باستان‌شناسان اولین رشته از زنجیره دست‌اندرکاران آثار فرهنگی محسوب می‌شوند. به‌طورکلی اصلی‌ترین وظیفه هر باستان‌شناس را می‌توان جستجو و پیدا کردن آثار گذشتگان بر اساس روش‌های علمی تفسیر و حفاظت از آن‌ها تا مرحله انتقال به موزه دانست . در مرحله پس از انتقال به موزه نیز وظیفه تفسیر، مطالعه و بررسی آثار باستانی بر عهده باستان‌شناس است و برای نمونه ممکن است یک کتیبه باستانی پس از طی مراحل مرمت به موزه تحویل داده شود اما فرایند مطالعه، کشف رمز و بازخوانی این کتیبه تا سال‌ها ادامه داشته باشد.
مراسم انتخاب و معرفی برترین پژوهش‌های سال باستان‌شناسی در حوزه‌های مختلف این دانش برگزارشده وبرترین‌های دنیای باستان‌شناسی معرفی شدند. این مراسم که با عنوان جایزه باستان‌شناسی معاصر یا Current Archaeology Awards توسط مجله تخصصی باستان‌شناسی Current Archaeology که یک مجله معتبر و شناخته‌شده در این زمینه است، پایه‌گذاری شده و از سال ۲۰۰۹ به بعد همه‌ساله برترین پژوهش‌ها و پژوهشگران حوزه باستان‌شناسی را معرفی می‌کنند.
باید در نظر داشت که باستان‌شناسی یک علم جوان و نوپا است و پیشینه باستان‌شناسی علمی به‌زحمت به دو سده می‌رسد، اگرچه پیش‌ازاین زمان هم فعالیت‌های دوستداران عتیقه را می‌توان به‌عنوان بخشی از تاریخچه باستان‌شناسی محسوب کرد.
به‌طورکلی یک فرد باستان‌شناس وظیفه دارد تا با روش‌های مختلف نسبت به موقعیت‌یابی آثار باستانی ، آزاد کردن آن‌ها از دل خاک ، تفسیر و کشف رمز ناشناخته‌های آن و همچنین محافظت از این آثار اقدام کند. در این راه باستان‌شناسان از علوم دیگری مانند زمین‌شناسی ، فیزیک ، شیمی و …. نیز یاری می‌گیرند. در بسیاری از مواقع باستان‌شناسان با انجام عملیاتی به نام بررسی و شناسایی (EXPLORATION ) به‌صورت گروهی و معمولاً با پای پیاده محوطه بزرگی مانند یک دشت را بررسی کرده و کلیه شواهد و آثار فیزیکی موجود از قبیل مطالعه چین‌خوردگی سطح زمین و بررسی طبیعی یا مصنوعی بودن آن‌ها ، وجود شواهد و آثار دست‌ساز باستانی و حتی مطالعه پوشش گیاهی را به‌دقت بررسی می‌کنند که می‌توان این کار را اولین گام عملی در شناسایی آثار باستانی دانست زیرا شروع این عملیات مستلزم مطالعات گسترده کتابخانه‌ای است . به‌جز انجام بررسی و شناسایی ؛ عمده‌ترین وظیفه عملی باستان‌شناسان انجام حفاری است. حفاری‌های باستان‌شناسی را می‌توان یکی از دشوارترین و حساس‌ترین کارها دانست زیرا در این مسئله امکان اشتباه کردن وجود ندارد و کوچک‌ترین اشتباه می‌تواند منجر به از بین رفتن اثری منحصربه‌فرد باشد.
مراسم انتخاب و معرفی برترین پژوهش‌های سال باستان‌شناسی در حوزه‌های مختلف این دانش برگزارشده وبرترین‌های دنیای باستان‌شناسی معرفی شدند. این مراسم که با عنوان جایزه باستان‌شناسی معاصر یا Current Archaeology Awards توسط مجله تخصصی باستان‌شناسی Current Archaeology که یک مجله معتبر و شناخته‌شده در این زمینه است، پایه‌گذاری شده و از سال ۲۰۰۹ به بعد همه‌ساله برترین پژوهش‌ها و پژوهشگران حوزه باستان‌شناسی را معرفی می‌کنند. یکی از بخش‌های مهم این مراسم نیز انتخاب و معرفی برترین مقاله منتشرشده در مجله طی دوازده ماه گذشته است.
جوایز این مراسم از طریق روی گیری همگانی انجام‌شده و معمولاً نتایج آن در اواخر ماه فوریه و به‌صورت همه‌ساله اعلام می‌شود. بر اساس اعلام رسمی مجله باستان‌شناسی معاصر، برندگان سال ۲۰۱۸ برترین پژوهش‌ها و مطالعات باستان‌شناسی به شرح زیر هستند:
برترین باستان‌شناس سال:
بر اساس آرای اخذشده، هل‌لا اکارت (Hella Eckardt) استادیار و باستان‌شناس دانشگاه ریدینگ عنوان برترین باستان‌شناس سال را به خود اختصاص داد. وی این جایزه را به‌پاس مطالعات و تحقیقات خود درزمینهٔ باستان‌شناسی و فرهنگ روم باستان به دست آورد.
برترین کتاب باستان‌شناسی سال:
کتاب چشم‌انداز گم‌شده پارینه‌سنگی بریتانیا (Lost Landscapes of Palaeolithic Britain) از سوی روی دهندگان مجله باستان‌شناسی معاصر به‌عنوان برترین کتاب نگاشته شده درزمینهٔ باستان‌شناسی در سال گذشته انتخاب شد. این کتاب توسط انتشارات دانشگاه آکسفورد و در ۱۷۰ صفحه توسط بکی اسکات (Matthew Pope)، مارتین باتس (Mark White) نوشته‌شده و همان‌طور که از نام آن مشخص است در رابطه بافرهنگ‌های دوره پارینه‌سنگی بریتانیا اطلاعاتی به پژوهشگران ارائه می‌کند.
پروژه برتر پژوهشی سال:
بلیک مید (Blick Mead) پژوهشگر دانشگاه باکینگهام برای انجام تحقیقات گسترده و انجام عملیات بررسی و شناسایی در چشم‌انداز استون هینج توانست عنوان برترین پروژه پژوهشی را از آن خود کند.
برترین عملیات نجات بخشی سال
بر اساس اعلام مجله باستان‌شناسی معاصر، برترین عملیات نجات بخشی آثار باستانی در سال گذشته نیز به عملیات حفاری اضطراری و نجات بخشی یک مقبره مربوط به عصر آهن که در آن بقایای یک ارابه به‌دست‌آمده بود، اختصاص پیدا کرد. باستان‌شناسان در این عملیات نجات بخشی، توانستند آثار ارزشمند دوران عصر آهن را که در شرایط بدی به سر می‌بردند حفظ کرده و موردمطالعه قرار دهند.
ترجمه: احسان محمدحسینی
منبع: archaeology.co.uk
No tags for this post.