پژوهشگران کشف کردهاند یک دارو که از مولکول کوچکی تشکیل شده، قادر است به طور همزمان سلولهای بنیادی مغز و ماهیچهها را در موشها جوان و شاداب کند. این دارو با تاثیر روی بافتهای فرسوده سبب جوانسازی آنها میشود. کشف این موضوع بسیار مهم است، زیرا اگر هر کدام از نسوج بدن مکانیسم مولکولی متفاوتی برای پیری داشتند، یافتن یک داروی واحد برای بهبود عملکرد بافتهای متعدد بسیار دشوار میشد.
این دارو همزمان با فعالیت یکی از عوامل رشد به نام عامل رشد انتقالی بتا (TGF –beta1) تداخل ایجاد میکند. در مطالعات قبلی نشان داده شده بود که این عامل یکی از عوامل اصلی پیری بافتهای چندگانه بدن است، نوعی پروتئین که در اندامهای متمایز مانند مغز، پانکراس، قلب و عضلات سبب پیر شدن سلولهای بنیادی میشود.
مفهوم پیری به عنوان ناتوانی سلولهای بنیادی بزرگسالان برای جایگزین کردن سلولهای آسیب دیده و در نتیجه بازسازی بافتهای بدن است. محققان نشان دادهاند که کاهش فعالیت سلولهای بنیادی تا حد زیادی نتیجه مواد شیمیایی بازدارنده در محیط اطراف این سلولهاست که توسط سیستم ایمنی بدن در نتیجه التهابهای مزمن و خفیف که خود یکی از مشخصههای پیری است، در اطراف سلولها وارد میشود.
در سال 2005 دانشمندان با تزریق خون موشهای جوان به موشهای پیر طی فرآیندی که پارابیوسیس نامیده میشود، سعی کردند تا سلولهای بنیادی عضلات، کبد و مغز را تقویت کنند. با این کار مواد شیمیایی موجود در خون موشهای جوان میتواند محیط زیست سلولهای بنیادی پیر را دوباره بازسازی کند. پزشکان به این منظور آزمونی ساده را آغاز کردند تا ببینند که آیا پلاسمای خون افراد جوان میتواند در بهبودی سالمندان مبتلا به آلزایمر تاثیر داشته باشد یا نه.
پنج سال پیش دانشمندان سلولهای بنیادی عصبی در مغز را مطالعه کرده و فعالیت TGF-beta1 را در هیپوکامپوس – ناحیهای از مغز که برای حافظه و یادگیری بسیار مهم است – بررسی کردند. کاهش قدرت یادگیری، شناخت و حافظه از نشانههای پیری است. در این مطالعه جدید نشان داده شد که پس از تزریق خون موشهای جوان به موشهای پیر، غلظت TGF- beta1 در هیپوکامپوس و جریان خون و بافتهای پیر دیگر افزایش یافته است.
این مولکول کوچک در حال حاضر به عنوان یک عامل ضد سرطان، توانسته است عملکرد سلولهای بنیادی مغز و عضلات را به طور همزمان جوانسازی کند. محققان اشاره کردند این تنها یک گام اولیه جهت درمان است و هنوز مطالعات بیشتری باید انجام گیرد.
این پژوهش در نشریه Oncotarget منتشر شده است.
No tags for this post.