دانشمندان استرالیایی و کانادایی در پژوهشی که با استفاده از سی‌تی‌اسکن ناحیه گوش داخلی جمجمه یک مار اولیه به نام «دینیلایسیا» و همچنین 80 گونه از مارهای زنده و مارمولکها انجام داده اند، شواهدی را مبنی بر شباهت اولین مارها با مارماهی ها و برخی کرمهای نقبزن در خصوص صفت شناگری پیدا کرده اند. این یافتهها ابهامات و پیچیدگی تکامل برخی مارها را روشن کرده و اشاره به زندگی زیرزمینی و حرکت ابتدایی آنها در آب دارد.
دکتر پالچی دانشیار پژوهشی دانشگاه فلیندرز استرالیا در این خصوص میگوید: «جمجمه این مارها بسیار انعطاف پذیر بوده و بدن طویل آنها با نزدیک ترین بستگان خود یعنی مارمولک ها متفاوت است. برای بیش از یک قرن، محققان بر سر این که بدن مارها برای بهتر شناکردن (مثل قزل آلا) و یا خزیدن (مثل کرمها)، رشد و نمو طویلی نموده است اختلاف نظر داشته اند».
مطالعه جدید نشان می دهد که شباهت قابل ملاحظه ای بین ناحیه گوش داخلی مار دینیلایسای اولیه و برخی از مارهای نیمه آبزی و همچنین برخی از اشکال خاص آنها وجود دارد.
در ادامه پروفسور مایک لی، از دیگر مجریان این پژوهش از دانشگاه فلیندرز می افزاید: «آخرین تحقیقات ما حاکی از تقویت این نظریه است که مارهای اولیه در هر دو محیط آبی و خاکی زیست میکرده اند. بنا بر این تحقیقات، ابتدایی ترین مار شناخته شده، موجودی با چهار پای ظریف موسوم به تتراپودوفیس بوده که نحوه زندگی آن ترکیبی از شناگری و خزندگی بوده است. اگر اجداد مارها را دوزیست فرض کنیم، این امر می تواند این موضوع را که بسیاری از مارهای باستانی، شناگر و آبزی، نقب زن و یا هر دو این ها بوده باشند را توجیه نماید».
گفتنی است برخی از مارهای زنده کنونی همچنان در چنین زیستگاه هایی زیست می کنند. مارهای دریایی امروزی، سریع ترین گروه خزندگان به شمار می آیند، این در حالی است که موجودات کرم مانند حفار، در هر اقلیمی یافت می شوند.
یافته های پژوهش فوق که بر اساس ریختشناسی گوش داخلی خزندگان فلس دار و با هدف شناخت منشا مارهای امروزی در دو مرکز تحقیقاتی موزه جنوب استرالیا و دانشگاه آلبرتای کانادا انجام شده است، در نشریه «انجمن سلطنتی علوم آزاد» بریتانیا منتشر گردیده است.
ترجمه و بازنویسی: محمدرضا دلفیه
منبع
Palci, A. et al. 2017. The morphology of the inner ear of squamate reptiles and its bearing on the origin of snakes. Royal society Open Science
No tags for this post.