گیاهخوار شدن یا نشدن، مسئله این است

تاریخ اول اکتبر (9 مهر) به نام روز جهانی گیاهخواری (World Vegetarian Day) نامگذاری شده است. هدف از این نامگذاری، ارج نهادن به تصمیم گیاهخوارانی است که با هدف داشتن بدن سالم تر، عمر طولانی تر، پیشگیری از ابتلا به بیماری های قلبی، و البته کمک به کاهش انتشار گازهای گلخانه ای از طریق محدود کردن مصرف گوشت، رژیم غذایی گیاهخواری را در پیش گرفته اند.

روز جهانی گیاهخواری در سال 1977 و با هدف ترغیب مردم به درپیش گرفتن شیوه زندگی و تغذیه سالم تر از طریق گیاهخواری، توسط انجمن گیاهخواران آمریکای شمالی (NAVS) بنا گذاشته شد.

نتایج مطالعات مختلف نشان می دهند، افراد گیاهخوار در مقایسه با گوشت خوارها از وضعیت سلامت عمومی بهتری برخوردار بوده و کمتر مستعد ابتلا به بیماری های قلبی- عروقی، دیابت، چاقی و سرطان می شوند.

در یک وعده غذایی کامل و مناسب باید 4 گروه موادغذایی سالم شامل: سبزیجات، غلات کامل، میوه و حبوبات وجود داشته باشند. این ترکیب غذایی حاوی سدیم پایین، پتاسیم بالا و فیبر محلول کاهنده کلسترول است.

انسان چگونه گوشت خوار شد؟

بحث های زیادی در مورد گوشتخوار یا گیاهخوار بودن انسان مطرح می شود؛ برخی کارشناسان عنوان می کنند که شواهدی از جمله ساختار دندان های انسان (صاف بودن اکثر دندان ها برای خرد کردن میوه و سبزیجات) و طول روده بسیار بلند (برخلاف طول روده کوتاه گوشتخواران)، به گیاهخوار بودن بدن انسان اشاره دارد.

اجداد اولیه انسان از گیاهان، دانه ها و غلات تغذیه می کرد، اما به نظر می رسد که بدن انسان بتدریج برای هضم غذاهای مختلف تنظیم شد: انسان نخست به مصرف دانه ها (و میوه ها) روی آورد که غنی از چربی و با فیبر کم بود؛ چنین رژیمی باعث رشد روده کوچک – محل هضم لیپیدها – و کوچک شدن روده کور یا سکوم – محل هضم فیبرها – شده و احتمالا روده را مستعد پردازش و هضم بهتر گوشت کرده بود.

این رژیم غذایی، اجداد انسان را برای در پیش گرفتن سبک زندگی گوشتخوار (carnivorous lifestyle) آماده کرد. برخی دانشمندان براین باورند که ابزار سنگی ساده که برای کوبیدن و آرد کردن دانه ها مورد استفاده قرار می گرفتند، از این زمان به بعد برای شکستن استخوان حیوان و قطعه کردن گوشت استفاده شدند.

بنابراین، در حدود 2.5 میلیون سال قبل، با تنظیم بدن برای هضم و در اختیار داشتن ابزار شکار، مسیر برای گوشت خوار شدن اجداد انسان آماده شد.

کشورها با بیشترین میزان مصرف گوشت

در گزارشی که تلگراف در ماه مه سال جاری منتشر کرد، میزان مصرف سالانه گوشت در کشورهای مختلف جهان مشخص شد. در صدر اصلی ترین مصرف کنندگان گوشت در جهان، ایالات متحده آمریکا قرار داشت. سرانه مصرف گوشت به ازای هر نفر در آمریکا سالانه 120.2، کویت 119.2 و استرالیا 111.5 کیلوگرم گزارش شد. در این گزارش، میزان مصرف گوشت در ایران به ازای هر نفر 36.3 کیلوگرم اعلام شد.

کشورهای بنگلادش، هند و بروندی به ترتیب با 4، 4.4 و 5.2 کیلوگرم گوشت به ازای هر نفر، در صدر فهرست کشورها با کمترین میزان مصرف گوشت جای گرفتند.

طرفداران رژیم غذایی گیاهخواری این سبک تغذیه را بسیار سالم تر از رژیم غذایی گوشت خواری می دانند:

• داشتن رژیم غذایی گیاهخواری کم چربی از ابتلا به فشار خون بالا و بیماری های قلبی- عروقی پیشگیری می کند
• مصرف فیبر و آنتی اکسیدان بیشتر در رژیم غذایی گیاهخواری، به مقابله با سرطان (ریه، پستان، پروستات، معده، روده) کمک می کند
• با مصرف 10 گرم فیبر در رژیم غذایی، خطر ایجاد پلیپ در روده تا 9 درصد کاهش پیدا می کند
• جمعیت جهان بویژه کودکان و نوجوانان بدلیل گرایش به غذاهای آماده و فست فودها، با مشکل اضافه وزن و چاقی مواجه شده اند؛ رژیم غذایی گیاهخواری می تواند علاوه بر کمک به کاهش وزن و حفظ تناسب اندام، از ابتلا به بیماری های مختلف از جمله دیابت پیشگیری کند
• براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO) در سال 2015، مصرف روزانه 50 گرم گوشت فرآوری شده از جمله سوسیس و کالباس، خطر ابتلا به سرطان روده را تا 18 درصد افزایش می دهد
• علاوه بر منافع متعدد رژیم غذایی گیاهی برای سلامت بدن، از طریق کاهش وابستگی به دام برای تأمین گوشت، ردپای کربن کاهش یافته و می توانید گام مهمی برای حفاظت از سیاره زمین بردارید

در رژیم غذایی گیاهخواری چه بخوریم؟

در یک وعده غذایی کامل و مناسب باید 4 گروه موادغذایی سالم شامل: سبزیجات، غلات کامل، میوه و حبوبات وجود داشته باشند. این ترکیب غذایی حاوی سدیم پایین، پتاسیم بالا و فیبر محلول کاهنده کلسترول است.

کلم بروکلی، کلم کیل (kale)، کلم برگ، هویج، سیب زمینی، گوجه فرنگی، سیر، پیاز و پیازچه، منابع غنی از فیبر و ترکیبات آنتی اکسیدان محسوب می شوند. عدس، لوبیا، نخود فرنگی، میوه ها و غلات کامل غنی از پتاسیم، فیبر و آهن هستند.

سبزیجات حاوی کاروتینوئید (سبزیجات با پوست سبز تیره، قرمز و نارنجی) علاوه بر بهبود سلامت داخلی بدن، با تأمین ویتامین ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان ها، از سلامت مو، پوست و ناخن ها محفاظت می کنند.

تأثیر میکروبیوم روده در سلامت انسان را نباید نادیده گرفت. جمعیت باکتری های خوب در دستگاه گوارش که در ارتباط مستقیم با نوع تغذیه انسان هستند، به سیستم ایمنی بدن کمک کرده، میزان التهاب را کاهش داده و گرلین (ghrelin) – هورمون گرسنگی – را تنظیم می کنند.

مصرف کفیر (kefir) نوشیدنی تخمیری حاصل از شیر و دانه ‌های کفیر، تمپه (tempeh) یکی از فراورده‌ های سنتی سویا، کلم ترش (sauerkraut) سرشار از پروبیوتیک، کیمچی (kimchi) سرشار از ویتامین و مواد پروبیوتیکی، به افزایش جمیعت باکتری های خوب روده کمک می کنند.

 

 

گزارش: معصومه سوهانی

منابع: metro.co.uk / independent / telegraph / theatlantic / worldvegetarianday

No tags for this post.