بهبود ارتباط صنعت و دانشگاه با ایجاد فضای رقابتی
به گزارش سیناپرس، حجت الاسلام دکتر حسن روحانی رییس جمهوری روز شنبه در مراسم اختتامیه سی و یکمین جشنواره بین المللی خوارزمی در مورد دانشگاه های کارآفرین، پژوهش های کاربردی، اهمیت ارتباط با مراکز بین المللی و قائل نشدن حد و مرز برای علم و تحقیقات سخن گفت.
وی همچنین با توجه به اهمیت دانشگاه کارآفرین خاطرنشان کرد: امروز باید در کشور بازار کار بزرگی را ایجاد کنیم، زیرا استخدام دولتی بسیار محدود است و خود دولت هنوز به چابکی مورد نظر دست نیافته است؛ معیار پژوهش باید صنعتی شدن محصول و به دست آوردن بازار بوده و معیار دانشگاه خوب باید کارآفرینی آنها باشد.
رئیس جمهوری ادامه داد: پژوهش ها باید منتهی به تصرف بازار و صنعتی شدن و تجربی شدن بشود، دستیابی به این هدف نیاز به تجدید نظر در برنامه ها، کنکور دانشگاه ها، جذب دانشجو و چگونگی آمایش واحدهای دانشگاهی دارد.
فضای رقابتی و انگیزه رقابت مشوق صنایع
مدیرکل امور پژوهشی دانشگاه صنعتی امیرکبیر با اشاره به عوامل موجود برای بهبود ارتباط صنعت و دانشگاه و بهبود فناوری در صنایع روز شنبه به ایرنا گفت: یکی از عوامل موثر وجود فضای رقابتی جدی در صنعت است. در این صورت صنایع به فناوری و نوآوری در حوزه کاری خود نیاز پیدا کرده و طبعا به دستاوردهای دانشگاه در این رابطه مراجعه خواهند کرد.
دکتر محمد محمدی اقدم در گفت وگو با خبرنگار ایرنا ادامه داد: این رقابت خصوصا اگر در عرصه بینالمللی شکل بگیرد برای بهبود و ارتقای فعالیت های صنایع بسیار مهم بوده و همین امر باعث افزایش کارآمدی و ارائه محصولات بهتر در جامعه می شود.
وی افزود: داشتن انگیزه جدی برای رقابت در همه صنایع ضروری است؛ برای نمونه در صنایع خودروسازی، اگر خودروسازان داخلی با فضای رقابتی روبرو باشند و بتوانند شرایط مناسب این رقابت را در فضای منطقی مدیریت کنند طبیعی است هر روز محصول بهتری را به مردم عرضه خواهند کرد. هر چند باید پذیرفت مدیریت چنین وضعی در دنیای تنگ رقابت های امروزی بسیار سخت و پر هزینه خواهد بود.
عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر همچنین عامل دیگر را سیاست های کلان سیاسی، اقتصادی و اجتماعی در کشور دانست و افزود: مجموع این سیاست ها در رابطه منطقی با یکدیگر به جذب فناوری توسط صنایع کمک کرده و در موفقیت یا شکست آنها تاثیر قطعی دارد.
***فضای کلی اقتصاد جامعه ناشی از سیاست های کلان عامل دوم
وی با اشاره به این سیاستها افزود: فضای کلی اقتصاد جامعه که ناشی از سیاست های کلان کشور است موجب می شود بخش تحقیق و توسعه صنایع به طور صحیح شکل گرفته و با تعامل مناسب با پروژه ها و نوآوری ها در محیط دانشگاه ها زمینه های جذب آنها و پیشرفت را فراهم کنند.
محمدی اقدم تصریح کرد: در این زمینه باید قوانین و اسناد بالادستی به گونهای تنظیم شوند که دانشگاه و صنعت به تدریج به سمت همکاری پایدار پیش بروند. حتی بعد از تدوین و اجرای قوانین، پایش مرتب و زمان بندی شده اجرای قوانین و رصد نقاط و ضعف و قوت آنها و بالاخره اصلاح قوانین جهت افزایش بهره وری از ضروریات است. این مسیر می تواند به کاربردی شدن پژوهش ها و حرکت به سوی دانشگاه های نسل سوم کمک نماید.
زنجیره توجه به پژوهش های کاربردی تعریف شود
وی در مورد چالشهای ملی و توجه دانشگاه ها به این چالش ها نیز گفت: دانشگاهها به اولویتهای ملی توجه دارند؛ برای نمونه در دانشگاه امیرکبیر 5 حوزه به عنوان محورهای پژوهش تعریف شده که سلامت، ایمنی و محیط زیست جزء این محورهاست.
عضو هیات علمی دانشگاه امیرکبیر افزود: اما زنجیرهای وجود دارد که باید درست و منطقی برای انجام پژوهش ها تعریف شود و راهنمای دانشجویان و اساتید باشد، از مباحث مالی گرفته تا جذب دستاوردهای دانشجویان در صنعت و بکارگیری این فناوری ها در حل مشکلات ملی مانند بحران آب یا معضلات زیست محیطی و نظایر آن.
وی با اشاره به ضرورت حرکت دانشگاه در مرزهای دانش نیز گفت: اساتید دانشگاه همزمان با توجه به مشکلات کشور باید در سطح بین المللی و مرزهای دانش نیز فعال باشند.
مدیر کل امور پژوهشی دانشگاه صنعتی امیرکبیر افزود: به نظر می رسد نقطه مطلوب باید جایی در نظر گرفته شود و باید به تدریج به سوی دانشگاههایی برویم که اساتید ضمن انجام پژوهشهای کاربردی در مرزهای دانش نیز حرکت کنند و به عبارتی مشکل صنعت به مرزهای دانش نزدیک باشد. البته در دانشگاه های جهان نیز اساتید گاه در دو بخش حل مشکلات صنعت و حرکت در مرزهای دانش کار می کنند که دولت ها در تامین هزینه های بخش دوم که صنعت کمتر انگیزه هزینه دارد، فعال هستند.
حرکت در مرزهای دانش یا پژوهش های کاربردی؟
محمدی اقدم اشاره کرد: اگر ما تلاش برخی اساتید را در حرکت در مرزهای دانش نادیده بگیریم جندان منطقی بنظر نمی رسد و طبعا بعد از مدتی با دستاوردهای علمی دنیا فاصله گرفته و اساسا مفاهیم جدید علمی را حتی در محیط های آکادمیک نمی توانیم دنبال کنیم.
«بنابرین در روند پژوهش در کشور باید حرکت تدریجی را در نظر داشت و بدانیم که گفتمان موجود که غالب فرمول ها و حرکت صفر یا صد را توضیه میکنند در محیط علمی دانشگاههی پاسخگو نخواهد بود».
عضو هیات علمی دانشگاه امیرکبیر در مورد خصوصیات یک پژوهش خوب در دانشگاهها نیز توضیح داد: پژوهش مطلوب و کاربردی، طبعا پژوهشی است که هم در مرزهای دانش حرکت کرده و هم مشکلی را از صنعت حل کند.
وی گفت: این امر در بعضی رشته ها ممکن نیست ولی در حوزههایی مانند علوم جدید فناوری نانو یا زیست فناوری میتوانیم پژوهشهایی انجام دهیم که هر دو مختصه را داشته باشند، هم مقالهای منتشر شود که معتبر و بینالمللی باشد و هم در صنعت دستاوردی داشته باشد.
سهم پژوهش از بودجه عمومی کشور همچنان نیم درصد
استاد دانشکده مکانیک دانشگاه امیرکبیر همچنین با انتقاد از افزایش نیافتن سهم پژوهش در بودجه کشور گفت: از حداقل یک دهه قبل قرار بود سهم پژوهش در بودجه کشور به 1 (و در برخی اظهارنظرها تا 3) درصد برسد، با توجه به اینکه سهم پژوهش در بودجه کشورهای پیشرفته تا 3 درصد هم می رسد، اما هنوز بودجه پژوهش حدود نیم درصد است و نکته مهمتر اینکه حتی نمی دانیم این نیمدرصد هم به درستی و واقعی در بخش پژوهش هزینه می شود یا خیر؛ زیرا بنظر می رسد بخشی از آن به هزینههای جاری تخصیص می یابد.
سی و یکمین جشنواره بین المللی خوارزمی روز گذشته (شنبه پنجم اسفند ماه ) با حضور رییس جمهوری، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و معاون علمی و فناوری رییس جمهوری و معرفی و تقدیر از 15 برگزیده داخلی و خارجی به کار خود پایان داد.