییر داده اند که این گونه اصلاحات منجر به تغییر قوانین در محاسبه میزان مزایا، کاهش سود برای افراد با درآمد بالا، تغییر نرخ و … شده است.
همچنین 7 کشور از جمله آلمان، یونان و جمهوری اسلواکی، قوانین مربوط به شرایط بازنشستگی یا شرایط مربوط به درآمد را تغییر داده اند، دو کشور شرایط بازنشستگی پایه را مورد توجه قرار داده اند، هفت کشور نظیر ایرلند، مشوق های مالیاتی را تغییر داده اند و پنج کشور نظیر ژاپن و ترکیه نیز دامنه پوشش بازنشستگی را افزایش داده اند.
تغییر سن بازنشستگی نیز قانونی است که دو سال پیش در شش کشور تغییر یافت. بعضی از کشورهای عضو، میزان حق بیمه خود را تغییر دادند و بعضی دیگر، میزان سطح مزایا را برای تمامی بازنشستگان یا برخی از بازنشستگان تغییر دادند.
در این اصلاحات بسیاری از کشورها درصدد افزایش سن بازنشستگی هستند که این افزایش منجر به افزایش ثبات مالی، افزایش میزان حق بیمه پرداختی و کاهش هزینه های بازنشستگی می شود. در دو سال گذشته، بعضی ازکشورها اقداماتی در جهت افزایش تدریجی سن بازنشستگی انجام دادند که کشور دانمارک به تدریج سن بازنشستگی را افزایش داده است و درنظر دارد تا سال 2030 سن بازنشستگی را به 68 سال برساند. همچنین کشور فنلاند سن بازنشستگی را از 63 سال به 65 سال و سه ماه خواهد رساند. در هلند نیز سن بازنشستگی تا سال 2022 به 67 سال و سه ماه افزایش می یابد، اما جمهوری چک سن بازنشستگی را از 65 سال افزایش نخواهد داد.
افزون برآن، در کشور فرانسه تغییراتی در قوانین محاسبه میزان مزایای اشتغال اجباری صورت گرفته است که مطابق آن، میزان مشارکت برای دستیابی به بازنشستگی کامل به مدت یک سال افزایش یافته است. سن بازنشستگی درکشورهای ایسلند، اسرائیل و نروژ 67 سال و فرانسه و یونان نیز کمتر از 65 سال است. به طورمتوسط در کشورهای عضو OECD، سن عادی بازنشستگی برای مردان از 64.3 سال به 65.8 سال رسیده و برای زنان نیز از 63.4 به 65.5 سال افزایش یافته است.
سن بازنشستگی ایرانی‌ها
بررسی‌ها نشان می دهد، ایرانی ها به طور متوسط ۱۴ سال زودتر از سن معیار سالمندی بازنشسته می شوند.
براساس پژوهش های انجام شده توسط مرکز پژوهش‌های مجلس حکایت از آن دارد که متوسط سن بازنشستگی در ایران در حدود 51 سال است که این سن 14 سال از سن معیار بازنشستگی در جهان کمتر تلقی می شود.
نکته مهم اینجاست که سن بازنشستگی تنها 23 سال از میانگین ورود به بازار کار در ایران بیشتر است. به دلیل بحران بیکاری در ایران و دو برابر بودن نرخ بیکاری جوانان 20 تا 25 سال نسبت به نرخ بیکاری متعارف جمعیت، سن ورود به بازار کار در ایران بیست و هشت سالگی است.
به این ترتیب انتظار برای بازنشستگی 23 سال پس از 28 سالگی ایرانیان،یعنی در سن پنجاه و یک سالگی شکل می گیرد. این در حالی است که غالبا در دیگر کشورها افراد در سن 65 سالگی بازنشسته می شوند،اما در ایران بیش از 3 میلیون بیکار حضور دارند که بخش عمده ای از آنان را جوانان تحصیلکرده تشکیل می دهند.
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در گزارشی تاکید کرده است که هر ایرانی مایل به اشتغال، به طور متوسط در طول زندگی خود 23 سال کار می کند و حدود 30 سال خود و بازماندگانش مستمری دریافت می کنند.
گزارش: فرزانه صدقی
No tags for this post.