تصور کنید فورمول استفاده از عوامل بیماری زایی همچون ابولا، طاعون، آنفولانزای وخیم و یا موارد مشابه در سلاح های بیولوژیکی در اختیار گروه های تروریستی قرار گیرد. تهدیدی بسیار جدی و خطرناک که تمامی بشریت را با خطر مواجه می کند. از سوی دیگر مطالعات جدید انجام شده از سوی آکادمی ملی علوم، مهندسی و پزشکی ایالات متحده آمریکا ( National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine) نشان می دهد اطلاعات علمی ناشی از پژوهش های این حوزه که می تواند در ساخت سلاح های بیولوژیکی مورد استفاده قرار گیرد، چندان امن نبوده و امکان درز کردن این اطلاعات وجود دارد.
متاسفانه در حال حاضر هیچ سیستم جامع و استاندارد نظارتی در سطح جهان مبتنی بر امنیت انتشار پژوهش های حوزه زیست شناسی وجود نداشته و گروه های تروریستی یا برخی دولت ها به سادگی می توانند با اجیر کردن دانشمندان مزدور و استفاده از این تحقیقات، روی عوامل بیولوژیکی به ظاهر بی خطر تغییراتی ایجاد کرده و از آن ها به عنوان سلاح های مخوف و مرگبار استفاده کنند.
از سوی دیگر متاسفانه بیشتر پژوهشگران حوزه زیست شناسی و علوم مربوطه، آگاهی کمی از امنیت زیستی داشته و در انجام مطالعات و انتشار نتایج تحقیقات علمی خود این موضوع را مد نظر قرار نمی دهند. بر همین اساس و در گزارشی که روز گذشته از سوی آکادمی ملی علوم، مهندسی و پزشکی ایالات متحده آمریکا در این رابطه منتشر شد اعلام شده است که نقص های زیادی در این رابطه مشاهده شده و باید یک سیستم ویژه ای برای کاهش خطرات این حوزه و کنترل انتشار پژوهش هایی که به طور بالقوه دارای خطر هستند، طراحی شود. برای نمونه به تازگی قوانینی در ایالات متحده آمریکا تصویب شد که انجام پژوهش در 15 حوزه مختلف از مواد سمی را ممنوع اعلام می کند زیرا این مواد علاوه بر کاربرد در دنیای پزشکی، قابلیت هایی بسیار خطرناک و مرگباری دارند. بهترین مثال قابل درک در این حوزه، باکتری عامل بیماری سیاه زخم است که از سال 2001 در این فهرست قرار دارد زیرا در این سال یک پژوهشگر دولتی سابق در آمریکا، بسته هایی حاوی این باکتری را با پست برای مردم ارسال کرد که در نتیجه 22 نفر آلوده شده و 5 نفر کشته شدند. از سوی دیگر همواره این خطر وجود دارد که برخی از این ویروس ها و باکتری ها از نظر ژنتیکی به گونه ای ویرایش شوند که انوعی خطرناک و مرگبار تر تولید شده و مورد سو استفاده قرار گیرند.
فیلیپا لنتزوس (Filippa Lentzos) از پژوهشگران کینگ کالج لندن در رابطه با موضوع فوق اعلام کرد: «برخی از دانشمندان زیست شناس اعتقاد دارند که از ژن ها می توان به صورت مکعب های خانه سازی کودکان استفاده کرده و هر چیزی را ساخت. ما برای سال ها روی قفل کردن پاتوژن های خطرناک تمرکز کرده ایم تا مردم به آن ها دسترسی نداشته باشند. اما امروز شما می توانید آن ها را به سادگی در آزمایشگاه بسازید.»
سفارش پستی ویروس ها
در اوایل سال جاری میلادی تیمی از پژوهشگران دانشگاه آلبرتا در ادمونتون کانادا اعلام کردند که موفق به ساخت مصنوعی نوعی ویروس آبله اسبی (horsepox) از طریق توالی ژنوم نوعی ویروس شدند که آن را سفارش داده و از طریق پست دریافت کرده بودند!
باید توجه داشت که اگرچه عامل بیماری زای آبله اسبی برای انسان خطرناک نیست اما با کمی دستکاری می توان آن را به عامل ایجاد کننده آبله تبدیل کرد که به گفته رابین ویس (Robin Weiss) از دانشگاه کالج لندن به دلیل توقف واکسیناسیون آن در دهه 70 میلادی، افراد زیر 40 سال نسبت به آن مصونیت ندارند.
متاسفانه در حال حاضر هیچ سیستم جامع و استاندارد نظارتی در سطح جهان مبتنی بر امنیت انتشار پژوهش های حوزه زیست شناسی وجود نداشته و گروه های تروریستی یا برخی دولت ها به سادگی می توانند با اجیر کردن دانشمندان مزدور و استفاده از این تحقیقات، روی عوامل بیولوژیکی به ظاهر بی خطر تغییراتی ایجاد کرده و از آن ها به عنوان سلاح های مخوف و مرگبار استفاده کنند.
در خاتمه گفتنی است که در گزارش اخیر آکادمی ملی علوم، مهندسی و پزشکی ایالات متحده آمریکا تنها به خطرات و تبعات ناشی از این موضوع پرداخته شده و هیچ راه حلی برای رفع مشکل فوق الذکر ارائه نشده است. در پایان این گزارش نتیجه گیری قابل تاملی ارائه شده است که بر اساس آن عنوان می شود: «علی رغم تلاش های انجام شده طی چند دهه و توافق های متعدد بین المللی در خصوص سیاست های مرتبط با این حوزه، هنوز خطرات بسیاری وجود داشته و امکان دسترسی تروریست ها به اطلاعات بیولوژیکی و سو استفاده از آن ها وجود دارد.»
ترجمه: فاطمه کردی
منبع: newscientist
No tags for this post.