مسیری به سوی اقدام
دسامبر سال 2015 توافق نامه تغییرات جوی پاریس مطرح شد و در چهارم نوامبر سال 2016 فرآیند عملیاتی شدن آن رسما کلید خورد و این زمانی بود که 55 کشور دنیا به همراه اتحادیه اروپا خیلی زودتر از تصویب نهایی آن که برای سال 2020 در نظر گرفته شده وارد عمل شدند و نظر مثبت نهایی خود را اعلام کردند. این توافق نامه برنامه اقدام جهانی را با هدف کاستن از روند رو به رشد آزادسازی کربن در زمین و مقابله با تغییرات جوی ترسیم می کند که باید تا پیش از آغاز نیمه دوم قرن حاضر به سرانجام برسد و در غیر این صورت زمین وارد شرایط بحرانی خواهد شد. این توافق نامه جهانی به کشورها این امکان را می دهد تا برنامه های خود را در این زمینه پیاده سازی کرده و برای کاستن از حجم گازهای گلخانه ای همکاری بزرگی را دنبال کنند.
تحقیقات اخیر نشان می دهد که تنها حدود 50 درصد شانس تحقق این چشم انداز وجود دارد تا جایی که برخی کارشناسان نظیر مارک کارنی رئیس بانک BoE وضعیت موجود را «تراژدی افق» توصیف می کند. او بر این باور است که باید هر چه سریعتر اقدام مشخصی صورت گرفت هر چند هم اکنون نیز خیلی دیر شده است. به عقیده این کارشناسان، تداوم چنین روندی هزینه های زیادی را به نسلهای بعدی تحمیل خواهد کرد و عجیب اینجاست که نسل فعلی هیچ محرک مشخصی را برای ترمیم زخمهای موجود احساس نمی کند. مهمتر اینجاست که اگر تغییرات جوی به موضوعی مهم برای پایداری اقتصادی تبدیل شود آنگاه باید گفت خیلی دیر شده است.
تشخیص این واقعیت که تغییرات جوی یک خطر سیستماتیک برای ثبات اقتصادی جهان است و برای اینکه مفاد توافق نامه پاریس به رغم تصمیم آمریکا برای خروج از آن عملیاتی شود، باید به این باور برسیم که به چیزی فراتر از آشکارسازی حقایق درباره آلاینده های جوی نیاز داریم. همزمان که آشکارسازی های همیشگی در این زمینه صورت می گیرد، نهادهای تجاری و سرمایه گذاری باید در سطحی از توانمندی قرار داشته باشند که بتوانند تصمیمات کارگشایی برای کاستن از حجم آلاینده های کربنی اتخاذ کنند.
از نگاه بسیاری از کارشناسان، تغییرات جوی تهدیدی مهم برای ثبات اقتصاد جهان به شمار می آید و به همین دلیل شکل گیری و تدارک واکنش استراتژیک به خطرات مالی ناشی از بر هم خوردن تعادل طبیعی زمین قطعا به نهادهای مالی نظیر بانکها کمک می کند تا با اطمینان خاطر بیشتری به فکر پاسخگویی به تعهداتشان باشند.
شش نهاد بین المللی یعنی صندوقق بین المللی پول، بانک جهانی، برد ثبات مالی، سازمان مسمتری شغلی و بیمه اروپا، بانک انگلیس و سازمان تنظیمی احتیاطی بریتانیا احکام و دستوراتی دارند که خطرات و ثبات مورد نظر را پوشش می دهد. شورای خطرات سیستماتیک اروپا به تغییرات جوی به عنوان یک خطر سیستماتیک نگاه می کند و از این رو چندان جای تعجب ندارد که این نهادها تا این حد به موضوع تغییرات جوی ورود کرده اند.
گزارشاتی که در زمینه خطرات مالی مرتبط با تغییرات جوی منتشر می شود به کشورهای مختلف جهان کمک می کند تا اقدامات مؤثرتری با هدف متعهد ماندن به توافق نامه پاریس انجام دهند. یک نکته از نگاه جهانی پذیرفته شده و آن اینکه در نظر گرفتن استاندارهای مختلف و مرتبط با هم در زمینه اقدامات مؤثر در مقابله با تغییرات جوی، خطراتی که ثبات و پایداری اقتصادی و سرمایه گذاری را تهدید می کند کاهش می دهد.
آن دسته از سرمایه گذارانی که برای ورود به این عرصه دچار تردیدهایی هستند باید با دلایل روشن و منطقی قانع شوند. از این رو ایجاد اطمینان خاطر که سرمایه گذاری آنها نتیجه داده و بازگشت سرمایه را شاهد خواهند بود از اهمیت زیادی برخوردار است. آنالیزهای استانداردشده و برنامه ریزی شده برای شکل گیری این نگرش ضروری است.
سرمایه گذاران، مدیران مالی و بانکها به شیوه هایی نیاز دارند که بتوانند با تکیه بر آنها به درک درستی از نحوه واکنش شرکتها به خطرات ناشی از تغییرات جوی دست یابند. آنها همچنین به اطلاعاتی درباره فناوریها و روشهای دوست دار محیط زیست که در عرصه مقابله با تغییرات جوی به کار گرفته می شود نیاز دارند. اما نکته اینجاست که به رغم تمام صحبتها و الزاماتی که ضرورت آنها مطرح شده اما هنوز اجبار جهانی بر عهده دولتها نیست تا بر آن اساس در راستای مقابله با تغییرات جوی دست به اقدام بزنند.
برای دسترسی به جدیدترین شماره مجله Economist فایل پیوست را ملاحظه فرمائید.
مترجم : مهدی پیرگزی
No tags for this post.
