شکست بیکاری و افزایش ثروت ملی با حمایت از کالای ایرانی

نام گذاری امسال با شعار «حمایت از کالای ایرانی» از سوی مقام معظم رهبری بهانه ای شد تا گزارشی از وضعیت کالاهای ایرانی، کیفیت محصول های داخلی و چالش های پیش روی تولید کنندگان این محصول ها تریب دهیم.

آل‌اسحاق، وزیر اسبق بازرگانی در این زمینه گفته است: مساله اقتصادی یکی از مسایلی است که امروز ایران را تهدید می کند که اگر درست مدیریت شود، باعث رشد و توسعه کشور خواهد شد. یک شاخص عمده که ضربه بزرگی به ما از طریق مسایل اقتصادی وارد می‌کند، مساله بیکاری و رکود اقتصادی است که به تبع آن، قدرت مردم کاهش می‌یابد؛ این در شرایطی است که سرمایه گذاری های متعددی که ظرف سال های بعد از انقلاب انجام شده، اکنون یک ظرفیت است، این در حالی است که در کنار جنگ تحمیلی و نیز جنگ اقتصادی که در قالب تحریم نمود پیدا کرد، میزان زیادی سرمایه‌گذاری در منابع تولیدی صورت گرفته است.

رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق افزوده است: اکنون سرمایه‌گذاری‌های کلانی در شهرک‌های صنعتی و واحدهای تولیدی کشور صورت گرفته و نیروی انسانی مرتبط با آن نیز تاسیس شده‌اند و بابت آنها هم هزینه شده است اما اکنون تعداد دانشجویان کشور حدود ۵ میلیون نفر است و ۴ میلیون نیز فارغ التحصیلان دانشگاهی بیکار داریم، بنابراین ۷۰ درصد نیروی بارور شده بیکار را افراد تحصیلکرده تشکیل می‌دهند؛ این در شرایطی است که تولیداتی نیز با فراهم آوردن زیربناهایی از جمله آب، برق، گاز و نیروی انسانی تهیه شده‌اند و اکنون در هر استان و شهری، چند شهرک صنعتی وجود دارد.

وی عنوان کرده است: در حال حاضر، متجاوز از ۸۵ هزار واحد تولیدی در کشور وجود دارد که از وزارت صنعت مجوز بهره برداری گرفته‌اند و اینها البته جدا از واحدهای بزرگی هستند که اکنون مشغول فعالیت شده‌اند؛ پس بخش عمده‌ای از زیرساخت ها آماده است و نسل جدیدی از ماشین‌آلات خریداری شده و نیروی انسانی، جاده، آب، برق و گاز نیز منجر به تولید محصول شده‌اند؛ ولی تقاضایی متاسفانه برای تولیدات انجام شده وجود ندارد؛ بنابراین اکنون مشکل ما مساله تقاضای کالا است. از سوی دیگر، قدرت خرید مصرف‌کنندگان ایرانی پایین است. افرادی که قدرت خرید مناسبی دارند نیز، کمتر به کالاهای ایرانی توجه می‌کنند و عمدتا تحت تاثیر کالاهای قاچاق یا خارجی هستند.

وی اظهار کرده است: اکنون برخی کشورها با دامپینگ یا سایر عملیات اقتصادی، کالا را به صورت رسمی وارد کشور می‌کنند یا به صورت قاچاق، آنرا در سبد مصرفی مردم قرار می‌دهند، بنابراین امروز به هر صورت، حجم عظیمی از قاچاق از مواد غذایی و پوشاک گرفته تا لوازم خانگی وارد کشور می‌شود؛ بنابراین بعضا تا ۲۰ میلیارد دلار به صورت رسمی و قاچاق، کالای مصرفی وارد کشور می‌شود که عمدتا این کالاها، امکان تولید در داخل را هم دارند. اگر همین بیست میلیارد دلار محصول وارداتی و قاچاق، با محصول داخلی جایگزین شوند، اشتغال بالایی ایجاد شده و جوانان بیکار بسیاری وارد بازار کار می‌شوند و در ازای آن، مفسده های اجتماعی، فرهنگی و فشار خانوادگی کاهش می‌یابد.

مردم به کالاهای ایرانی خوش بین نیستند

علیرضا باغبانباشی، لیسانس و فوق لیسانس نساجی از دانشگاه صنعتی اصفهان، مدیر عامل شرکت پیشران نساجی آینده نیز در این زمینه گفته است: هم اکنون مهمترین چالش ما بحث فرهنگی سازی است. متاسفانه مردم کشورمان زیاد به کالاهای ایرانی خوش بین نیستند و زیاد تمایلی به خرید کالای ایرانی ندارند. اغلب مردم تمایل دارند کالای گران قیمت خارجی به جای ایرانی خریداری کنند. به تصور من بیش از چالش محصول های تقلبی، این مساله به منسوجات ایرانی ضربه وارد می کند. بخش عمده این چالش به تولید کنندگان این کالاها مربوط می شود. هرچند کار یا جنس ایرانی خوب است اما متاسفانه یک نواختی در عرضه این محصول ها نداریم. خود این مساله نیز چالش برانگیز است.

وی افزوده است: شاید ما به خاطر خارجی پسند بودن ایرانیان، کالایمان با قیمت برابر از نمونه مشابه خارجی عقب تر باشد اما اگر فرهنگ سازی درستی انجام بدهیم و خریداران را مجاب کنیم که خرید این کالاها به نفع شان است، توانسته ایم به رسالت خود عمل کنیم.

وی به نقش حمایتی دولت در این زمینه اشاره و بیان کرده است: قطعا سازمان ها و ارگان های مربوطه می توانند برای تسهیل ساختن این امر کمک شایانی به این امر داشته باشند اما اگر سنگ اندازی نکنند برای ما کفایت می کند. من قبل از اینکه با ستاد نانو کار کنم. 14-15 سال به عنوان مشاور و عرضه کننده رنگ و مواد نساجی فعالیت کرده‌ام. شرکت های نساجی نه تنها حمایت نمی شوند بلکه هر روز نیز برایشان یک مشکلی ایجاد می شود. من چندین شرکت نساجی سراغ دارم که سال های سال یک جا مستقر بودند اما به دلیل بحث های محیط زیستی مجبور به ترک آن محل شدند در صورتی که اگر از آنها حمایت معقول و منطقی می شد، به جای اجبار در تعطیلی کارخانه، دولت می توانست برای آنها تصفیه پساب بزند.

وی گفته است: ما انتظار حمایت معقول داریم. ما انتظار نداریم دولت سوبسید بدهد یا جلوی واردات را بگیرد. هرچند اگر جلوی واردات گرفته شود و تولید کننده در کوتاه مدت بتواند فروش بیشتری کسب کند اما به نظر من رقابت است که باعث می شود قیمت متعادل و کیفیت بهتر شود بنابراین من با حمایت سوبسیدی موافق نیستم اما کاملا موافق حمایت منطقی هستم. اگر قرار است این شرکت ها تصفیه پساب داشته باشند باید مانند تمام دولت های دنیا به آنها کمک شود. اگر همه جای دنیا به تولید کنندشان زیر یک درصد وام می دهند، دولت ایران نیز باید چنین تسهیلاتی را در اختیار تولید کنندگان قرار بدهد.

تولید محصول کافی نیست

ناصر امامی رضوی، مدیر عامل شرکت نوآفرینان آکسون، فارغ التحصیل رشته طراحی صنعتی از دانشگاه علم و صنعت نیز در این خصوص گفته است: تنها اتکا به دانش بومی برای تولید محصول کافی نیست. آیتم های دیگری مانند زیبایی هم ملاک است. شرکت های دانش بنیان ما هم اکنون به نحوی پروسه انقلاب صنعتی را تجربه می کنند؛ سال 1919 ، ماشین بخار ابداع و امکان تولید انبوه آن فراهم شد اما کمتر توجهی به فرم، زیبایی و هنر انسانی داده شد. شرکت های پیشرو پس از چند دهه و سده به جایگاه کنونی شان در جهان رسیده اند بنابراین طبیعی است که نابرابری بین محصولات تولیدی کشور ما با کالاهای کشورهای دیگر باشد. ما باید این فاصله را کم کنیم تا محصولات ما هم در رقابت با کالاهای خارجی حرفی برای گفتن داشته باشند.

وی به نقش و جایگاه طرح های صنعتی اشاره کرده و افزوده است: از دید من (به عنوان یک طراح صنعتی)، اگر تمام آیتم ها برای یک محصول رعایت نشود. کالای تولید شده از ایده تا تولید نهایی، بسته بندی و حتی فروش، منجر به سود آوری، کاهش هزینه ها و موفقیت نخواهد بود این یعنی تولید کننده راه خودش را درست نرفته است. اما اگر این تولید کننده نه تنها از طراح صنعتی بلکه از سایر متخصص‌ها( تولید، مارکتینگ و فروش) نیز کمک بگیرد، مطمئنا با کمترین هزینه به نتیجه مطلوب و بهتری خواهد رسید.

به گفته وی، شاید در وهله اول تولید کننده مجبور به پرداخت هزینه اولیه ای برای تولید طرح و توسعه کالایش باشد اما اینها هزینه محسوب نمی شود و عموما باید تولیدکننده این سرمایه ها را پرداخت کند. به عنوان مثال اگر ما برای تولید انبوه تلفن همراه از روش های جدید و نو استفاده کنیم، قطعا هزینه زیادی باید بپردازیم زیرا رقیب ما همین تلفن را با روش های مناسب تولید کرده است. اعتماد کردن به متخصصان امر مهمترین مساله است که نباید از آن غفلت کنیم.

وی اظهار کرده است: اگرچه عمر طراحی صنعتی در ایران کم است و باید اعتراف کنم طراحان صنعتی به روز و خیلی قویی و به تعداد کافی نداریم اما با همین عمر کوتاه متخصصان این رشته توانسته اند به نتایج قابل قبولی برسند. در واقع اعتماد کردن تولید کنندگان به طراحان صنعتی می تواند از رخ دادن بسیاری از رویدادهای بد و تهدیدها و موانع پیش روی این افراد بکاهد. از طرفی باید  اعتماد به متخصصان و طراحان در کشورمان نسبت به گذشته بیشتر مورد توجه قرار بگیرد. ما برای تحقق این امر نیاز به ایجاد زیرساخت های عظیم داریم.

گزارش: فرزانه صدقی

No tags for this post.