دکتر رضا شهبازی در این خصوص اظهار کرد: با آغاز طرح ملی گرد و غبار در مرکز پژوهش های سازمان زمین شناسی، شناسایی کانون های فعال و بحرانی همراه با تعیین ویژگی های فیزیکی، شیمیایی و سایر آلاینده های گرد و غبار با منشا داخلی یا خارجی با کمک تیم کارشناسی مجرب و پشتوانه های آزمایشگاهی این مرکز بررسی شد.
وی افزود: تاکنون نمونه برداری در سطح بسیار گسترده ای در استان های خوزستان، آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی (محدوده دریاچه ارومیه)، تهران، قزوین، البرز، سمنان، مرکزی، قم، اصفهان و خراسان جنوبی پایان یافته است. همچنین با همکاری سایر مراکز استانی سازمان نمونه برداری از استانهای سیستان و بلوچستان، کرمان، یزد، ایلام، هرمزگان، بوشهر و فارس در حال انجام است که با پایان آنها، بانک اطلاعاتی خوبی از ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک و یا رسوبات سطحی در این پهنه ها به دست می آوریم و وضعیت ما با سطح زمین در پایان سال 96 روشن می شود.
معاون مرکز پژوهش های کاربردی سازمان زمین شناسی با اشاره به اطلس ملی گرد و غبار که پیش از این ویرایش اول آن انتشار یافته، گفت: با تحقیقات انجام شده و پیشرفت های اخیر، ویرایش دوم اطلس ملی را در سال 96 در دستور کار داریم.
وی گفت: در تهیه نقشه ها، تلفیق مجموعه ای از اطلاعات رسوب شناسی، ژئومورفولوژی، هواشناسی، خاک شناسی، پوشش سطح زمین و … با استفاده از تصاویر ماهواره ای و پردازش های سنجش از دور، به عنوان مبنای کار قرار گرفت و سپس با پیمایشهای میدانی در سطح کشور و نمونه برداری، این اطلاعات صحت سنجی، تدقیق و بروز رسانی شدند.
مدیر طرح ملی گرد و غبار سازمان زمین شناسی با اشاره به تعاملات بین المللی با منطقه گفت: مدیریت منابع آب در منطقه و بحث آب های مشترک، دیپلماسی آب و دیپلماسی زیست محیطی بسیار حائز اهمیت هستند و در دستور کار قرار دارند.
رضا شهبازی ویژگی های طبیعی و مولفه های اقتصادی و اجتماعی را معیارهای اصلی تعیین اولویت در برنامه مهار پدیده گرد و غبار عنوان کرد و گفت: مساحت کانون های فعال، تعداد رخدادها و روزهای همراه با گرد و غبار، ویژگی های فیزیکی و آلایندگی کانون ها، حس نارضایتی، گرایش به مهاجرت، کاهش میزان سرمایه گذاری، سرانه خسارت های اقتصادی در بخش های مختلف صنعت حمل و نقل، ارتباطات، کشاورزی، انرژی و … از جمله مولفه های مهم قابل بررسی هستند.
وی راهکارهای مقابله با گرد و غبار را مدیریت یکپارچه منابع آب، آمایش سرزمین، جمعیت و معیشت، احیاء اراضی، فناوری های جدید (بیوتکنولوژی، نانوتکنولوژی، انرژی های تجدید پذیر خورشیدی و بادی)، بکارگیری توانمندی جوامع محلی، اتکا بر ظرفیت های محلی، همکاری بین دستگاهی و دیپلماسی منطقه ای و بین المللی عنوان کرد.
شهبازی دلایل وقوع و تشدید پدیده گرد و غبار را دلایل جغرافیایی، اقلیمی، سیاسی و مدیریتی عنوان کرد و گفت: موقعیت جغرفیایی در کمربند مناطق خشک دنیا و خشکسالی های شدید و مداوم به لحاظ جغرافیایی و بی ثباتی در منطقه، فقدان دیپلماسی منطقه ای آب و عدم تعهد کشور و فقدان دیپلماسی منطقه ای زیست محیطی و عدم تعهد کشورها را به لحاظ سیاسی حائز اهمیت دانست.