تشکیل وزارتخانه محیط‌زیست، مؤثر یا بی‌فایده؟
به گفته عبدالرضا عزیزی، نماینده مردم شیروان در مجلس شورای اسلامی، توافقات صورت‌گرفته بین حسن روحانی و علی لاریجانی حاکی از آن است که بخش آب از وزارت نیرو جدا شود و به بخش منابع طبیعی بپیوندد و وزارتخانه «محیط‌زیست» تشکیل شود و همچنین با جداسازی بخش برق از وزارت نیرو و پیوستن آن به وزارت نفت، به جای وزارتخانه نفت وزارتخانه «انرژی» ایجاد شود.
این توافق به عنوان یک راهکار برای مدیریت منابع طبیعی و منابع آبی کشور مطرح شده است به این ترتیب که با یکی کردن مدیریت منابع طبیعی و آب و محیط‌زیست بتوان به تصمیم‌گیری‌های جامع‌تری دست یافت.
این رویکرد قابل توجه قطعاً می‌تواند مزایایی در پی داشته باشد، اما از آن مهم‌تر نوع ساختار مدیریتی و نحوۀ سیاست‌گذاری‌های این وزارتخانه‌ها خواهد بود. یعنی در حقیقت رویکردهای مدیریتی و سیاست‌های تعیین‌شدۀ دولتی بسیار مهم‌تر از آن است که چه سازمانی و با چه اسم و عنوانی مدیریت منابع کشور را بر عهده گیرد.
بدون شک مجتمع شدن منابع طبیعی، محیط‌زیست و آب می‌تواند اثرات مثبتی به همراه داشته باشد به شرط آن‌که رویکردهای مدیریتی در این عرصه نیز تغییر کند. به عنوان مثال ما می‌بینیم که وقتی صحبت انتخاب مدیر سازمان حفاظت محیط‌زیست در میان بود، گزینه‌های مختلفی برای انتصاب در این سِمت مطرح شد و در نهایت نام آقای عیسی کلانتری با رویکردهای توسعه‌محور و تکنوکراتیک خود به عنوان ریاست این سازمان اعلام شد. که این نگاه بر مبنای توسعه و تکنوکراسی با حفظ محیط‌زیست به شکل جدی دارای مخالفت‌ها و تضادهایی است.
بنابراین مسئله مهم در این میان این است که اگر این دو وزارتخانه جدید تشکیل شوند، چه کسانی و با چه رویکردها و سیاست‌هایی قرار است آن‌ها را اداره کنند؟ اگر بنا باشد که رویکردها همان باشد که تا به امروز در بخش آب در وزارت نیرو، در بخش منابع طبیعی در وزارت کشاورزی و سازمان محیط‌زیست بوده است، این دو وزارتخانه تازه نیز راه به جایی نخواهند برد و اوضاع برای حفظ محیط‌زیست و منابع طبیعی کشور از چیزی که هست فراتر نخواهد رفت. اما اگر تشکیل وزارتخانه‌های جدید با تغییر سیاست‌ها و رویکردهای مدیریتی همراه شود، می‌توان امیدوار بود که نتایج بسیار مؤثری دریافت کرد.
گزارش: غزال غضنفری
No tags for this post.
