تیمی از پژوهشگران بین المللی در حوزه های تاریخ و اقتصاد به سرپرستی جوکیو باریاموویچ (Gojko Barjamovic) موفق به ساخت الگوریتمی برای پردازش داده های تجاری بیش از 12 هزار لوح نوشته شده به خط میخی توسط بازرگانان آشوری شدند. این الواح متعلق به حدود 4 هزار سال پیش هستند.
در این نوشته ها، قیمت اجناس، میزان جمعیت، اطلاعات محموله های تجاری و جزئیات دیگری از 26 شهر باستانی در منطقه بین النهرین وجود دارد. موضوع قابل توجه در رابطه با الواح فوق این است که تنها 15 شهر از شهرهای فوق شناسائی شده و یازده شهر دیگری که در این الواح میخی به ان ها اشاره شده هنوز ناشناخته بوده و از محل آن ها اطلاعاتی در دسترس نیست.
در این نوشته ها، قیمت اجناس، میزان جمعیت، اطلاعات محموله های تجاری و جزئیات دیگری از 26 شهر باستانی در منطقه بین النهرین وجود دارد. موضوع قابل توجه در رابطه با الواح فوق این است که تنها 15 شهر از شهرهای فوق شناسائی شده و یازده شهر دیگری که در این الواح میخی به ان ها اشاره شده هنوز ناشناخته بوده و از محل آن ها اطلاعاتی در دسترس نیست.
با فرض اینکه معامله گران دوران باستان بیشتر علاقه مند بودند کالاها را به شهرهای نزدیک به خانه و شهر محل سکونت خود منتقل کنند، محققان توانستند فاصله های بین شرکای تجاری را برآورد کرده و بنابراین مکان های 11 شهر از گم شده را تخمین بزنند.
در ادامه اطلاعات فوق با کمک دیگر اعضای این تیم پژوهشی یعنی مورخان، که مطالعات خود را بر اساس توصیف چشم انداز یا سوابق فاصله ها و جهت های ذکر شده در این اسناد تاریخی بنا نهاده بودند، مورد ارزیابی قرار گرفته و محل شهرهای فوق از این منظر حدس زده شد. پژوهشگران در ادامه و با تکیه بر مطالعات مورخان کار خود را بر اساس توصیف چشم انداز، یا سوابق فاصله ها و جهت ها بر اساس حدس و گمان، بررسی کرده اند.
در بیشتر موارد پژوهشگران دریافتند محل تخمینی شهرهایی که بر اساس الگوریتم های طراحی شده تعیین شده اند با مکان هایی که مورخان به عنوان محل احتمالی وجود این شهرهای گم شده پیشنهاد داده اند، تطبیق داشته یا در فاصله ای بسیار نزدیک قرار دارد.
پژوهشگران همچنین دریافتند هنگامی که مورخان در مورد موقعیت احتمالی شهرهای فوق الذکر اختلاف نظر دارند، مدل ریاضی میتواند شواهد بیشتری ارائه دهد. این تیم همچنین تخمین های خود را نسبت به مکان های سه شهر مشهور باستانی را بررسی کرده و مشخص شد که موقعیت یابی آن ها فقط در دو مورد درست بود. آن ها همچنین دریافتند که سومین شهر گم شده از مراکز اصلی تجارت آشور دورتر است و موقعیت یابی محل شهرها به کمک الگوریتم، قابل استناد تر از تحلیل های مورخان است.
در یکی از این لوحه های نوشته شده به خط میخی این متن مشاهده می شود: « از دورهومیت (Durhumit) تا کانش (Kaneš) من پنج مناس (minas) مسی هزینه کردم. برای رسیدن به واهشوشان (Wahšušana) نیز سه مناس مسی هزینه کردم. برای مقادیری از 4 شمش نقره، اجناس کوچک را خریداری و مصرف کردم »
این الواح دارای اطلاعات جالبی از فاصله بین شهرها هستند و نکته جالب این است که در حفاری های باستان شناسی محل شهر کانش مشخص است اما کسی نمی داند شهر دورهومیت کجا قرار داشته است؟
به طور سنتی، مورخان و باستان شناسان این گونه متون را برای شناسائی و کسب اطلاعات کیفی که ممکن است یک محوطه باستانی را پیدا کنند، تحلیل می کنند. به عنوان مثال، توصیف های مرتبط با ویژگی های چشم انداز یا نشانه های فاصله یا جهت از دیگر شهرهای شناخته شد اند.
در حقیقت این مطالعات به پژوهشگران امکان می دهد تا دریابند شهرهای باستانی چگونه رشد کرده، توسعه یافتند و محل احتمالی آن ها کجاست؟
ترجمه: احسان محمدحسینی
منبع: archaeology.org
No tags for this post.