خون ذخیره بسیار مهمی است که هم در مداوای بیماران و هم در مدیریت بحران‌ها و موانع اضطراری کاربرد دارد. نقش خون چه در روند درمان بیماری‌ها و مداخلات جراحی و چه در شرایط بحرانی رویارویی با جراحات ناشی از سوانح و حوادث و بلایای طبیعی و جنگ حیاتی و انکارناپذیر است.
همه ساله سوانح و حوادث غیرمترقبه، عامل تهدیدکننده زندگی و سلامت میلیون‌ها انسان به‌شمار می‌رود. در دهه گذشته حوادث غیرمترقبه و بلایای طبیعی عامل مرگ بیش از یک میلیون انسان در جهان بوده و سوانح و حوادث نیز سالانه سلامت بیش از ۲۵۰ میلیون نفر را تهدید می‌کند. این در حالی است که بلایای طبیعی همچون زلزله، سیل و طوفان نه فقط نیاز به خدمات فوریت‌های پزشکی را بیش از پیش مورد توجه قرار می‌دهد، بلکه در مواردی سبب تخریب اغلب مراکز بهداشتی و درمانی نیز می‌شود.
در حال حاضر سازمان انتقال خون ایران با ایجاد شبکه خون‌رسانی و تعیین استان‌های معین، این امکان را فراهم کرده است که در شرایط بحرانی، استان‌های نیازمند از طریق این شبکه و استان‌های معین، نیازهای خون خود را تأمین کنند.
اهمیت اهداء خون به اندازه‌ای است که گفته می‌شود یک کیسه خون اهداکننده، تبدیل به چهار فرآورده خونی می‌شود که با آن می‌توان جان حداقل چهار نفر را در شرایط بحرانی نجات داد.
در کشور ما بیش از 95 درصد اهداکنندگان خون را مردان تشکیل می‌دهند و زنان رغبت چندانی برای اهداء خون ندارند. این در حالی است که شرایط عمومی اهداء خون زنان با مردان تفاوتی ندارد و تنها تفاوت در این زمینه به تعداد دفعات اهداء خون برمی‌گردد که بر این اساس، زنان حداکثر سه بار در سال می‌توانند خون اهداء کنند.
باور غلطی که برای بیشتر زنان وجود دارد و باعث می‌شود از اهداء خون استقبال نکنند، ترس از کم‌خونی است. این در حالی است که آمار کم‌خونی در بین زنان ایرانی حدود 20 درصد است؛ یعنی از هر 5 زن ایرانی ممکن است یک نفر دچار کم‌خونی باشد، اما چهار نفر سالم هستند و این آماری نیست که بتواند همه زنان را از اهداء خون منصرف کند.
اهداء خون علاوه بر این‌که برای بسیاری از بیماران حیاتی است و جان آن‌ها را از خطر مرگ نجات می‌دهد، برای اهداکننده نیز مزایای فراوانی دارد و نقش مهمی در سلامت جسمی او بازی می‌کند. به‌طوری‌که یافته‌ها نشان داده اهداء خون، خطر حملات قلبی و حتی سرطان را کاهش می‌دهد.
به گفته مدیر عامل سازمان انتقال خون ایران، انتقال خون یکی از اجزاء اساسی در خدمات فوریت‌های پزشکی است و با توجه به این‌که دسترسی به خون در سوانح و حوادث غیرمترقبه می‌تواند شرایط را بحرانی و بغرنج‌ترکند، وجود یک سازمان نظام‌مند انتقال خون، لازمه تأمین خون کافی در این شرایط است و فقط مشارکت افراد جامعه در اهداء خون مستمر، داوطلبانه و بدون هیچ‌گونه چشمداشت مادی می‌تواند متضمن پاسخ به نیازهای خونی در شرایط بحرانی باشد.
گزارش: غزال غضنفری
No tags for this post.