فیس‌بوک بزرگ‌ترین شبکه اجتماعی جهان است و میلیاردها کاربر این شبکه اجتماعی روزانه در آن متون و عکس‌های مختلفی را قرار داده و حتی پای عکس‌ها به دعوا و جدل دیجیتالی نیز می‌پردازند.در این میان علت این امر چیست و چرا کسانی که در شبکه‌های اجتماعی عضو هستند، ساعت‌های باارزش زندگی خود را در این شبکه‌ها سپری کرده و احساس اندوه و از دست دادن زمان را حس نمی‌کنند.
به‌تازگی پاسخ این سوال توسط یکی از نام‌های بزرگ شبکه‌های اجتماعی در جهان ارائه شده است. شان پارکر که نخستین رییس شرکت فیس‌بوک بود، در مصاحبه‌ای اطلاعاتی درباره شرایط کارکرد شبکه‌های اجتماعی منتشر کرده است. او که یک هکر کامپیوتری نیز بوده است، شبکه‌های اجتماعی را درست مانند هکرها در دنیای کامپیوتر می‌داند. هکرها از نقاط ضعف سیستم‌های کامپیوتری برای نفوذ به آن‌ها استفاده می‌کنند و شبکه‌های اجتماعی نیز از نقاط ضعف مغز و ساختار فکری انسان برای نفوذ به زندگی او بهره می‌برند.
پارکر دراین‌باره می‌گوید که شبکه‌های اجتماعی به نحوی طراحی‌شده‌اند که کاربران فکر کنند مزایای حضور در این شبکه‌ها به معایب آن‌ها می‌چربد. بر اساس گفته‌های او، شبکه‌های اجتماعی از ساختار تصمیم‌گیری مغزی انسان سو استفاده کرده و موجب می‌شوند تا بیشترین توجه را به این شبکه‌ها بکنیم.
پارکر می‌گوید که سوال اصلی هر شبکه اجتماعی را می‌توان در این دانست که چگونه می‌توان موجب شد که بیشترین زمان و تمرکز فرد به شبکه‌های اجتماعی اختصاص پیدا کند. برای این کار به میزانی از ترشح دوپامین در بازه‌های زمانی مشخص نیاز است. برای مثال هرچند دقیقه یک‌بار، یک کامنت یا لایک شدن یک پست یا عکس فرد می‌تواند موجب شود تا فرد با ترشح دوپامین در مغز خود روبرو شود.
پارکر این کار را استفاده از نقاط ضعف ساختار روان‌شناختی انسان می‌داند و می‌گوید که افرادی مانند او و مارک زاکربرگ به‌خوبی این موضوع را درک کرده و به بهترین نحو آن را بر روی شبکه اجتماعی خود پیاده‌سازی کرده‌اند. این امر در حقیقت نیاز اولیه ارتباط اجتماعی در انسان‌ها است و به همین دلیل نیز مغز انسان فریب می‌خورد که از طریق شبکه‌های اجتماعی، با یک رابطه اجتماعی واقعی روبرو است. این امر درست مثل وقتی است که در یک محیط شلوغ، ناگهان اسم خود را می‌شنوید و تمام حواس شما معطوف به منبع صدا می‌شود. به این ترتیب می‌توان گفت که شبکه‌های اجتماعی به روشی کاملا هوشمندانه ذهن ما را کنترل می‌کنند و ما را مجبور به باقی ماندن در این شبکه‌ها می‌کنند.
منبع: scientificamerican
ترجمه: آناهیتا عیوض خانی
No tags for this post.