استخراج روغن خوراکی از دل زمینهای شور
شوری خاک که به دنبال عوامل طبیعی و انسانی ناپایدار به وجود آمده، یکی از مسائلی است که تقریباً در تمام مناطق جهان بهویژه در مناطق خشک، در حال تبدیل شدن به یک مشکل عمده است. رشد سریع جمعیت، کمبود آب و افزایش شوری اراضی، عامل تهدیدکنندهای برای منابع غذایی محسوب میشود.
استفاده از گیاهانی که به تنش هایی نظیر شوری و خشکی مقاوم باشند، یکی از راهکارهای مهم مدیریتی در تولید مواد غذایی میباشد. گیاهان شورپسند یا اصطلاحا «هالوفیتها» ازجمله این گیاهان هستند که قابلیت کاربرد در تولید بذر، روغن و تولید گیاهان دارویی و علوفه را دارند.
در این خصوص، محققین ایرانی، دو گیاه شورپسند به نام های «سوئدا فروتیکوزا» و «سالیکورنیا هرباسئا» را به منظور بررسی ویژگیهای کمّی و کیفی روغن استحصالی از آن ها از طریق شناسایی اسیدهای چرب اشباع و غیراشباع شان مورد مطالعه قرار داده اند.
استفاده از گیاهانی که به تنش هایی نظیر شوری و خشکی مقاوم باشند، یکی از راهکارهای مهم مدیریتی در تولید مواد غذایی میباشد.
بدینمنظور، محققین فوق که از دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه بیرجند و سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی بوده اند، بذرهای مورد نیاز را از ایستگاه تحقیقات گرمسار و کالشور جمعآوری نمودند و برای اندازهگیری بازده روغن این بذور، از روش موسوم به سوکسله و کاربرد حلال استفاده نمودند. اطلاعات کمی به دست آمده از اندازه گیری های فوق، در نهایت با استفاده از نرمافزارهای آماری کامپیوتری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
بر اساس نتایج به دست آمده از این پژوهش، میانگین بازده روغن در گیاه «سوئدا فروتیکوزا» برابر 30.76 درصد و در گیاه «سالیکورنیا هرباسئا» برابر با 13.88 درصد بود. همچنین نتایج این پژوهش نشان داد که در هر دو نمونه گیاهی، اسید چرب اشباع غالب، پالمتیک اسید و اسید چرب غیراشباع غالب، لینولئیک اسید بود.
مجریان این پژوهش با توجه به نتایج به دست آمده اشاره نموده اند که گیاه «سوئدا فروتیکوزا» با توجه به بازده بالای روغن و همچنین مقدار و ترکیب مناسب اسیدهای چرب غیر اشباع، قابل رقابت با دیگر دانههای روغنی بوده و قابلیت این را دارد که بهعنوان منبع جدید روغن خوراکی مورد استفاده قرار گیرد.
یافته های این مطالعه، به صورت مقاله ای علمی پژوهشی در دوماه نامه «تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران» وابسته به موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور به چاپ رسیده است.
گزارش: محمدرضا دلفیه
منبع: شاهی، م. و همکاران. 1396. بررسی کمّی و کیفی اسیدهای چرب در بذر دو گونه گیاهی شورپسند Salicornia herbacea L. و Suaeda fruticosa (L.) Forssk. بهعنوان منبع روغن خوراکی. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 33(2): 243-233.
No tags for this post.