به گزارش سیناپرس به نقل از مجله شبکه، موضوع این برنامه بحث و بررسی درباره یکی از مهم‌ترین مسائل نگران‌کننده این روزها بود. دره سیلیکون برای اینکه مردم دنیا را آلوده فناوری کند، چگونه از علوم اعصاب بهره گرفته است؟
در بخشی از این مصاحبه، هریس به این نکته اشاره می‌کند که طراحان و سازندگان برنامه‌های کاربردی برای اینکه بتوانند کاربران را تا جایی که امکان دارد به دستگاه‌های همراه و به‌ویژه گوشی‌های هوشمند آلوده و وابسته کنند، از میل و غریزه آن‌ها برای لذت بردن، تحریک انگیزه و ارتباطات اجتماعی استفاده می‌کنند. وی اضافه می‌کند که نمی‌داند این کار با هدف قبلی انجام می‌شود یا نه، ولی دره سیلیکون مغز کاربران را برنامه‌ریزی می‌کند. بخشی از این کار به تعامل کاربران با گوشی‌های همراه برمی‌گردد که باعث ایجاد یک واکنش در بخش بسیار مهمی از مغز می‌شود.
هریس در بخشی از صحبت‌های خود در برنامه 60 دقیقه گفت: «هر زمان تصمیم می‌گیرم گوشی همراه خود را بررسی کنم به‌دنبال این موضوع هستم که ببینم چه محتوایی اعم از ایمیل، پیام کوتاه یا پستی در یکی از شبکه‌های اجتماعی دریافت کرده‌ام.» در واقع، هریس به طور مستقیم به برنامه‌های کاربردی اشاره دارد که در ارتباط با شبکه‌های اجتماعی طراحی شده‌اند.
مغز انسان دارای یک سیستم توسعه‌یافته شگفت‌انگیز است. این سیستم وقتی فرد کارهای خوب انجام می‌دهد حس رضایت و شعف را به وی هدیه می‌دهد و باعث خوشحالی او می‌شود. این دقیقاً همان زمانی است که ماده‌ای به‌نام دوپامین در مغز شروع به ترشح می‌کند. زمانی که از گوشی هوشمند خود استفاده می‌کنید نیز دقیقاً همین اتفاق رخ می‌دهد. وقتی بعد از بررسی گوشی متوجه می‌شوید که یک نظر یا توییت دریافت کرده‌اید، مغز شما مقدار کمی دوپامین ترشح می‌کند. این نوعی انتقال‌دهنده عصبی است که حس گرفتن پاداش را در انسان به وجود می‌آورد. تصادفی نیست اگر بدانیم دوپامین همان ماده شیمیایی است که در زمان استفاده از مواد مخدر مانند کوکائین در تمام مغز آزاد می‌شود. اما واقعیت این است که دوپامین فقط در مواد مخدر یا محرک‌های مصنوعی خلاصه نمی‌شود. این ماده همیشه با انسان است و بخشی از وجود او را تشکیل می‌دهد.
در سال 2016 تحقیقی در رابطه با دفعات استفاده از گوشی‌های هوشمند انجام شد و نشان داد هر فرد به طور متوسط روزی 76 بار سراغ گوشی می‌رود
سیستم دوپامینرژیک یک اقتباس باستانی است و دانشمندان فکر می‌کنند این همان چیزی است که خیلی از رفتارهای روزانه ما را سبب می‌شود. وقتی شکلات و شیرینی می‌خوریم، وقتی به دیگران محبت می‌کنیم و با مهربانی با آن‌ها رفتار می‌کنیم و وقتی به‌خاطر موفقیت‌هایی که کسب کرده‌ایم مورد توجه قرار می‌گیریم، دوپامین به ما پاداش می‌دهد. در واقع، مغز به ما می‌فهماند که کارهای خوب و درستی انجام می‌دهیم. در رابطه با موضوع شبکه‌های اجتماعی مانند فیسبوک، اینستاگرام و تلگرام هم مغز به همین شکل عمل می‌کند و به‌خاطر برقراری روابط انسانی که یکی از نیازهای اصلی و اساسی انسانی است به ما پاداش می‌دهد. پارتیشا اسلاوتا مؤسس شرکت Self Hackathon در سال 2016 در مصاحبه‌ای که با سایت اینورس انجام داد در این ارتباط گفت: «وقتی مطلبی را پست می‌کنیم یک فرد روی آن نظر می‌دهد و فرد دیگری آن را لایک می‌کند. این‌ها تحرکات روان‌شناسی است. شبکه‌های اجتماعی یکی از نیازهای حیاتی انسان یعنی حس تعلق داشتن را برآورده می‌کنند.» (شکل 1)
وقتی انجام یک کار مانند برقراری ارتباط با دیگران به ما حس خوبی می‌دهد، دوست داریم دائم آن را تکرار کنیم. این تمایل ذاتی و طبیعی برای پیدا کردن چیزهایی که حال ما را خوب می‌کند، باعث شده است تا توسعه‌دهندگان برنامه‌های کاربردی گوشی‌های هوشمند روی تقویت الگوهای استفاده اجباری کار کنند. هریس معتقد است توسعه‌دهندگان نه‌تنها قادرند اعصاب انسان‌ها را به‌منظور به وجود آوردن حس استفاده اجباری و سرمایه‌گذاری‌های عاطفی تحت کنترل خود دربیاورند، بلکه دقیقاً در حال انجام این کار هستند.
هریس در ادامه گفت‌وگوی خود با برنامه 60 دقیقه گفت: «ترفندهای تکنیکی زیادی برای وادار کردن کاربران و مصرف‌کنندگان درجهت به کار بردن یک محصول برای مدت زمان بسیار طولانی وجود دارد که طراحان و سازندگان از آن‌ها استفاده می‌کنند.» وی به عنوان مثال، به قابلیت استریک (Streak) که مربوط به برنامه اسنپ‌چت است اشاره می‌کند. این ویژگی تعداد روزهای متوالی که کاربر با هرکدام از دوستانش در ارتباط بوده را شمارش می‌کند. این یکی از همان راه‌هایی است که باعث می‌شود کاربران داخل یک برنامه کاربردی زمان بیشتری را صرف کنند و دائم به برنامه بازگردند. نه‌فقط پاداش بلکه نوعی حس اضطراب باعث می‌شود تا یک کاربر به‌طور مداوم به برنامه‌های کاربردی سر بزند و وقت خود را صرف آن‌ها کند. اسنپ‌چت تنها برنامه‌ای نیست که از این ترفند استفاده می‌کند. بازی معروف و پرسر و صدای «پوکمون گو» هم دارای استریک‌های مخصوص خود است و به کاربرانی که چند روز متوالی مشغول بازی باشند پاداش می‌دهد.
جالب اینکه این روش‌ها به‌شکل کاملاً چشم‌گیری خوب جواب می‌دهند. انسان‌ها دائم به‌سراغ گوشی‌های خود می‌روند، زیرا دنبال دوپامین بیشتری هستند. در سال 2016 تحقیقی در رابطه با دفعات استفاده از گوشی‌های هوشمند انجام شد و نشان داد هر فرد به طور متوسط روزی 76 بار سراغ گوشی می‌رود. حالا مدت زمانی که در هر بار صرف می‌شود متغیر است، ممکن است مدت زمانی که فردی وقت خود را صرف می‌کند طولانی باشد مانند پاسخ دادن به یک ایمیل یا مکالمه متنی با مخاطب یا ممکن است زمان بسیار کوتاهی صرف کند مانند روشن کردن صفحه هوم اسکرین برای چک کردن اعلان‌های دریافت شده. در هر صورت، هر بار که این عمل صورت می‌گیرد، نوعی حس رضایت‌مندی یا همان پاداش گرفتن به فرد دست می‌دهد. توسعه‌دهندگان برنامه‌های کاربردی در دره سیلیکون کاملاً به این مسئله واقف هستند.
هریس در پایان افزود: «چه این کار خواسته یا ناخواسته باشد، آن‌ها در حال شکل دادن به تفکرات، احساسات، اعمال و رفتار انسان‌ها هستند. همیشه این روایت وجود دارد که فناوری کاملاً بی‌طرف است و به خود ما بستگی دارد که چگونه از آن استفاده کنیم. چیزی که در واقع حقیقت ندارد.»