راهکارهای بهبود نوآوری در اقتصاد دانش‌بنیان

در دهه حاضر، «اقتصاد دانش‌بنیان» واژه‌­ای رایج و جذاب در محافل علمی کشور بوده و توجه بسیاری از دانشمندان و صاحب‌نظران را به خود جلب نموده است. به گفته کارشناسان، شاخص جهانی این نوع اقتصاد یعنی «اقتصاد دانش‌بنیان» دارای چهار پایه اصلی بوده که «نوآوری» یکی از این پایه­‌ها است.

در دنیای پر تحول امروز، دانش و نوآوری اساسی‌­ترین عامل پیشرفت در عرصه­‌های صنعتی و اقتصادی محسوب می‌شوند. ولی متأسفانه در این رابطه و در حوزه فناوری، کشور ایران از امتیاز کمتری نسبت به متوسط جهانی برخوردار است.

به گفته کارشناسان، شاخص جهانی این نوع اقتصاد یعنی «اقتصاد دانش‌بنیان» دارای چهار پایه اصلی بوده که «نوآوری» یکی از این پایه­‌ها است.

به همین منظور، پژوهشگران «دانشگاه علامه طباطبایی» در مطالعه‌ای پژوهشی به‌منظور کمک به ارتقای سطح نوآوری و به‌تبع آن، سطح اقتصاد دانش­‌بنیان، آمارهای جهانی در حوزه این نوع اقتصاد و همچنین نوآوری را استخراج کرده و سپس وضعیت این ورودی­‌ها را با متوسط جهانی مقایسه نموده‌اند. 

نتایج بررسی­‌های سلامی، مجری این طرح و همکارانش در این پژوهش، نشان داد که در مقایسه با متوسط جهانی، وضعیت کشور در حوزه نوآوری پایین‌­تر بوده و برای بهبود خروجی­‌های نوآوری، کشور نیازمند معیار­های متعددی ازجمله: تعداد محققین، پایداری سیاسی و عدم استفاده از خشونت، آزادی مطبوعات، هزینه ناخالص تحقیق و توسعه و همچنین هزینه تحقیق و توسعه در کسب‌وکارهای اجتماعی است.

همچنین با نتایج این پژوهش، مشخص شد که در برنامه ششم توسعه تنها به معیار «درآمد ناخالص­ داخلی» به ازای هر واحد انرژی مصرف اشاره شده است و اشاره مستقیمی به سایر معیار­های مهم نشده است.

به‌علاوه، مقایسه معیار­ها با متوسط جهانی نشان داد که جهت بهبود خروجی­‌های نوآوری، کشور نیازمند به ارتقای سطح معیار­های تحقیق و توسعه، کارکنان دانشی، فناوری اطلاعات و ارتباطات، محیط سیاسی و پایداری بوم‌شناختی است.

محققین در پایان پیشنهاد داده‌اند که در یک فرآیند تحقیقاتی، الزامات و ویژگی­‌های حوزه‌­های مختلف کشور بررسی‌شده و حوزه­های اولویت­‌دار جهت استفاده از این بازارها معرفی شود.

گفتنی است این یافته‌ها، در فصل‌نامه «رشد فناوری» وابسته به مرکز رشد فناوری اطلاعات و ارتباطات رویش که خود از موسسات زیرمجموعه جهاد دانشگاهی است به چاپ رسیده است.

 

گزارش: محمدرضا دلفیه

منبع: سلامی، ر. و همکاران. 1396. حرکت به سوی اقتصاد دانش بنیان با بررسی ارتباط درونی میان ابعاد ورودی و خروجی شاخص جهانی نوآوری. فصل نامه رشد و فناوری، 13(51): 25-16.

No tags for this post.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا