چندی پیش یک بیمار در ایالات‌متحده امریکا به دلیل وجود مشکل در عروق خونی خود، تحت عمل جراحی قرارگرفته و استنت (stents) در شریان عروق کرونر وی نصب شد. استنت باهدف درمان گرفتگی عروق در داخل رگ‌هایی که دچار تنگی و انسداد شده‌اند نصب‌شده و به درمان بیمار کمک می‌کند. روزنامه نیویورک تایمز در توصیف این جراحی در تیتر اصلی خود از عنوان: «غیرقابل‌باور است زیرا استنت های قلب به کاهش درد قفسه سینه کمک می‌کنند.» استفاده کرد.
هنوز مطالعات چندانی درزمینهٔ درمان غیرواقعی و استفاده از حس تلقین انجام‌نشده است و این نوع درمان متأسفانه با مخالفت‌های زیادی روبه‌رو است درحالی‌که انجام سنجیده آن میتواند از انجام بسیاری از جراحی‌های غیر لازم جلوگیری کرده و در هزینه و سلامت بسیاری از افراد، تأثیرات مفیدی داشته باشد.
این موضوع در حالی رخ داد که فرد بیمار طی چند هفته قبل از جراحی خود، دردی کشنده در قفسه سینه خود حس کرده و این درد با افزایش فعالیت فیزیکی وی بیشتر می‌شد. در حال حاضر بیمار موردنظر، درمان شده و بدون درد قادر به انجام فعالیت‌های عادی و روزمره خود و پیگیری بازی‌ها و ورزش‌های موردعلاقه‌اش است.
در نوامبر سال گذشته میلادی، نتایج یک پژوهش که توسط محققان بریتانیایی منتشر شد، نشان می‌داد که در کنار انجام جراحی‌های اصلی، گاهی استفاده از جراحی‌های غیرواقعی و ساختگی نیز میتواند مفید باشد. این روش احتمالاً بهترین روش برای ارزیابی یک عمل جراحی است. در این مطالعات پژوهشگران 200 بیمار را که دچار انسداد عروق بودند به‌طور تصادفی انتخاب کرده و روی برخی از آن‌ها عمل جراحی واقعی نصب استنت انجام و روی برخی دیگر جراحی غیرواقعی انجام دادند.
در نسخه واقعی، جراح یک کاتتر (لوله‌ای انعطاف‌پذیر) یا بالون ناقص را از طریق یک شریان در کشاله ران یا بازوی بیمار وارد کرده و به محل انسداد واردشده و سپس رگ را با افزایش حجم بالن گسترش داده و در آن‌یک استنت از جنس سیم مسی قرار داده می‌شود.
در نسخه غیرواقعی و جراحی نمایشی اما لوله انعطاف‌پذیر کاتتر استفاده می‌شود اما جراح تنها وانمود به انجام کل فرایند اجراشده در جراحی کامل کرده و بیمار فکر می‌کند که تحت درمان کامل قرارگرفته است. نتیجه به‌دست‌آمده، بسیار حیرت‌انگیز بود زیرا هر دو گروه پس از شش هفته شرایط یکسانی داشته و با کاهش درد در قفسه سینه مواجه شدند نتایج آزمایش دویدن روی تردمیل نیز در هر دو گروه یکسان بوده و تفاوتی نشان نمی‌داد.
نتایج تحقیقات فوق از این نظر دارای اهمیت زیادی است که انجام جراحی نصب استنت در سراسر جهان بسیار رایج و محبوب بوده و همه‌ساله بیش از پانصد هزار نفر در سراسر جهان تحت این جراحی قرار می‌گیرند.در بین پژوهشگران تردیدهای بسیار اندکی درباره سودمندی این جراحی در بیماران قلبی وجود دارد اما سؤال این است که آیا انجام این جراحی برای دیگر بیماران نیز لازم است؟
مطالعات متعددی نشان داده‌اند که انجام این جراحی خطر حملات قلبی و مرگ را پایین نمی‌آورند اما توجیه اصلی برای انجام این جراحی رفع علائمی مانند درد قفسه سینه و شناخته‌شده به‌عنوان آنژین پایدار و تنگی نفس بوده است. نتایج این مطالعات نشان می‌دهد که در مورد بیماران فوق، ارائه دارو و تغییر سبک زندگی میتواند مفید بوده و تأثیری مشابه جراحی داشته باشد.
نمونه دیگر در این زمینه، عمل جراحی آتروسکوپی زانو (arthroscopic knee surgery) است. این جراحی یکی از معمول‌ترین عمل‌های جراحی ارتوپدی است. بیش از دو میلیون نفر سالانه به‌منظور پاک‌سازی غضروف‌های متخلخل ناشی از آرتریت و سایش دژنراتیو و زانو، ازجمله منیسک پاره شده این جراحی را انجام می‌دهند. بااین‌حال مطالعات جراحی غیرواقعی و تحقیقات دیگر نشان داده‌اند که برای اکثریت قریب به‌اتفاق چنین افرادی، انجام جراحی آتروسکوپی زانو هیچ مزیتی ندارد زیرا این بیماران به‌خوبی با درمان فیزیکی، کاهش وزن و ورزش بهبود خواهند یافت.
نتایج یک مطالعه دیگر نشان می‌دهد که ارائه قرص‌های قند که در حالت عادی تأثیری در تخفیف سردرد ندارد، موجب کاهش میزان سردرد در 22 درصد از بیماران شده است و طب سوزنی جعلی نیز به 38 درصد از بیماران احساس درمان شدن داده است. ریتا ردبرگ (Rita Redberg) متخصص قلب از دانشگاه کالیفرنیا در این رابطه می‌گوید: دارونماها و درمان‌های تلقینی معمولاً تأثیر شگرفی در بهبود شرایط بیماران دارند.
این مسئله در حالی است که هنوز مطالعات چندانی درزمینهٔ درمان غیرواقعی و استفاده از حس تلقین انجام‌نشده است و این نوع درمان متأسفانه با مخالفت‌های زیادی روبه‌رو است درحالی‌که انجام سنجیده آن میتواند از انجام بسیاری از جراحی‌های غیر لازم جلوگیری کرده و در هزینه و سلامت بسیاری از افراد، تأثیرات مفیدی داشته باشد.
ترجمه: احسان محمدحسینی
منبع: scientificamerican
No tags for this post.