دردسرهای تیزهوشی

در پژوهش فوق، اعضای مِنسا از لحاظ ابتلا به اختلالات خلقی، اختلالات اضطراب، اختلال کم‌توجهی ـ‌ بیش‌فعالی و اوتیسم و همچنین ابتلا به آلرژی‌های محیطی، آسم و اختلالات خودایمنی بررسی شدند. این بررسی از طریق ارسال پرسش‌نامه صورت گرفت و نشان داد، اعضای مِنسا بویژه درمورد میزان ابتلا به اختلالات خلقی و اختلالات اضطراب با عموم مردم تفاوت دارند. 26/7 درصد شرکت‌کنندگان در این پژوهش گزارش کردند که مبتلا به اختلالات خلقی تشخیص داده شده‌اند و 20 درصد نیز از ابتلا به اختلالات اضطراب خبر دادند،‌ حال آن که میانگین ابتلای مردم عادی به اختلالات مذکور حدود 10 درصد اندازه‌گیری شده است. شاید این تفاوت چند درصدی را چندان جدی نگیرید، اما همین مقدار تفاوت به لحاظ آماری بسیار حائزاهمیت است و در مورد سایر اختلالات نیز بر روابط معنی‌دار دلالت دارد. ناگفته نماند که شیوع آلرژی‌های محیطی در میان این افراد حدود سه‌برابر مردم عادی گزارش شد.

پژوهشگران در تحلیل این یافته‌ها بیان داشتند، تیزهوشی بالا با بیش‌تهییج‌پذیری روانی و فیزیولوژیک در ارتباط است. بیش‌تهییج‌پذیری روانی به تمایل افراطی به نشخوار فکری و نگرانی اشاره دارد و بیش‌تهییج‌پذیری فیزیولوژیک از واکنش شدید بدن نسبت به استرس ناشی می‌شود. این دو نوع بیش‌تهییج‌پذیری در افراد تیزهوش طی کنش متقابل در چرخه‌ای معیوب به اختلالات عملکردی می‌انجامد. برای مثال، افراد تیزهوش تمایل عجیبی به تحلیل افراطیِ خصوصا بازخوردهای منفی از خود نشان می‌دهند و مثلا اگر از مافوق‌شان انتقادی بشنوند، این انتقاد را به حدی پیش‌ خودشان تجزیه‌وتحلیل می‌کنند که موجب تحریک واکنش‌های استرسی و اضطراب‌گونه در بدن می‌شود. البته، باید توجه داشت، اگر اختلالی در جمعیت بررسی‌شده شایع‌تر از مردم عادی است، به این معنی نیست که چنین اختلالاتی به‌علت تیزهوشی بالا به وجود ‌می‌آید. کسانی که عضو مِنسا ‌می‌شوند، نه تنها از لحاظ بهره‌هوشی بلکه از لحاظ ویژگی‌های دیگر نیز با عموم مردم تفاوت دارند. بیشتر این افراد به‌علت اشتغالات فکری از ورزش‌های جسمی و تعاملات اجتماعی که هردو روی سلامت جسمی و روانی مؤثرند، غافل می‌مانند. بعلاوه، نقش عوامل ژنتیک را نیز نباید از نظر دور داشت، زیرا مطالعات نشان داده، بخشی از ارتباط بین تیزهوشی و طول عمر از عوامل ژنتیک تأثیر می‌پذیرد، اما چنانچه در ادامه پژوهش فوق ثابت شود، بیش‌ تهییج‌پذیری روانی و فیزیولوژیک از عوارض بعضا اجتناب‌ناپذیر تیزهوشی بالاست، پژوهشگران به‌دنبال راهکارهای مداخله‌ای حل این مشکل خواهند بود.