بهبود عملکرد و کارایی بدن ورزشکاران با مصرف «مکمل کوئرستین»

فعالیت­ های بدنی شدید و ورزش ­های سنگین منجر به افزایش تولید رادیکال­ های آزاد و آسیب اکسیداتیو به بدن افراد می­ شود. کوئرستین مهم ترین ماده فلانوئیدی موجود در مواد غذایی مخصوصاً پیاز، چای، زغال اخته و کلم بروکلی است که خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد التهابی مناسبی دارد. علاوه بر این، کوئرستین دارای خاصیت ضدآسمی، ضد پرفشاری خون، ضد دیابت و ضد نقرس بوده و باعث سرکوب تکثیر سلول­ و جلوگیری از تجمع پلاکت می­شود.

با توجه به فواید بالای این ماده برای سلامتی و همچنین نیاز ورزشکاران به استفاده از مکمل­های ورزشی، محققان دانشگاه تربیت شهید رجایی پژوهشی را با هدف بررسی تاثیر مکمل حاوی این ماده بر زمان رسیدن به واماندگی و فشار اکسایشی در مردان فوتبالیست انجام داده ­اند.

در این پژوهش که به صورت نیمه تجربی انجام شده، 22 نفر از فوتبالیست­ های آماتور که از نظر بدنی کاملاً سالم بودند، انتخاب و به طور مساوی در دو گروه موسوم به «آزمایش» و «شاهد» دسته­ بندی شدند. هر دو گروه به مدت 6 هفته و هر هفته 3 جلسه در تمرینات اختصاصی فوتبال شرکت کردند. افراد گروه آزمایش روزانه 2 کپسول 500 میلی­ گرمی حاوی مکمل کوئرستین و افراد گروه شاهد روزانه 2 کپسول حاوی قند دکستروز به عنوان دارونما دریافت نمودند. بنا به گفته آقای خلیل اله مونیخ، دانشجوی دکترای فیزیولوژی ورزشی و از مجریان این پژوهش، کپسول کوئرستین مورد نیاز، وارداتی بوده و از شرکتی در تهران تهیه گردیده بود.

کوئرستین مهمترین ماده فلانوئیدی موجود در مواد غذایی مخصوصاً پیاز، چای، زغال اخته و کلم بروکلی است که خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد التهابی مناسبی دارد. علاوه بر این، کوئرستین دارای خاصیت ضدآسمی، ضد پرفشاری خون، ضد دیابت و ضد نقرس بوده و باعث سرکوب تکثیر سلول­ و جلوگیری از تجمع پلاکت می­شود.

در مطالعه فوق، برای هر دو گروه آزمون «رسیدن به واماندگی» انجام می شد و همچنین نمونه­ های خونی آن ها قبل و بعد از دوره تحقیق جمع­آوری و ثبت می گردید. به علاوه به منظور بررسی بهتر عوامل مختلف بدنی، پارامترهای بیوشیمیایی خون ورزشکاران فوق اندازه­ گیری شد و در نهایت نیز، داده­ های به دست آمده با استفاده از روش­ های آماری و نرم ­افزارهای کامپیوتری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

طبق نتایج بدست آمده از این مطالعه، فعالیت آنزیم ­های آنتی­ اکسیدانی بدن با مصرف این مکمل، افزایش و غلظت ترکیبات مضری مثل مالون دی آلدهید کاهش می ­یابد.

همچنین نتایج این پژوهش که در فصل نامه گیاهان دارویی وابسته به جهاد دانشگاهی منتشر شده، نشان می دهد که مصرف مکمل کوئرستین در گروه آزمایش نسبت به گروه شاهد به طور معنی­ دار و قابل توجهی، زمان رسیدن به واماندگی، زمان و مسافت دویدن و سوخت و ساز بدن را افزایش می ­دهد. استفاده کوتاه مدت از این مکمل در افراد غیر ورزشکار نیز می ­تواند باعث افزایش میزان استقامت شود. 

به گفته آقای مونیخ، ورزش، اگر به صورت حاد انجام شود باعث اکسایش شده و مواد اکسیدان تولید شده می توانند به سلول ها آسیب برسانند. استفاده از ماده کوئرستین که 6 برابر ویتامین سی، خاصیت ضداکسیدانی دارد، به عنوان ماده ای غیردوپینگی، می تواند سلامت چنین ورزشکارانی را حفظ نموده و آن ها را در سطح بالای توان بدنی نگه دارد.

به طور کلی و با توجه به یافته­ های این پژوهش می ­توان گفت که مصرف مکمل کوئرستین عملکرد استقامتی و فشار اکسایشی در فوتبالیست­ های آماتور را بهبود بخشیده و می ­توان از آن برای بهبود کیفیت کاری آن ها استفاده نمود. همچنین به گفته آقای مونیخ، این ماده در بیمارانی که تحت فشار اکسایشی قرار دارند نظیر بیماران دیابتی نیز قابل استفاده است.

با نتایج بدست آمده از این تحقیق، می ­توان امیدوار بود که ورزشکاران با رعایت احتیاط و در نظر گرفتن تمامی جوانب برای بهبود عملکرد استقامتی و حفظ سلامتی خودشان، به جای استفاده از مکمل ­های ناسالم، از مکمل طبیعی کوئرستین استفاده نمایند.

نکته جالب توجه آن که محقق فوق اظهار داشته پوست بیرونی و خشک پیاز که اغلب دور انداخته می شود، سرشار از ماده طبیعی کوئرستین است و در اغلب تحقیقات، از پودر آن به عنوان منبع کوئرستین استفاده می شود.

گزارش: محمدرضا دلفیه

منبع: رمضانی، ع. و منیخ، خ. 1396. اثر مصرف مکمل کوئرستین بر زمان رسیدن به واماندگی و فشار اکسایشی در مردان فوتبالیست. گیاهان دارویی، 2(62): 144-136.

No tags for this post.