بیت‌کوین یک روش پرداخت دیجیتال است که بر مبنای رمزنگاری و با شبکه‌ای از کامپیوترها موجودیت پیدا می‌کند. بانک مرکزی یا هیچ مرکز دیگری متولی این ارز دیجیتال نیست و تمام نقل و انتقال‌های آن صرفاً با تأیید در شبکه امکانپذیر می‌شود.در واقع بیت‌کوین که نوعی ارز «رمزپایه» محسوب می شود، هنوز به عنوان یک واحد پولی به رسمیت شناخته نشده است، اما بسیاری در دنیای اینترنت با استفاده از آن و بدون حضور واسطه ای چون بانک ها، خرید و فروش می کنند.
براساس اطلاعات عمومی، بیت کوین امکان پرداخت‌های بسیار کم هزینه را فراهم می‌کند. شبکه بیت‌کوین سیستم کنترل کننده متمرکز ندارد و توسط هیچ سازمان، مؤسسه، و یا نهاد دولتی اداره نمی‌شود. زمان متوسط تأیید هر انتقال بیت‌کوین، حدود ۱۰ دقیقه است.
ارزش پول دیجیتال بیت‌کوین در این هفته با رشد ۷۰ درصدی ابتدا به ۱۷ هزار دلار صعود پیدا کرد و هم اکنون تا ۱۶ هزار دلار پایین آمده است. این در حالی است که در ماه ژانویه سال جاری قیمت تقریبی بیت‌کوین هزار دلار بوده است.
اما این روزها قیمت بیت کوین فراز و فرودهایی را تجربه کرده کماینکه این پول اینترنتی که در ۴۸ ساعت با افزایش ۴۰ درصدی قیمت همراه بود، روز جمعه هفدهم آذرماه با کاهش یک پنجم قیمت اش همراه بود.
کارشناسان و منتقدان این رشد قیمتی را با تعابیری مثل «حباب در حال ترکیدن» یا «قطار بدون ترمز» توصیف کرده‌اند. آن‌ها معتقدند که این رشد کاذب است و نسبت به شکست آن هشدار داده‌اند. همان‌طور که حباب دات-کام در حد فاصل سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۲ میلادی ترکید و ورشکستگی بسیاری از شرکت‌های اینترنتی را رقم زد.
اما هستند کسانی که بر این باورند، افزایش قیمت بیت‌کوین به دلیل ورود آن به معاملات اصلی بازار است.
اکنون سؤال این است که آیا ارزهای دیجیتال شانسی برای اعلام حضور در معاملات اصلی و غالب بازار را دارند یا نه؟
«کریستین لاگارد»، سرپرست صندوق بین‌المللی پول معتقد است پول‌های دیجیتال می‌توانند برای پول‌های سنتی که توسط دولت‌ها ارائه می‌شوند، رقابت ایجاد کنند. او در سخنرانی اخیر خود در کنفرانس لندن گفت: «من معتقدم نادیده گرفتن پول‌های دیجیتال عاقلانه نخواهد بود.»
اما او در عین حال جاافتادن ارزهای دیجیتال در بازار معاملات روزانه را چشم‌اندازی دور دانست و دلیل آن را نوسانات شدید و ریسک بالای پول‌های دیجیتال دانست. او گفت:این شرایط به این دلیل وجود دارد که تکنولوژی‌های سازنده ارزهای دیجیتال قابلیت سنجش و مقیاس ندارند. چراکه اگرچه سیستم بیت‌کوین بسیار شبیه دنیای پول‌های کاغذی است و درست مثل پول کاغذی، این حجم تجارت انجام شده است که ارزش پول را تعیین می‌کند،اما در دنیای پول کاغذی دولت‌ها با کنترل میزان عرضه و تقاضا تلاش می‌کنند تا بازار را کنترل کنند و از نوسان زیاد ارزش پول جلوگیری کنند، در حالی که در بازار بیت‌کوین، هیچ قدرتی برای کنترل عرضه و تقاضا وجود ندارد و به همین دلیل است که نوسانات این بازار زیاد است و ریسک بالایی می‌طلبد.
در حال حاضر تنش‌های سیاسی در دنیا و البته در آسیا، کشورها را به سمت استفاده از بازار پول دیجیتالی سوق داده است. در این میان نظرات متفاوتی از کارشناسان اقتصادی ارائه می‌شود. بعضی‌ها معتقدند که بیت‌کوین سرمایه‌ای برای دوره‌های بحرانی اقتصادی است و عملکرد آن را تقریباً شبیه به عملکرد بازار طلا می‌دانند. در حالی که عده‌ای دیگر با وجود شباهت‌هایی که بین بیت‌کوین و پول کاغذی وجود دارد، آن را جایگزین مناسبی برای سیستم پولی کنونی دنیا نمی‌دانند زیرا ارزش‌گذاری آن به سادگی انجام نمی‌شود. به این معنی که نمی‌توان پیش‌بینی کرد اگر ارزش دلار یا یورو یک درصد افزایش یا کاهش پیدا کند، ارزش هر بیت‌کوین در بازار چه تغییری پیدا خواهد کرد.
به همین دلیل است که اگرچه بیت‌کوین به عنوان یک پول دیجیتال جای خود را در میان بحث و جدل‌های اقتصاددانان باز کرده است اما هنوز همه کشورها آن را به‌عنوان یک پول رسمی نمی شناسند و نسبت به حضورآن در معاملات اصلی بازار مطمئن نیستند.
در ایران نیز به دلیل همین خاصیت ریسک‌پذیری بالا و عدم اطمینان، تاکنون قانون مشخصی برای معامله با ارز دیجیتال وضع نشده است و بانک مرکزی آن را ارز رسمی کشور نمی‌شناسد، اما معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی از نهایی شدن سند مربوط به ارزهای دیجیتال تا پایان نیمه نخست سال آینده خبر داده است.
گزارش: غزال غضنفری
No tags for this post.