در پی قتل سرگئی اسکریپال (Sergei Skripal) جاسوس سابق روسیه در لندن به همراه دخترش، مشخص شد که آن‌ها با استفاده از گاز سمی موسوم به نوویچوک (Novichok) که بر اعصاب تأثیر دارد کشته‌شده‌اند. تحقیقات انجام‌شده همچنین نشان‌دهنده دست داشتن روسیه در این قتل بوده که این موضوع سبب شد ترزا می نخست‌وزیر بریتانیا واکنش نشان داده و خواهان توضیح روسیه درباره دست داشتن در این قتل شود.
متأسفانه مواد اولیه تشکیل‌دهنده این ماده سمی در فهرست مواد ممنوعه نبوده و به‌سادگی می‌توان آن‌ها را به دست آورد. به‌این‌ترتیب تبهکاران و تروریست‌ها به‌سادگی می‌توانند با حمل مواد اولیه آن به‌طور قانونی و با روشی بی‌خطر آن را به محل موردنظر خود حمل کرده و در آزمایشگاه با یکدیگر ترکیب کنند.
گاز اعصاب نوویچوک در گروه گازهای اعصابی است که از سوی مأموران سابق شوروی در اواخر جنگ سرد استفاده می‌شد. واژه نوویچوک در زبان روسیه به معنی تازه از راه رسیده بوده و گازی به‌شدت سمی و کشنده محسوب می‌شود.
گاز اعصاب نوویچوک چگونه اثر می‌کند؟
این گاز تا حدی برخلاف سایر گازهای سمی اعصاب عمل کرده و بر اساس برخی گزارش‌ها، ترکیبات به‌کاررفته در آن به‌شدت کشنده‌تر از موادی مانند گاز سارین (sarin) یا VX بوده و استفاده از آن نیز به‌سختی قابل‌شناسایی است. به گفته پرفسور آندره ای سلا (Andrea Sella) استاد شیمی در یونیورستی کالج لندن : گاز اعصاب نوویچوک به طرز قابل‌توجهی قابلیت‌های کشنده گازهای اعصاب را افزایش می‌دهد. تاکنون ۵ نوع گاز اعصاب شناسایی‌شده است که عموماً بی‌رنگ و به‌صورت مایع بوده و در کسری از ثانیه قربانی را به قتل می‌رساند. در مورد گاز نوویچوک اما شما امکان آزادسازی مواد سمی را به‌طور آهسته‌تری دارید که این موضوع قدرت کنترل افراد را برای استفاده از آن افزایش می‌دهد. این مواد سمی عموماً از طریق پوست، جذب بدن قربانی شده و از طریق مسدود کردن آنزیم‌های حیاتی بدن وی، ارتباط بین اعصاب، غدد و ماهیچه‌ها را قطع کرده و موجب مرگ فرد مسموم شده می‌شود. درنتیجه فرد قربانی دارای نشانه‌هایی چون مردمک منقبض‌شده چشم، استفراغ، مشکلات تنفسی و ریوی و تشنج عضلانی خواهد بود.
گری استیفنز (Gary Stephens) متخصص داروشناس دانشگاه ریدینگ در این رابطه اعتقاد دارد که متأسفانه مواد اولیه تشکیل‌دهنده این ماده سمی در فهرست مواد ممنوعه نبوده و به‌سادگی می‌توان آن‌ها را به دست آورد. به‌این‌ترتیب تبهکاران و تروریست‌ها به‌سادگی می‌توانند با حمل مواد اولیه آن به‌طور قانونی و با روشی بی‌خطر آن را به محل موردنظر خود حمل کرده و در آزمایشگاه با یکدیگر ترکیب کنند.
این سم می‌تواند با ماده غذائی مورداستفاده قربانی ترکیب‌شده یا از طریق پوست به وی منتقل شود. در این صورت فرایند مرگ حدود یک ساعت به طول انجامیده و فرد شانس چندانی برای نجات ندارد. البته در صورت استفاده از روش درمانی ترکیبات اکسین oxines می‌توان فرد مسموم را نجات داد. اما بهبود به این بستگی دارد که پزشکان چگونه می‌توانند ترکیب مناسب را با دقت مشخص کنند.ازآنجایی‌که عوامل عصبی بر مرکز تنفسی مغز تأثیر می‌گذارند و میزان اکسیژن بدن را کاهش می‌دهند، نگرانی اولیه برای افرادی که در معرض عوامل عصبی هستند، آسیب مغزی است.
ترجمه: احسان محمدحسینی
منبع: cbsnews
No tags for this post.