فناوری؛ پیشرفت و اخلاقیات

امروزه زندگی انسان به طور روزافزونی با فناوری های جدید در هم آمیخته و این فناوری ها با سرعت زیادی و بدون اینکه ما این تغییرات را دریابیم بر زندگی ما تاثیر می گذارند. طبیعتا تغییراتی در سبک زندگی و تجهیزات مورد استفاده قرار گرفته توسط انسان بر زندگی وی تاثیر می گذارند. مصرف زیاد کافئین و استفاده گسترده از تلفن های هوشمند ممکن است به عنوان پیشرفت های انسانی برای بیشتر مردم آسیب رسان نباشد اما قطعا در تغییر نوع و نحوه استفاده از بدن و مغز ما تاثیر گذار است. این فناوری ها سلامت ذهنی ما را بهبود بخشیده و اهداف زندگی روزمره ما را تسهیل می کنند.

طی هفته گذشته در جشنواره انجمن علمی بریتانیا در برایتون (British Science Association Festival)، پژوهشگران به بررسی مفهوم ترانس هیومانیسم (transhumanism) پرداختند که بر اساس این نظریه بشر قادر است در قالب فرایند فرگشت و تکامل خود، از ظرفیت های فیزیکی و ذهنی عبور کرده و فراتر رود. در این نشست همچنین به این موضوع نیز پرداخته شد که هر انسان باید حق خود را فراتر از به اصطلاح "هنجار" از طریق علم و فن آوری را افزایش دهد.

طی هفته گذشته در جشنواره انجمن علمی بریتانیا در برایتون (British Science Association Festival)، پژوهشگران به بررسی مفهوم ترانس هیومانیسم (transhumanism) پرداختند که بر اساس این نظریه بشر قادر است در قالب فرایند فرگشت و تکامل خود، از ظرفیت های فیزیکی و ذهنی عبور کرده و فراتر رود. در این نشست همچنین به این موضوع نیز پرداخته شد که هر انسان باید حق خود را فراتر از به اصطلاح هنجار از طریق علم و فن آوری را افزایش دهد.

در این میان سوال بسیار مهمی مطرح می شود که بر اساس آن باید به این موضوع پاسخ دهیم که آیا انسان مجاز به افزایش توانمندی های فیزیکی و ذهنی خود با کمک داروها و فناوری های جدید هست یا این موضوع عملی غیر اخلاقی محسوب می شود؟ آیا در این فرایند، انسان در کار پروردگار دخالت می کند و اصولا چه کسی باید درباره این موضوع و باید ها و نبایدهای مربوط به آن تصمیم گیری کند؟

در ابتدا باید بفهمیم که اصلاح خطاهای فیزیولوژیکی بدن انسان چیست و بر چه اساسی ما قادر به پیشرفت هستیم. برای مثال امروزه بسیاری از مردم سراسر جهان که دچار ضعف بینائی هستند از عینک های طبی و لنز های چشمی استفاده کرده و بینائی خود را بهبود می بخشند. به هر حال قطعا همه مردم جهان دوست دارند بینائی کامل و 20-20 داشته و با کمک فناوری های جدید ضعف بینائی خود را پوشش داده و به حالت عادی بازگردند. البته ذکر این موضوع نیز ضروری است که به سادگی نمی توان خط مرزی بین درمان پزشکی و افزایش توانمندی های فیزیکی انسان را ترسیم کرد زیرا تفسیر مفهوم عادی یا نورمال بودن حالت بدن  امر ساده ای نبوده و تابعی ازعنوان علم و فن آوری در حال حرکت و سیال است که از ما موجودی جدید و همیشه در حال تغییر ساخته است که مفهوم عادی بودن را در هر دوره زمانی تغییر می دهد

.

پیچ و خم های اخلاقی ساخت دارو

ریتالین (Ritalin) یک داروی محرک سیستم عصبی مرکزی است که معمولا برای افرادی که قادر به حفظ سطح تمرکز طبیعی نیستند، استفاده می شود. این دارو اغلب برای افرادی که از اختلال بیش فعالی و کمبود تمرکز  (ADHD) رنج می برند، تجویز می شود. از سوی دیگر این دارو امروزه به طور گسترده ای از سوی برخی دانش اموزان و دانشجویان برای افزایش سطح توجه و تمرکز استفاده می شود که این موضوع نیز به نوبه خود بحث برانگیز است.

منتقدان چنین داروهایی که سبب افزایش تمرکز و بالا رفتن سطح یادگیری می شود معتقدند که  این داروها مزایای ناعادلانه ای را به کاربران می دهند. از سوی دیگر اما برخی صاحبنظران اعتقاد دارند که امتحان های مراکز آموزشی هیچ گاه یک حوزه برابر و یکسان به شمار نرفته و بعضی از مردم می توانند از خدماتی همچون معلمان خصوصی برخوردار باشند در حالی که  گروهی دیگر باید در مشاغل تمام وقت کار و در کنار آن تحصیل کنند. بسیاری از مردم با ایده پیشرفت شناختی به هر قیمت مخالف بوده و اعتقاد دارند باید از آن جلوگیری کرد اما برخی از پژوهشگران و فلاسفه مانند ر بکا روچ (Rebecca Roache)، فیلسوف  و پژوهشگر مرکز  Royal Hollowayدر دانشگاه لندن نظری بر خلاف این موضوع داشته و دلایل خود را نیز مطرح می کنند. برای نمونه این فیلسوف انگلیسی در جشنواره انجمن علمی بریتانیا در برایتون اعلام کرد: «ممکن است این روش را بتوان به عنوان روشی سریع برای کشف درمان سرطان محسوب کرد»

به باور فلاسفه همانطور که فن آوری به طور ناخواسته به سمت جلو حرکت می کند، ما با پرسش های جدید در مورد چگونگی ارتقای خودمان و دیگران مواجه هستیم. برای پاسخ به این سوالات در ابتدا باید شناختی کامل از خود و موقعیت پیشرفتی که به آن دست پیدا کرده ایم، به دست آورده و سپس تصمیم گیری کنیم.

نوشته دکتر آلکساندر لییز (Alexander Lees)

ترجمه: فاطمه کردی

منبع: bbc

No tags for this post.