دیدگاه دانشمندان اسلامی به علوم در روزگار باستان

در فاصله قرون یازدهم تا هجدهم میلادی جهان اسلام و دانشمندان آن با تکمیل و جذب تجربیات علوم دانشمندان یونان و روم باستان و ارائه تفسیرهای مختلف برای آن‌ها موفق به پیشرفت‌های بزرگی در حوزه‌های مختلف دانش ازجمله پزشکی، فلسفه و … شدند که ماحصل آن در قالب نوشته‌ها و کتاب‌های ارزشمند متعددی در حوزه‌های مختلف تجلی پیداکرده‌اند.

ازجمله آثار مهمی که در این نمایشگاه به نمایش گذاشته‌شده، مجموعه کتب پزشکی، یادداشت‌های تخصصی ابوعلی سینا، دانشمند بزرگ ایرانی قرن دهم میلادی است. در این نمایشگاه همچنین نسخه‌های خطی که روند درهم‌تنیده شدن علوم یونانی و اسلامی را در حوزه پزشکی نمایش می‌دهد، در برابر دید بازدیدکنندگان و متخصصین قرار خواهد گرفت.

این دانش و دوره زمانی خاصی که با عنوان دوره طلایی علوم جهان اسلام از آن یاد می‌شود، موضوع مطالعه موسسه پژوهش‌های جهان باستان در دانشگاه نیویورک است و نمایشگاهی با عنوان عشق و برهان: تحولات دوره کلاسیک اسلامی (“Romance and Reason: Islamic Transformations of the Classical Past) در همین رابطه از تاریخ چهاردهم فوریه سال جاری تا سیزدهم می برگزار می‌شود. در این نمایشگاه دست‌نوشته‌های علمی از ایران، افغانستان، ترکیه و هندوستان به همراه اشیایی از یونان باستان و دوره اسلامی به نمایش گذاشته‌شده است. در این نمایشگاه و مجموعه به نمایش گذاشته‌شده در آن، روند مواجهه دنیای علم در روزگار میانی اسلامی با دانش باستانی یونان و تغییرات و تطابقات رخ‌داده در آن روایت می‌شود.

ازجمله آثار مهمی که در این نمایشگاه به نمایش گذاشته‌شده، مجموعه کتب پزشکی، یادداشت‌های تخصصی ابوعلی سینا، دانشمند بزرگ ایرانی قرن دهم میلادی است که در ازبکستان امروزی متولدشده بود (ابوعلی سینا در شهر بخارا متولد شد که در آن روزگار بخشی از ایران محسوب شده و ازنظر فرهنگی نیز در حوزه جغرافیای تاریخی خراسان بزرگ طبقه‌بندی می‌شود.) در این نمایشگاه همچنین نسخه‌های خطی که روند درهم‌تنیده شدن علوم یونانی و اسلامی را در حوزه پزشکی نمایش می‌دهد، در برابر دید بازدیدکنندگان و متخصصین قرار خواهد گرفت.

تصویری از دست خط ابوعلی سینا

یکی از حوزه‌های درخشان علوم اسلامی در قرون میانی، بحث نجوم و ستاره‌شناسی است که طی این دوران کتاب‌های زیادی در این حوزه نگاشته شده و دانشمندان مسلمان در آن‌ها به بررسی و توصیف شکل ستارگان و صور فلکی پرداخته‌اند. در حوزه ریاضیات، کتاب‌های مصور فراوانی نشان‌دهنده ذوق هنری و دانش دانشمندان مسلمانی است که هندسه یونانی را فراگرفته و حوزه‌های جدیدی جبر و الگوریتم را پایه نهادند. گفتنی است این نمایشگاه با همکاری برخی نهادهای فرهنگی در خاورمیانه و مشارکت موزه‌ها و کتابخانه‌های ایالات‌متحده امریکا برگزار می‌شود.

هر بخش از این کتاب‌ها و نوشته‌ها را می‌توان یک اثر هنری دانست، از آن جمله کتاب‌های  مصور رنگارنگی هستند که  موضوعات علمی در آن‌ها با نقاشی‌ها و کارهای ظریف جوهر نمایش داده‌شده‌اند. علاوه بر آن، مجسمه‌ها و کاسه‌هایی که یک شاخه‌ی محرمانه‌ای از علم را نشان می‌دهد که امروزه منسوخ‌شده است. این موارد به دانش طالع بینی از روی ستارگان (astrology) می‌پردازد.

این نمایشگاه شامل تورهای هدایت‌شده و سخنرانی‌های تخصصی متعددی می‌شود و اگر شما به هر دلیلی قادر به حضور مستقیم در این نمایشگاه نیستید، می‌توانید از طریق وب‌سایت ویژه این رویداد، کتب و آثار به نمایش گذاشته‌شده در آن را به‌صورت آنلاین تماشا کنید.

ترجمه: احسان محمدحسینی

منبع: washingtonpost

No tags for this post.