حسگر شناسایی پروتئین خاص

در حال حاضر در جهان تحقیقات زیادی روی شناسایی پروتئین‌ها به عنوان نشان‌گرهای زیستی انجام می‌شود و پیشرفت‌های زیادی هم در این زمینه به دست آمده است. اما این عرصه کماکان برای عرصه مهمی برای پژوهش و نوآوری محسوب می‌شود. یکی از پروتئن‌هایی که روی شناسایی سریع آن تلاش‌های زیادی صورت ، «ترومبین» است که نقش اساسی در انعقاد خون، انحلال لخته و ترمیم بافت دارد. این پروتئین همچنین نقش مهمی در تنظیم تجمع پلاکت‌ها، فعال‌سازی سلول‌های اندوتلیال و سایر پاسخ‌های مهم در زیست شناسی عروقی دارد.

غلظت این پروتئین در خون در شرایط مختلف فرق می‌کند و به همین‌جهت باید حسگرهایی با حساسیت بالا برای شناسایی آن ساخته شود.  به همین جهت ساخت یک حسگر با حسایت بالا موضوع تحقیق دکتر اسماعیل حیدری بفروئی، عضو هیأت علمی دانشگاه ولیعصر رفسنجان و همکارانش قرار گرفت. به گزارش سیناپرس و به نقل از ایسنا در بفرویی با بیان اینکه در بین روش‌های تشخیصی موجود، اخیرا روش‌های زیست‌تشخیصی الکتروشیمیایی بدون برچسب و به طور ویژه زیست‌حسگرهایی بر پایه DNA به شدت مورد توجه دانشمندان قرار گرفته است، می‌گوید:« بر این اساس مطالعاتی را با هدف ساخت زیست حسگری بر پایه‌ آپتامر DNA جهت تشخیص پروتئین ترومبین در خون و مایع مغزی نخاعی افراد مبتلا به بیماری‌های مختلف اجرایی کردیم. همچنین از نانو لوله‎های کربنی چند دیواره (MWCNTs) و نانوذرات تیتانیوم دی‌اکسید (TiO2) به منظور افزایش سطح و هدایت الکتریکی حسگر استفاده شد».

بفروئی می‌گوید از این حسگر برای اندازه‌گیری ترومبین در نمونه‌ خون و مایع مغزی نخاعی افراد مبتلا به بیماری‌های پارکینسون، MS، صرع، پلی‌نوروپاتی و یک نمونه خون سالم استفاده شده است. بر اساس نتایح به دست آمده نشان دادند که این حسگر دارای حد تشخیص بسیار پایین برای این پروتئین و همچنین محدوده بسیار وسیع در تشخیص است. از دیگر ویژگی‌های این حسگر می‌توان به ی تکرارپذیری، تکثیرپذیری، پایداری و حساسیت بالا اشاره کرد. این نتایح سپس با تست استاندارد آلایزا که میزان پروتئین‌ها و یا آنتی‌ژن‌ها را می‌سنجد، نشان داد که این حسگر توانایی لازم برای سنجش این پروتئین را دارد. در حال حاضر ادامه آزمایشات کمک می‌کند، که امکان تولید انبوه این حسگر و استفاده از آن در آزمایشگاه‌ها به عنوان روش استاندارد تشخصی آنتی ترومبین ایجاد شود.

بفرویی می‌گوید: «در این کار، جهت بررسی شکل و ساختار سطح زیست‌حسگر از آزمون‌های طیف‌سنجی امپدانس الکتروشیمیایی، ولتامتری چرخه‌ای و روش‌های میکروسکوپ الکترونی روبشی و عبوری و همچنین از روش‌های XRD و طیف سنجی بازتابشی انتشاری (DRS) استفاده شده است».

نتایج این تحقیقات که حاصل همکاری دکتر اسماعیل حیدری بفروئی و دکتر مهدی هاتفی اردکانی از اعضای هیأت علمی دانشگاه ولیعصر رفسنجان و مریم امینی دکترای شیمی و دانش‌آموخته‌ دانشگاه صنعتی اصفهان است، در مجله Biosensors and Bioelectronic با ضریب تأثیر 7.78 منتشر شده است.

غزال عضنفری

 

No tags for this post.